Türkiye’nin tepkisine rağmen Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin tek taraflı olarak ‘münhasır ekonomik bölgesi’ ilan ederek Akdeniz’de petrol arama faaliyetini ABD’li Noble ve İsrailli Delek firması yaparken, aramaya Rusya’dan da destek geldi. Rusya Ticaret ve Sanayi Odası Başkan Yardımcısı Georgiy Petrov, Gazprom’un Kıbrıs’ın güneyindeki petrol-gaz yataklarının geliştirilmesiyle ilgili ihaleye katılmayı planladığını ifade etti.
İhalenin önümüzdeki bahar aylarında yapılacağını belirten Petrov, “Gazprom’un bu ihaleye katılmak istediğini biliyoruz. Rus şirketlerinin Kıbrıs sahasındaki operasyonlarda sahip oldukları deneyimleriyle yer almasını isteriz” dedi. Petrov, gaz kaynaklarının yerinin Güney Kıbrıs Rum Kesimi’nin Akdeniz’deki kıta sahanlığı içindeki bölgede yer aldığını söyledi.
Donanma çıkışının etkisi
Güney Kıbrıs, Enerji Bakanı Taner Yıldız’ın “Donanmalarımızı yollarız” tehditine karşın KKTC’nin deniz sahasında ABD’li Noble firmasıyla eylül ayında petrol aramaya başlamıdı. Sonrasında Türkiye, petrol arama için Piri Reis sismik gemisini donanma eşliğinde yolladı. Fakat arama sonuçları olumsuz olunca Piri Reis bölgeden ayrıldı.
Noble şirketinin 2011 Aralık ayının sonunda açıkladığı arama sonuçlarına göre, 200 yıllık doğalgaz yatağı bulunduğu belirtilerek, 70 milyar euro’luk bir rezerv olduğu kaydediliyor.
Lahey’e başvurunun önü açık
Konuyla ilgili Türkiye’nin itirazını değerlendiren hukukçular, Güney Kıbrıs’ın arama yapması durumunda, iki ülke arasında denizleri için ekonomik alan (ülkelerin arama yapıp elde edilen kaynağı kullanma hakkı) belirlenmediği için Türkiye’nin ekonomik alan belirlenme talebiyle Lahey’e başvurma hakkı olduğunu belirtiyor. Müzakerelerin sürdüğünü belirten hukukçular, Güney Kıbrıs’ın arama yapabileceğini ama Türkiye’nin Lahey’e başvurup buna durdurma hakkı olduğunu kaydetti.
Türkiye’nin eli kolu bağlı mı?
Rusya’nın Güney Kıbrıs’taki ihalelere katılmak istemesini açıklamasını yorumlayan enerji sektöründen üst düzey yetkililer, “Rusya 28 Aralık’ta kendisi için çok önemli olan Güney Akım anlaşmasını Türkiye ile imzaladı. Rusya Başbakanı Vladimir Putin, bu imza üzerine ‘Bütün alanlarda işbirliğimiz başarılı bir şekilde gelişiyor. Bunda Sayın Tayyip Erdoğan’ın katkıları büyük. Bize bu yılbaşı hediyesi oldu’ dedi. Bu karar, Türkiye’nin bu jestinin sonrasına denk geliyor. Ancak bu adıma karşı Türkiye Rusya’ya pek birşey yapamaz. Malum Rusya bizim en büyük enerji tedarikçimiz. Doğalgazın yüzde 58’sini oradan alıyoruz. Türkiye’nin eli kolu bağlı” dedi.