|
|
ATSO Ekim Ayı Meclisi Toplantısında konuşan Budak, domates fiyatlarının zirve yapmasının, bu yıl Türkiye'de tarihe geçecek konumda olduğunu belirtti. Domatesin kilogramının 6-7 liraya kadar yükseldiğini vurgulayan Budak, şunları kaydetti:
''Sorunlarımızdan biri de domates üretimidir. Domates, Türkiye'de bu yılın tarihe geçecek konusudur. Kilosu 6-7 liraya yükselmiş bir üründen söz ediyoruz. Bu yıl sebze meyve fiyatları belki üreticiye yıllardan sonra bir miktar fayda sağladı. Toptancı halinde ortalama fiyat, geçen ay ve bu ay, geçen yıla göre yüzde 50 civarında arttı ama bu defa da ürün az. Üretici de çok kazanamadı, halkımız da mağdur oldu. Domates güvesi konusunda o kadar çok şey söyledik, bize gerekli önlemlerin alındığı söyleniyordu fakat şimdi durum ortada. Gerçi Kasım ayında bu sorunun azalmasını bekliyoruz.''
Domates güvesi zararlısı (Tuta Absoluta) ile mücadelenin etkin yapılamadığını öne süren Budak, domates fide satışında azalma görülmediğini, bunun da üreticinin domatesten vazgeçmediği anlamına geldiğini anlattı. Budak, şöyle devam etti:
''Buna rağmen yine de ürün kaybı olması söz konusudur. Çünkü mücadele hem gerekli biçimde yapılmadı hem de zaten seralardaki altyapı buna çok müsait değil. Kesin sonucu önümüzdeki günlerde hep birlikte göreceğiz.
Bu arada Eylülde enflasyonu domates, biber gibi ürünler yükseltti. Ekim ayı da aynı olacak gibi görünüyor. Son haftalarda domates fiyatları, hem Tarım ve Köyişleri Bakanlığına hem de Merkez Bankasına ders vermektedir. Demek ki, sektör politikalarındaki hatalar, bu kadar ciddi sonuçlar yaratmaktadır.
Geçen aylardan bu yana et olayı da benzer bir olaydır. Ette de, iki yıl önce süt fiyatındaki düşüş seyredilmiştir. Besiciler hayvanlarını kesince de bu yıl et fiyatlarında artış ithalatla bile önlenememiştir. Şimdi Diyanet İşleri Başkanımız, (Gerekirse bu yıl kurban kesilmesin deriz) diyerek çözüm göstermektedir. Bu da ekonomi ve sektör politikası tarihinde herhalde bir ilktir.
Domates bu yıl Merkez Bankası alanında da bir ders konusudur. Demek ki, enflasyon sadece bir para ve faiz konusundan ibaret değildir. Bu yıl enflasyondaki artış önce vergiler, sonra et fiyatları, şimdi de domates biber nedeniyle artmıştır. Et ve sebze enflasyonunun Merkez Bankası ile bir ilgisi yoktur. Sektör politikalarına dikkat edilmesi gerekmektedir.''
Sektörel politikaların önemli ve ciddi bir iş olduğuna dikkati çeken Budak, ''Maalesef Türkiye'de sektörel politika konusu yeterince bilinmemektedir. Bir sektörde arz planlaması yapmak, fiyatlarda aşırı dalgalanmayı önlemek, üreticiyi ve tüketiciyi korumak devletin veya bakanlıkların görevidir'' dedi.