Türk Cumhuriyetleri ve topluluklarının bilgi birikimlerinin gelecek nesillere aktarılması ve kültür mirasının, küresel zenginliğin büyük ve önemli bir parçası olarak kabullenilmesi amacıyla, Türklerin yaşadığı coğrafyadaki kültür kurumları ile "kitap bağışı" ve "kitap mübadelesi" uygulaması başlatıldı.
Diğer ülkelerle yayın mübadelesi, ilgili kanunlar, imzalanan "ikili anlaşmalar" ve Uluslararası Kütüphane Dernekleri ve Kuruluşları Federasyonunun (IFLA) düzenleyici hükümleri çerçevesinde yapıyor.
Milli Kütüphane Başkanlığının 24 Kasım 2011 tarihli Bağış ve Mübadele Fazlası Kitapları Değerlendirme Yönergesine göre yapılan kitap bağışları, kurumda sayısı birden fazla olan kitapların, kütüphaneler arası işbirliği esasları çerçevesinde "talep eden kurumlara verilmesine ilişkin usul ve esaslara" göre yürütülüyor.
Türk Cumhuriyetleri ve Balkan ülkelerine kitap desteği
Milli Kütüphaneden, işbirliğinin geliştirilmesi amacıyla Türk cumhuriyetleri ile soydaşların ağırlıkla yaşadığı Balkan ülkelerinin milli kütüphanelerine ve talep halinde diğer kütüphane ve kuruluşlara bağış yapılıyor.
Milli Kütüphaneden, 2014 ve 2015'te yurt dışındaki kurum ve kuruluşların ve kütüphanelerin koleksiyonlarına toplam 41 bin 135 kitap bağışında bulunuldu. Aynı yıllarda yurt içinde ise çeşitli üniversitelere ve kurumlara 99 bin 278 kitap, bağış olarak gönderildi.
69 bin 960 kitap Milli Kütüphane'ye kazandırıldı
Milli Kütüphane, sadece bağış yoluyla protokol yaptığı kurum ve ülkelere kitap kazandırmakla kalmıyor, koleksiyonunu zenginleştirmek için de kitap bağışı alıyor.
Bu kapsamda 2014 ve 2015 yıllarında yurt içinden ve yurt dışından 69 bin 960 kitap bağış, bin 882 kitap ise mübadele yoluyla Türkiye'nin kitap hazinesi Milli Kütüphaneye kazandırıldı.
Dışişleri Bakanlığı bağış taleplerinde aracı oluyor
Her yıl tekrarlanan bir süreç ile “Mübadele Deposu”ndaki materyal göz önüne alınarak, o yılın başında Milli Kütüphane Başkanlığınca onaylanan mübadele listesi, ülkelerin Milli Kütüphanelerine gönderiliyor.
Öte yandan başkanlık, Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla gelen bağış taleplerini imkanlar ölçüsünde karşılamaya çalışıyor.
21 ülke kütüphanesiyle protokol
Milli Kütüphane Başkanlığı, yurt içinden ve yurt dışından kurum ve kuruluşlarla yaptığı protokollerle ikili işbirliklerini geliştirmek için çalışma yürütüyor.
Bu amaçla Milli Kütüphane yetkilileri, 2015'te yurt dışından 21 ülkenin milli kütüphanesi ve kuruluşuyla işbirliği protokolü, yurt içinden ise 13 kurum ve kuruluşla işbirliği ve kaynak paylaşımı protokolü imzaladı.