Senatodan 77 senatör ile parlamentodan da 65 vekil, çıkarılan yasanın anayasaya aykırı olduğunu belirterek, “Ermeni soykırımı yoktur” diyene 1 yıl hapis ve 45 bin euro para cezası getiren kanunun iptali için Anayasa Konseyi’ne başvurdu.

Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy’nin ülkede yaşayan 550 bin Ermeni seçmenden oy almak için yaptığı seçim yatırımı sağduyu duvarına çarptı. Önce Fransa meclisinin boş salonunda, sonra da Fransız senatosunda evlerinden vekaletle oy kullanan senatörlerin oyuyla kabul edilen soykırım inkar yasa tasarısının iptali için Ankara’nın istediği oldu. Yasaya ‘hayır’ oyu veren 86 senatörden 77’si, yasanın Fransız Anayasası’nın düşünce ve ifade özgürlüğüne hükmeden 33’üncü maddesine aykırı olduğunu gerekçe göstererek ülkedeki en büyük yasama otoritesi olan Anayasa Konseyi’ne başvurdu.

Türkiye’deki Anayasa Mahkemesi’nin dengi olan ve çıkarılan yasaların anayasaya uygunluğunu denetleyen 11 üyeli konseyin karar almak için 1 aylık süresi bulunuyor. Ayrıca hükümetin de konseye ‘bu yasanın uygunluğunu hemen denetleyin’ diye başvuruda bulunması durumunda 8 günlük süre içerisinde kararını açıklamak zorunda. Ancak yasaya tam destek veren hükümetin böyle bir başvuruda bulunması uzak ihtimal olarak görülüyor.

60’ı rahat aştılar

Yasanın iptali konusunda başvuru yapılması için 60 senatör ya da 60 milletvekilinin imzası gerekiyordu. Senatoda 16 sandalyeye sahip olan Radikal Grup Başkanı Senatör Jacques Mezard ve Merkez Grup üyesi Türk dostu senatör Nathalie Goulet’in girişimleriyle başlayan imza kampanyasına beklentilerin de üzerinde senatör ve milletvekili imza koydu. Yasaya blok halinde ‘hayır’ oyu kullanan Radikal Grup ve Yeşiller’in yanısıra iktidardaki UMP partisi ile muhalefetteki Sosyalist Parti’den de çok önemli isimler imzalarıyla destek verdi. İmza veren isimler arasında Sosyalist Parti’nin Cezayir asıllı Müslüman senato başkan yardımcısı Bariz Khiari, eski senato başkanı UMP’li senatör Christian Poncelet, yasanın anayasaya aykırı olduğunu şiddetle savunan ve bu konuda bir de raporu bulunan eski kanunla komitesi başkanı Jean Jacquest Hyest, Senato Başkan Yardımcısı Jean Leonce Dupont gibi üst düzey isimler yer aldı.

‘Bu bir hukuk meselesi’

Senatörlerin yanısıra 1915 olaylarına dair Ermeni iddialarının reddini suç sayan yasanın iptali için Anayasa Konseyi’ne giden meclis üyeleri de, tartışmanın ne sağ parti ne sol parti tartışması olduğunu, tartışmanın hukuk meselesi olduğunun altını çizdi. İmza girişiminin mimarı olan ve Sarkozy’nin partisinden olmasına rağmen yasaya şiddetle karşı çıkan Fransa-Türkiye Dostluk Grubu Başkanı Michel Diefenbacher tarafından yapılan açıklamada, “Bu yasaya gerek senatoda gerek mecliste hem iktidar hem de muhalefet partileri oy verdi, şimdi de, yasaya itiraz için yine hem iktidar hem de muhalefet partileri üyeleri itiraz etti” denildi. “Bu bir parlamento veya hükümet tartışması değil” ifadesi kullanılan açıklamada, yine yasa teklifinin hükümetten değil bir milletvekilinden geldiği hatırlatıldı.

‘3 yıl önceki rapora bakın’

“Bu yapılan Fransa’daki ve dünyadaki Ermenilerin acılarını ihmal ve görmemezlik anlamına gelmiyor. Bizim amacımız, anayasaya, ifade, düşünce ve araştırma özgürlüğüne uygun hareket etmek” denilen açıklamada, “yasaya itiraz eden meclis üyelerinin, meclisin üç yıl önce kurduğu araştırma komisyonu raporunda vurguladığı gibi, tarihin tarihçilere bırakılması ve parlamentoların tarih yazmaması konusundaki uyarısına uygun hareket ettiği” hatırlatıldı. Mecliste imza toplayanların 52’sinin merkez sağdan iktidardaki UMP ve “Yeni Merkez Grubu”, 11’inin Sosyalist, ikisininse bağımsız olduğu bildirildi.

‘Bu girişim işime gelmedi’

Fransa’da Ermeni iddialarının reddini suç sayan yasanın iptali için Anayasa Konseyi’ne yapılan başvuru Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy’yi rahatsız etti. Sarkozy’nin bir grup parlamenter ile yaptığı görüşme sırasında, bazı senatörler ve milletvekillerinin iptal başvurusunda bulunmasından dolayı duyduğu rahatsızlığı dile getirdiği belirtildi. Sarkozy’nin parlamenterlere, “Bu girişim bana hizmet etmedi” dediği kaydedildi.

CUMHURBAŞKANI GÜL: Anayasa Konseyi doğru karar verecektir

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, yasanın iptali için Anayasa Konseyi’ne başvurulmasını şöyle değerlendirdi: “Bir ülkenin en önemli gücü, hürriyettir. Hürriyetin de en önemli temeli ifade hürriyetidir. İfade hürriyetini yok eden bir şeydi. Ümit ederiz ki bu süreç, sağlıklı bir şekilde devam eder. Ben Fransızlar’ın kendi ülkelerine böyle büyük bir gölge düşürülmesine müsaade edeceklerini tahmin etmiyordum. Onun için de baştan beri bu konuya dikkat çektim. Gördüğümüz kadarıyla bu süreç böyle gelişiyor. Şimdi Anayasa Konseyi muhakkak ki doğru kararı verecektir.”

‘Senatör ve vekillere şükranlarımı sunarım’

ANKARA - Başbakan Erdoğan, Grup Toplantısının ardından gazetecilerin yasanın iptali için Fransa Anayasa Konseyi’ne başvuru yapıldığı bilgisini vermesi üzerine şunları söyledi: “Anayasa Konseyine her iki taraftan da bu müracaatın 60 sayısının üzerinde gerçekleşmesi tabii önemli bir adım. Gerçekten bu imzaları koyan gerek Fransız senatörlere, gerek milletvekillerine özellikle Tayyip Erdoğan olarak milletim adına kalbi şükranlarımızı ifade ediyoruz. Çünkü Fransa’daki siyasetçilere yakışan buydu, olması gerekeni yaptıklarına inanıyorum. Temennimiz odur ki, Anayasa Konseyi’nin de verdiği kararla hakka uygun olmayan, hakikate uygun olmayan süreç, Fransa’nın değerleriyle ters düşen süreç tekrar Fransa’nın değerleriyle uygun hale gelir diye düşünüyorum.”