Rusya ve Çin’in dışında eski Sovyet ülkeleri Kazakistan, Tacikistan, Kırgızistan ve Özbekistan’ın yer aldığı örgüt, ekonomik, güvenlik ve ticari alanda işbirliğini öngörüyor.
Astana’da basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Lavrov, “Afganistan gözlemci üyelik için başvuru yaptı. Konuyu gelecek zirvede ele alacağız” dedi. 2001 yılında kurulan ŞİÖ’de halen İran, Hindistan, Pakistan ve Moğolistan gözlemci statüsünde yer alıyor. Lavrov, Hindistan ve Pakistan’ın tam üyelik başvurusunun da zirvede değerlendirileceğini kaydetti.
Astana’da gerçekleşecek zirvede iki önemli konunun daha ele alınacağına değinen Lavrov, “2011-2016 yıllarını kapsayacak uluslar arası ölçekte uyuşturucu ile mücadele deklarasyonu ve uluslar arası konuların ele alınacağı Astana deklarasyonu zirvede değerlendirilecek” dedi.
Bölge ülkelerinin uyuşturucudan en çok zarar görenler arasında olduğuna değinen Lavrov, gözlemci ülkelerin de uyuşturucu ile mücadele çalışmalarında aktif olarak yer alacaklarını belirtti.
Birleşmiş Milletler raporlarına göre 15-64 yaş arasında 1 milyonun üzerinde Afgan uyuşturucu bağımlısı. Aktif nüfusun yüzde 8’ine denk gelen rakam, dünya ortalamasının da iki katına eşit.
1996’da Çin’in Şangay kentinde toplanan Rusya, Çin, Kazakistan, Tacikistan ve Kırgızistan’ın kurduğu “Şangay Beşlisi”, 2001 yılında Özbekistan’ın da dahil olması ile Şangay İşbirliği Örgütü’ne dönüştü. 2005’te ABD’nin Orta Asya’da askeri varlığını sona erdirmesi çağrısı yapan örgütün çabaları sonucunda ABD, Özbekistan’da bulunan askeri üssünü terk etmek zorunda kaldı. Örgüt ilk kez Ural Dağları’nda “Barış Misyonu 2007” adıyla ortak bir askeri tatbikat gerçekleştirdi.