Asgari geçim indirimi tutarı ne kadar?

Asgari geçim indirimi, ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan asgari ücretin yıllık brüt tutarı üzerinden hesaplanmakta.

2015 yılı ilk altı ayı için brüt asgari ücret 1.202 TL. Yani 2015 yılı için asgari geçim indiriminin hesaplanacağı tutar 14.424 TL (1.202 x 12 ay).

Asgari geçim indirimi tutarı, çalışanın evli olup olmamasına ve çocuk sayısına göre değişmekte.

Buna göre yıllık asgari geçim indirimi 14.424 TL'nin;

- Çalışanın kendisi için % 50'si,

- Çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için % 10'u,

- Çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için % 7,5 diğer çocuklar için % 5'i tutarında.

Yani çalışan kişi, kendisi, eşi ve çocukları için asgari geçim indiriminden faydalanabilmekte. Ancak, eşi açısından faydalanabilmesi için eşinin çalışmaması ve herhangi bir gelirinin olmaması gerekmekte.

Bekar bir çalışan için hesaplama yapacak olursak;

- Öncelikle yıllık brüt ücret tutarına asgari geçim indirimi oranı (0,50) uygulanmalı: 14.424 x %50= 7.212 TL

- Bu tutara %15 gelir vergisi oranı uygulanarak yıllık asgari geçim indirimi tutarı bulunur: 7.212 x %15= 1.082 TL

- Yıllık asgari geçim indirimi tutarı 12'ye bölünerek aylık tutar bulunur: 1.082 /12 = 90 TL

Yani bekar bir çalışanın aylık ödeyeceği gelir vergisinden 90 TL indirim uygulanmakta, dolayısıyla cebine 90 TL para girmekte.

İŞVEREN ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİNİ ÖDEMEZSE?

Şayet işveren tarafından asgari geçim indirimi uygulanmaz ve çalışana ödenmezse işveren hem İş Kanunu hem de Vergi Usul Kanunu açısından suç işlemiş sayılmakta. Bu durumda işverene İş Kanunu uyarınca işçi başına 153 TL idari para cezası kesilmekte.

Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılan genel tebliğe göre, asgari geçim indiriminin işçilere ödenmemesi, mükellefler adına mahsup edilmemesi gereken indirim olarak kabul edileceğinden, re'sen ya da ikmalen tarhiyat yapılarak işverene vergi ziyaı cezası kesilecektir.

Ayrıca işveren tarafından işçinin ücreti kanun hükümleri veya sözleşme şartlarına uygun olarak hesap edilmez veya ödenmezse işçi tarafından iş sözleşmesi derhal haklı nedenle feshedilebilmektedir. Buna göre işçi kendisine asgari geçim indiriminin ödenmemesi gerekçesiyle iş sözleşmesini derhal feshedebilir ve 1 yıldan fazla kıdemi varsa kıdem tazminatını da alabilir.