Yıllardır çözüm bekleyen 2B arazilerinin hak sahiplerine satışı için süreç işlemeye başladı, başvurular 30 Ekim 2012 tarihine kadar yapılabilecek. Ancak, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra güncelleme listeleri tescil edilen veya kadastro tutanakları ya da mahkeme kararları kesinleşen taşınmazlar için başvuru süresi 8 ay olacak. Vatandaşlar başvurularını defterdarlıklar ve mal müdürlüklerine yapacaklar.

Düzenlemeyle satış bedeli, rayiç bedelin yüzde 70'i olarak belirlenirken, peşin veya taksitle ödeme seçeneği bulunuyor. Peşin ödemelerde yüzde 20, belirlenen bedelin yarısının peşin ödenmesi halinde ise yüzde 10 indirim uygulanacak, taksitlendirme de yapılacak. Taşınmazların üzerindeki yapı ve tesislerden ayrıca bedel alınmayacak. Hak sahiplerinden; ecrimisil alınmayacak ve son 5 yıl için tahsil edilen ecrimisil bedelleri satış bedelinden mahsup edilecek. Açılmış olan davalar durdurulacak. Dava açılması gerekenlere ise dava açılmayacak.

Taşınmazları, 31 Aralık 2011 tarihinden önce kullandıkları güncelleme listeleri ve kadastro tutanakları ile kesinleşmiş mahkeme kararlarına göre belirlenen kişiler ile mirasçıları, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra noter tarafından düzenlenecek muvafakatname vermeleri şartıyla akdi halefleri doğrudan satış hakkından yararlanabilecek.

Dünya Gazetesi'nin haberine göre; başvurular, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce güncelleme listeleri tescil edilen veya kadastro tutanakları ya da mahkeme kararları kesinleşen taşınmazlar için 6 ay, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra güncelleme listeleri tescil edilen veya kadastro tutanakları ya da mahkeme kararları kesinleşen taşınmazlar için 8 ay içerisinde yapılacak.

BAŞVURUDA İSTENEN BELGELER
Başvuruda; başvuru dilekçesi, nüfus cüzdanının fotokopisi, başvuru bedelinin yatırıldığına dair makbuz, kanuni mirasçılardan mirasçı olduklarını gösterir veraset ilamının onaylı örneği; akdi haleflerden ise hak sahibinin veya mirasçılarının kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra düzenlenecek noter tasdikli yazılı muvafakatı, tüzel kişiler için ayrıca, gayrimenkul tasarrufuna izinli olduğunu ve temsilcisini gösterir yetki belgesi istenecek.

BAŞVURU BEDELİ NE KADAR?
Belediye ve mücavir alan sınırları içinde 2 bin lira, belediye ve mücavir alan sınırları dışında bin lira ödenecek. Başvuru bedelleri taşınmazların satış bedellerinden mahsup edilecek. Kişilerin hak sahibi olmadıklarının anlaşılması durumunda başvuru sahibine başvuru bedeli faizsiz olarak iade edilecek.

İKİ TAKSİT ÖDENMEZSE SÖZLEŞME SONLANDIRILMAYACAK
Satış bedeli, rayiç bedelin yüzde 70'i olacak. Bedelin peşin ödenmesi durumunda yüzde 20, yarısının peşin ödenmesi halinde yüzde 10 indirim uygulanacak. Taksitli satışlarda; yüzde 10 indirimli taksitlendirme seçeneğinden yararlanılması halinde satış bedelinin en az yarısı, istenilmemesi halinde ise, satış bedelinin yüzde 10 yapılacak tebligat tarihinden itibaren en geç üç ay içinde ödenecek.

Kalanı ise, belediye ve mücavir alan sınırları içinde en fazla 3 yılda 6 eşit taksitle, dışında en fazla 4 yılda 8eşit taksitle faizsiz olarak tahsil edilecek. Taksit süresinin sonuna kadar ödenmek kaydıyla taksitlerden ikisinin vadesinde ödenmemesi yükümlülüklerin ihlali anlamına gelmeyecek. Vadesinde ödenmeyen taksit tutarlarına gecikme zammı uygulanacak. Ödemeler, defterdarlık muhasebe müdürlükleri, mal müdürlükleri ile belirlenen bankalara yapılacak.

İADE HAKKINDAN KİMLER YARARLANABİLECEK?
Tapu ve kadastro veya imar mevzuatına göre adlarına tapu oluşturulan taşınmazların önceki kayıt maliki veya kanuni mirasçıları, devlet tarafından kişilere satılan, dağıtılan, trampa edilen, bedelli veya bedelsiz olarak devredilen veya iskânen verilen ya da özelleştirme suretiyle satılanlar ile hisseleri devredilen özel hukuk tüzel kişileri adına kayıtlı olan (daha önce karşılık taşınmaz verilen ya da bedel ödenenler hariç) taşınmazların önceki kayıt maliki, kanuni mirasçıları veya bunların akdi halefleri, iade hakkında yararlanabilecek.

