National Heart, Lung, Blood Enstitüsünden ruhsatlı 5 merkezden biri olan, ABD'deki Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesi Hücresel Tedavi Merkezi Direktörü Prof. Dr. Lesli Silberstein, KKTC'de düzenlenen 5. Ulusal Hemaferez Kongresinde nörolojik hastalıkların tedavisinde kök hücre uygulamaları ile ilgili son gelişmeleri aktardı.

Silberstein, bu tür çalışmaların dünyada çeşitli merkezlerde yürütüldüğünü, ancak alınan sonuçların hiçbirinin kanıta dayalı olmadığını ifade ederek, "Bunlar tamamen başlangıç aşamasında. Bu nedenle temkinli yaklaşmak gerekir" dedi.

Kök hücrelerin çok farklı dokulara dönüşme potansiyeli bulunduğunu, bu nedenle insan sağlığını tehlikeye atabilecek durumlarla karşılaşılabileceğini anlatan Silberstein, sözlerini şöyle sürdürdü:

"ABD'de bu tür çalışmalar çok sıkı kurallara bağlı olarak yürütülür. Önce hayvan deneyleri ve laboratuvar çalışmaları yapılır, ondan sonra insanlar üzerinde uygulanır. Bu basamaklardan geçmeyen ve FDA'den onay almayan tedaviler insanlar üzerinde uygulanamaz. Bu tedaviler tıpkı ilaçların ruhsatlandırılması gibi bir süreç sonunda onay alır. Çünkü kök hücrelerin tümöre dönüşme riski de söz konusudur. İlaçta nasıl yan etkilerin ne olabileceği araştırılmadan ruhsat verilmezse bunların yan etkisinin ne olacağı bilinmeden de onay verilemez."

Nörolojik hastalıklarda kök uygulamaları ile ilgili bir proje üzerinde çalıştıklarını da açıklayan Silberstein, bu tür hastalıkların tedavisinde her türlü dokuya dönüşebilecek kök hücre çalışmasını maymunlar üzerinde başlatmayı planladıklarını açıkladı.

 

Sağlık Bakanlığı Organ Nakli ve Diyaliz Hizmetleri Daire Başkanı Halil Yılmaz Sur da Türkiye'de kemik iliği bankası kurulmasıyla ilgili çalışmaların son aşamaya geldiğini bildirdi.

"TÜRKKÖK" adı verilen projeyle nakil bekleyen, ancak ailesinde uygun verici bulunamayan hastaların kemik iliği bankasına kayıtlı kişilerden alınacak kemik iliği sayesinde sağlıklarına kavuşabileceklerini anlatan Sur, burada hem kordon kanı, hem de kemik iliği bağışçılarının verilerinin toplanacağını söyledi.

İlk 5 yıl sonunda 250 bin gönüllü vericinin bulunmasının planlandığını belirten Sur, "Toplamda 29 sağlık bölgesinde faaliyete geçirilmesi planlanan bölge koordinasyon bölgeleri ile yılda 10 bin, 5 yıl sonunda ise toplam 50 bin kordon kanı toplanması hedefleniyor" dedi.

Sur, bu vericilere sadece çok cüzi miktarda bir ödeme yapılacağını kaydetti.

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi ve Sağlık Bakanlığı Kök Hücre Bilim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Osman İlhan da TÜRKKÖK'ün vericisi olmayan hastalar için büyük önem taşıdığını, bu merkezin dünyadaki diğer kemik iliği bankalarıyla da bir ağla bağlanacağını belirterek, Türk Cumhuriyetlerinin de bundan yararlanabileceğini söyledi.