İngiltere, İrlanda, Bulgaristan, Romanya ve Kıbrıs Rum kesimi dışındaki 22 AB üyesiyle İzlanda, Norveç, İsviçre ve Liechtenstein'ı kapsayan Schengen anlaşması uyarınca iç sınır kontrolleri, terör saldırıları ya da büyük spor organizasyonlarına evsahipliği gibi istisnai durumlarda en fazla 30 gün yapılabiliyor.
Geçen hafta Lüksemburg'da Schengen anlaşmasında reform gündemiyle toplanan AB içişleri bakanları, ortak vize bölgesine dahil ülkelerin muhtemel göçmen akınına karşı tek yanlı olarak 1 yıl süreyle sınır kontrolüne başvurabilmesi konusunda mutabakat sağlamıştı.
Bakanlar ayrıca, Yunanistan örneğinde olduğu gibi dış sınırları koruyamadığı düşünülen ülkelerin Schengen bölgesinden atılabilmesinin yolunu açmıştı.
Avusturya İçişleri Bakanı Johanna Mikl-Leitner, AB toplantısının ardından aldıkları kararın gerekçesini açıklarken, "Yunanistan-Türkiye snırındaki durum, Schengen bölgesinde açık eylem mekanizmasına ihtiyaç duyduğumuzu gösteriyor" demişti.
Avrupa Parlamentosu'ndaki hemen tüm siyasi gruplar, AB içişleri bakanlarının Schengen anlaşmasını sulandırma girişimine sert tepki gösterdi.
Hristiyan Demokrat Grup Başkanı Joseph Daul, AP genel kurulundaki Schengen tartışmasında "Sınırlarımızı kapatmak çözüm değil" derken AB üyelerinin Schengen'le ilgili kararlarda Avrupa Parlamentosu'nu devre dışı bırakma girişiminin kabul edilemez olduğunu vurguladı.
Sosyalist Grup Başkanı Hannes Swoboda, üye ülkelerin bu girişimine karşı gerekirse Avrupa Adalet Divanı'na başvuracaklarını belirterek üye ülkelere tepkisini "Bazıları (geçen yıl) Tunus'tan yoğun mülteci akınıyla karşılaşacağımızı savunuyordu. Hani bu mülteciler nerede? Arap Baharı'na cevabımız bu mu?" sözleriyle gösterdi.
Liberal Grup Başkanı Guy Verhofstadt ise üye ülkelerin Schengen'den geri adım atma ve parlamentoyu devre dışı bırakma girişiminin AB değerlerine açık bir saldırı olduğunu söyledi.
AB Komisyonu'nun içişlerinden sorumlu üyesi Cecilia Malmström de üye ülkelerin tamamının onay verdiği Schengen içinde sınır kontrollerini geri getirme girişimine karşı çıkıyor.