Hükümetin geçtiğimiz hafta alkollü içki, sigara, telefon ve otomobil başta olmak üzere bir dizi ürüne yaptığı vergi zamlarının ardından yeni bir zam yağmuru daha geliyor. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in, “Bunlar zam değil, güncelleme” diyerek zam literatürüne yeni bir kavram eklediği “güncellemelerin” devamı da yola çıktı.

Şimşek, 2012 yılı yeniden değerleme oranını yüzde 10.2 olarak açıkladı. Bu oran, aynı zamanda “güncelleme” denilen zam oranını ifade ediyor. Bakanlar Kurulu’nun daha az ya da fazla artırma yetkisi kullanmaması halinde 2012 yılındaki tüm vergi, harç ve cezalar bu oranda artacak. Bakanlar Kurulu bu yetkiyi bu güne kadar sadece 1 kez kullandı. Böylece yılbaşından itibaren Motorlu Taşıt Vergileri, Veraset ve İntikal Vergileri, Damga Vergisi, qtrafik cezaları, pasaport harçları başta olmak üzere tüm harçlar, özel usulsüzlük cezaları, idari ve adli para cezaları yüzde 10.2 oranında artacak.

Bu son zam değildi

Her yılın vergi, harç ve cezalarına uygulanacak yeniden değerleme oranı, bu yılın Ekim ayında TÜİK tarafından açıklanacak olan Üretici Fiyatları Genel Endeksi’nde (ÜFE) meydana gelen ortalama fiyat artış oranına göre belirleniyor ve vergi, harç ve cezalar ile bazı maktu tutarların her yıl güncellenmesinde çarpan olarak kullanılıyor. Bu meblağların yeniden değerleme oranında artırılmış tutarları Maliye tarafından genel tebliğlerle kamuoyuna duyuruluyor ve yılbaşından itibaren yürürlüğe giriyor. 2011 yılı için uygulanacak yeniden değerleme oranı yüzde 7.7 olarak belirlenmiş ve tüm sayılan vergi harç ve cezalar bu oranda artırılmıştı.

Vergi ve harçlarla ilgili kanunlarda, vergi, harç ve ceza tutarlarının her yıl yeniden değerleme oranı kadar artması öngörülüyor. Ancak Bakanlar Kurulu’na belirli limitler içinde bu tutarlarda değişiklik yapma yetkisi de tanınıyor. Örneğin Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu’nda, ‘’Her takvim yılı başından geçerli olmak üzere önceki yılda uygulanan vergi miktarları, o yıl için yeniden değerleme oranında artırılır. Bakanlar Kurulu, yeniden değerleme oranının yüzde 50 fazlasını geçmemek ve yüzde 20’sinden az olmamak üzere yeni oranlar tespit etmeye yetkilidir’’ hükmü yer alıyor. Ancak Bakanlar Kurulu, MTV için bu yetkiyi bir kez hariç hiç kullanmadı. 2009 yılı yeniden değerleme oranının yüzde 2. 2 olarak belirlenmesine rağmen Bakanlar Kurulu kendisine verilen yetki çerçevesinde 2010’un vergi düzenlemeleri sırasında MTV’deki artışı yüzde 3.3 olarak belirlemişti.

Erken zammın gerekçesi stok yapılmasın

Maliye Bakanı Şimşek, geçtiğimiz Perşembe sabahı vergi artışlarıyla getirilen yeni zamlarla uyanan Türkiye’ye, bu zamların gerekçesini açıklarken, 2012 yılı için belirlenen “yeniden değerleme oranını” da açıkladı. Şimşek önce “Bunlar zam değil, güncelleme” dedi ve ardından da şöyle konuştu: “Güncellemelerin hemen hemen tamamı üç aşağı beş yukarı yeniden değerleme oranı paralelinde veya altındadır. Yani bu basit bir şey, diyelim ki sigarayla ilgili hesaplarsanız yüzde 9 civarında bir artış. Halbuki yeniden değerleme oranı biliyorsunuz 2012 için yüzde 10.2. Yeniden değerleme oranının biraz altında artış söz konusu. Zamanlamasının yılbaşında değil de şimdi olmasının sebebi de, stok yapılması.”

1.6’lık otomobilin yıllık vergisi 769 TL oluyor

Yeniden değerleme oranının belirlendiği haliyle uygulanması durumunda, 1-3 yaş grubunda yer alan ve motor silindir hacmi 1300 cm3’e kadar olan otomobillerin halen 436.2 TL olan MTV tutarı, 480.7 TL’ye çıkacak.

Motor silindir hacmi 1301 cm3 ile 1600 cm3 arasındaki otomobillerin vergisi de 697.9 liradan, 769 TL’ye yükselecek. Motor silindir hacmi 4001 cm3 ve üstünde otomobili bulunanlar ise yeni yılda 15 bin 821.5 TL yerine 17 bin 435.3 TL vergi verecek.

Harçların da aynı oranda zam görmesiyle birlikte 1 yıllık pasaport harcı 102.3 TL’den 112.7 TL’ye çıkacak. B sınıfı sürücü belgesi harcı 252.36 TL’den 278 TL’ye yükselecek.

Silah taşıma vesikası bulunanlar her yıl için 467.8 TL yerine 515.5 TL harç ödeyecek, silah bulundurma vesika harcı da 748.42 TL’den 824.75 TL’ye yükselecek.

Ehliyet için 252 TL yerine 278 TL ödenecek, ehliyetsiz araç kullanmanın cezası 290 TL’den, 320 TL’ye, alkollü otomobil kullanmanın cezası ilk defasında 650 TL’ye, ikinci defasında 814 TL’ye çıkacak. Kırmızı ışıkta geçen ise 140 TL yerine 154 TL ödeyecek.