Çin'in ilk uçak gemisi "Varyag" ülkenin kuzeydoğusundaki Dalian limanından deneme seferine çıktı.

Varyag, Türk kamuoyunun yabancı olmadığı bir isim. 10 yıl önce saatler süren bir operasyonla İstanbul Boğazı'ndan geçirilen ve bugün ilk seferine çıkan geminin Türkiye'yi ilgilendiren bölümü tam bir 'yalan hikayesi...'

Çünkü Çin, 2001'de Ukrayna'dan aldığı eski uçak gemisi Varyag'ı 2,5 milyon turist gönderme sözüyle İstanbul Boğazı'ndan geçirme izni almıştı.

O dönem ekonomik krizle boğuşan Türkiye bu vaadi sevinçle karşılarken, geçen 10 yılda Çinli turist sayısı sadece 50 bin artarak 77 bine çıktı. Çin ise turistik amaçlarla kullanacağını beyan ederek Karadeniz'den çıkardığı Varyag'ı önceki hafta uçak gemisine dönüştürdüğünü açıkladı. Gemi bugün de ilk deneme seferine çıktı.

Çin, Ocak 2007'de uçak gemisi yapabilecek teknolojiye eriştiğini açıkladığında akıllara 10 yıl önce Boğaz'dan 6 saatte geçen Varyag gelmişti. Nitekim tahminler doğru çıktı. Çin, önceki hafta 'ilk' uçak gemisini tamamlanmak üzere olduğunu açıkladı. Zaman Gazetesi'nin haberine göre geminin yeni adı Şi Lang. Bu gemi ile Çin, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ndeki daimi üyelerden uçak gemisine sahip olan son ülke konumuna yükseldi.

Çin Savunma Bakanlığı Sözcüsü, Ukrayna'dan alınan Varyag'ın bilimsel araştırmalar, deneyler ve eğitim için kullanılacağını öne sürüyor.

BOĞAZ'DAN 'YÜZER KÜTLE' OLARAK GEÇTİ
Çin, Ukrayna'dan satın aldığı ve motoruyla dümeni olmadığı için 'yüzer kütle' olarak adlandırılan Varyag'ı Boğazlar'dan geçirebilmek için Türkiye'ye 'Resmî turistik güzergâh statüsü' vermiş, turizm sektörünü de '2,5 milyon Çinli turist gelecek' hayali sarmıştı.

Çin hükümetinin Çinli turistler açısından öncelikli ülkeler kapsamına Türkiye'yi aldığını resmen açıklamasının ardından, Varyag 1 Kasım 2001 tarihinde 5 saat 55 dakikada İstanbul Boğazı'ndan, 2 Kasım'da da yaklaşık 7 saatte Çanakkale Boğazı'ndan geçmişti. Bu geçişin maliyeti ise 1 milyon 440 bin dolar olmuştu.

Pronto Tour Yönetim Kurulu Başkanı Ali Onaran, 2,5 milyon turist rakamına o dönem nasıl inanıldığını anlayamıyor: "Çünkü imkânsız. Bu kadar yolcuyu Türkiye'ye taşıyacak ne bir ulaşım var ne de bu ulaşımın altyapısını iyileştirecek açıklama."

TURİZM GEMİSİ OLACAKTI
Ukrayna'da, 1988 yılında uçak gemisi olarak kızağa konulan Varyag, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Karadeniz Filosu'nun paylaşımında Ukrayna'ya bırakılmıştı. Varyag, daha sonra Çin Halk Cumhuriyeti'ne, 'Santone' adlı özerk bir adada bulunan küçük bir turizm firması tarafından eğlence gemisi yapılmak üzere satıldı.

1 MİLYAR DOLARLIK TEMİNAT
Çin hükümetince Ukrayna'dan satın alınan ve Boğazlar'dan geçirilmesi için 4 kez başvuruda bulunulan yüzer kütlenin, 3 yıllık Karadeniz macerası, Çin'in 1 milyar dolar teminat mektubu vermesinin ardından sona erdi. Varyag'ın geçişinde, toplam 16 kılavuz kaptanın yanı sıra 250 personel çalıştı. İstanbul Boğazı geçişi sırasında 6'sı aktif 27 deniz vasıtası görev aldı.