Türkiye'nin sofralık yeşil zeytin ve zeytinyağı üretiminde önde gelen Balıkesir'in Edremit Körfezi'nde, yağının düşüklüğü nedeniyle yıllardır toplanmayan "Kalamata zeytini", son dönemlerde aranan ürün haline geldi.
 
Yaklaşık 12 milyon zeytin ağacının bulunduğu Edremit, Havran, burhaniye, Gömeç ve Ayvalık'ta, bölge halkı olarak "eşek zeytini", market ve pazarlarda ise "kalamata" adıyla bilinen, normaline göre 2 kat daha iri yeşil çizik zeytin raflardaki yerini aldı.
 
Normal büyüklükte yeşil çizik zeytinin kilosu 10 liradan alıcı bulurken, "kalamata" zeytinleri, 15 liradan satılıyor. Genellikle büyükşehirlerde ilgi gören "kalamata", dölleyici ağaçta yetiştiği için az miktarda piyasaya sunulabiliyor.



ZEYTİNYAĞ ORANI ÇOK DÜŞÜK
Balıkesir Zeytin ve Zeytinyağı Tanıtım Grubu Başkanı Mehmet Hakkı Semerci, bölge halkının "karga burun" ya da "eşek" zeytini olarak isimlendirdiği "kalamata" zeytininde yağ oranının çok düşük olduğunu söyledi.
 
Yıllar önce zeytin bahçeleri kurulurken dölleyici olarak dikilen ağaçlardan yetişen bu zeytinin geçmiş yıllarda toplanmadığını, ilgi görmediğini ifade eden Semerci, şöyle konuştu:
 
"Dölleyici ağaçlar, farklı çeşitlerde olabiliyor. Bahçelerin büyüklüğüne göre araya üç beş tane dikiliyor. Bu ağaçlar, rüzgara hakim olan noktalara dikilmiş. Kazdağları'ndan gelen poyraz, önce tozlaşmaya sonra döllenmeye yardımcı oluyor. Eskiden bunların ekonomik değeri yoktu. Gün geçtikçe şekildeki zeytinler, doğal olanlar talep görmeye başladı. Yağ değeri pek yoktur. Sofralık olarak değerlendirilebilir. Bu da bize geçmişten gelen bir hatıra olarak görüyoruz ve artık ekonomimize de bir katkısı olmaya başladı."
 
YURTDIŞINDA BAŞ KÖŞELERDE
Eskinin kıymetsiz olan bu zeytininin, yurt dışına da gönderilmeye başlandığını vurgulayan Semerci, "Yurt dışındaki zeytin tezgahlarında baktığımızda baş köşede yer alıyor bizim o kıymetsiz diye bildiğimiz eşek zeytini. Yeşilken toplandığında çiziği, siyahlaştığında ise salamurası yapılır." dedi.
 
Edremit Ziraat Odası İkinci Başkanı Ali Yılmaz Diker de bölgede "eşek zeytini" olarak bilinen "kalamata zeytini"nin son yıllarda ilgi görmeye başladığını belirterek, "Önemli olan ağız tadını, nefasetini yakalayan insanların bunu araması ve bunların talep görmesi. Bu zeytinler sofralarda daha fazla yer alıyor. Fiyatı da diğerlerine göre daha pahalı." diye konuştu.
 
 
"ARANAN ZEYTİN OLDU"
Edremitli zeytin üreticisi Mehmet Koçdemir ise çarşamba ve cumartesi günleri kurulan halk pazarlarında kendi ürettiği zeytinleri sattığını söyledi.
 
Pazara gelen bölge halkının kendisinden "eşek zeytini" adıyla talepte bulunduğunu dile getiren Koçdemir, "Rağbet görmediği için bir fabrika sahibi arkadaşım ağacını kesmemi istemişti. Kesmedik tabi bu ağacı. Hakikaten ağaç kendiliğinden bayağı büyüdü. Aranan zeytin oldu. İlgiden biz de memnunuz." ifadesini kullandı.