İade hakkından yararlanacakların Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 2 yıl içinde defterdarlıklar veya mal müdürlüklerine başvurması gerekiyor.

TAŞINMAZ PROJE ALANINDA İSE NE YAPILACAK?
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı veya ilgili büyükşehir ya da diğer belediyelerce kapsamı ve sınırları belirlenen ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca onaylanan gecekondu veya kentsel dönüşüm projesi uygulanacak alanlarda bulunan 2/B taşınmazları ilgili idareye devredilebilecek.

Devralan idareler devraldıkları taşınmazları; hak sahiplerinin talebi üzerine fiili durumuna uygun olarak ifraz edilmek suretiyle müstakil parsel veya paylı olarak, üzerinde çok katlı bina bulunan taşınmazlarda ise kat mülkiyeti tesisi suretiyle, bunun mümkün olmaması halinde paylı olarak hak sahipleri ile bunların kanunî veya bu Kanunun yayımı tarihinden önce yapılmış olan akdi haleflerine tabi oldukları mevzuatına göre bu Kanunda belirtilen satış ve ödeme koşullarını da dikkate alarak rayiç bedel üzerinden doğrudan satabilecek.

BAŞVURU YAPILMAZSA YAPTIRIM UYGULANACAK
Kullanıcıların doğrudan satın alma hakkı düşecek, ecrimisil bedelleri tahsil edilecek. Açılmış olan davalara devam edilecek, açılması gerekenlere ise dava açılacak. 19 Temmuz 2003 tarihinden önce yapılmış yapı ve tesisler; yapı birim fiyatlarından eksik imalat bedelleri ve yıpranma payı düşüldükten sonra kalan bedeli ilgililerine ödenmek suretiyle yıktırılacak ve bu şekilde belirlenen bedel taşınmazın değerine eklenerek son müracaat tarihinden itibaren üç yıl içinde satılarak satıştan elde edilen gelirden yapı ve eklentiye düşen miktarı bunların sahiplerine ödenecek ve idare tarafından yapıların tahliyesi sağlandıktan sonra tapuda taşınmazı satın alanlara devir işlemleri yapılacak.

2B SAYILMAYACAK ALANLAR
Hak sahiplerine doğrudan satılması gereken taşınmazlardan ağaçlandırılmak üzere Orman Genel Müdürlüğüne tahsis edilen, kamu hizmetlerine ayrılan, özel kanunlar gereğince değerlendirilmesi gereken, Maliye Bakanlığı'nca belirlenen, içme ve kullanma suyu havzalarındaki maksimum su seviyesinden itibaren 300 metrelik bant içerisinde kalan yerler, hak sahiplerine satılmayacak. Hak sahipleri, bu taşınmazların yerine taşınmazın rayiç değerine eşdeğer, öncelikle aynı il sınırları içerisinde bulunan 2B alanlarında taşınmaz alabilecek.

Denizlerde kıyı kenar çizgisine 5 bin metre, tabii ve suni göllerde kıyı kenar çizgisine 500 metreden az mesafede bulunan alanlar ile içme suyu amaçlı barajların koruma alanları içinde kalan yerler, satış tarihi itibariyle arazi toplulaştırılması yapılacak yerler ile diğer sebeplerle satılamayacağı Maliye Bakanlığınca belirlenecek Hazineye ait tarım arazilerin satışı yapılamayacak.

Devlet ormanlarında 31 Aralık 2011 tarihinden önce toplu yerleşimin bulunduğu yaylak ve otlak olarak kullanılan alanlar içindeki yerler ile yılın belirli dönemlerinde geleneksel yaylacılık amacıyla yerleşim yeri olarak kullanılan alanlar, Orman Genel Müdürlüğü'nce tespit edilecek. Bu alanlardan uygun görülenler, Orman ve Su İşleri Bakanlığı'nın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu kararıyla yayla alanı ilan edilecek.

ARAŞTIRMA TESİSLERİ, TARIM VE TİGEM ARAZİLERİ
Vakıf üniversiteleri hariç, yükseköğretim kurumları, orman alanlarında eğitim ve araştırma amaçlı tesisleri, bedeli karşılığında yapabilecekler.

Türk Ticaret Kanunu kapsamında fabrika veya ticarethane niteliğindeki tesisler, öncelikle kullanıcılarına olmak üzere 29 yıla kadar kiraya verilebilecek.

Hazine'ye ait tarım arazilerini; 31 Aralık 2011 tarih itibariyle en az 3 yıldan beri tarımsal amaçla kiralayan, kira sözleşmesi devam eden veya bu arazileri aynı süreyle tarımsal amaçla kullanan ya da paydaşlarından; bu arazileri bedeli karşılığında doğrudan satın almak için idareye başvuranlar, hak sahibi sayılacak. Doğrudan hak sahiplerine satılacak Hazineye ait tarım arazilerinin satış bedeli, rayiç bedelin yüzde 70'i olacak.

Konya ve Adana'da TİGEM arazilerini kullananlara, geçmişe dönük kullanım bedelini ödemek koşuluyla bu arazilere sahip olabilecek.