Prof.Dr.Ata Atun

Yanlış Strateji, Yanlış Başlangıç

20 Şubat 2024 Salı

BM Genel Sekreteri;nin Kişisel Temsilcisi Maria Angela Holguin Cuellar’ın tarafları
müzakere masasına oturtabilmek için girişimleri sürüyor ama AB ve başta ABD olmak
üzere Kıbrıs konusuna ilgi duyan devletler, Kıbrıs konusundaki beklentilerini çok
düşük tutuyorlar. Gerekçesi, BM Genel Sekreteri'nin kişisel temsilcisi aracılığıyla
başlatılan yeni çabaların sonuç vereceği konusunda pek iyimser olmamaları.
İyimser olmamalarının nedenleri;
 Neredeyse yarım asırdır devam eden müzakerelerde Kıbrıs Rumlarının, kurulacak
yeni ve ortak devlette egemenliği Kıbrıs Türkleri ile paylaşmak istememeleri,
 Rumların, Kıbrıs adasını 1963’de denedikleri gibi silah zoru ile denetim altına
alabilmek için Türkiye’nin garantörlüğünü kaldırmak istemeleri,
 Kıbrıs Rumlarının, 2004 yılında yapılan Annan Planı referandumunda Kıbrıs
Türklerinin kurulacak yeni devlette egemenliğe ve yönetime ortak olacakları için
“Hayır” oyu vererek Kıbrıs Türkleri ile ortak olmak istemediklerini açık olarak ortaya
koymaları,
 Kıbrıs Rumlarının, Türkiye'nin adadan çıkarılması ve adanın tamamını kendi
kontrolleri altına almak için her tür girişimi yapmaları,
 Kıbrıs Türkleri, 60 sene önce uğradıkları soykırımı bir daha yaşamak istemedikleri
için Türkiye’nin garantörlüğünün kaldırılmasına karşı olmaları,
 Kıbrıs Türklerinin, günümüzde Gazze’de yaşananların benzerini bir kez daha
yaşamak istememeleri,
 Müzakere masasına, Kıbrıs Türklerinin Cemaat veya Azınlık olarak değil, Kıbrıs
Rumları ile aynı statüde, eşit, egemen ve uluslararası tanınmış bir devlet olarak
oturmak istemeleri,
 Kıbrıs Türklerinin hiçbir zaman ve koşulda, 2017 yılında Crans Montana’da adada
Federal bir devletin kurulması için yapılan müzakerelere, Kıbrıs Rumlarının terk
ettiği yerden tekrardan başlamak istememeleri.
Kıbrıs konusunda yıllarca etkin bir faaliyet gösteren İngiltere’nin, Kıbrıs Yüksek
Komiseri İrfan Siddique’ın son yaptığı açıklamanın arkasından İngiltere Dışişleri
Bakanlığının, Kıbrıs sorununun çözümü için diyalogun yeniden başlatılması amacıyla
tüm tarafların "esneklik" göstermesi çağrısında bulunması bir tesadüf değil.
BM Genel Sekreteri'nin Kişisel Temsilcisi Maria A. H. Cuellar yeni görevine dört elle
sarıldı sarılmasına da, Kıbrıs Türk tarafında sadece Federasyon destekçileri ile
görüşme yaparak çok yanlış bir strateji ile başlangıç yaptı. Büyük bir olasılıkla bu
strateji ve başlangıç yöntemi, Rumları destekleyen birileri tarafından kulağına
fısıldandı.
Kıbrıs Türk tarafındaki federasyon destekçileri, Kıbrıs Türklerinin çoğunluğunu değil,
azınlığını teşkil eden ve Atlantik Paktı tarafından her fırsatta maddi destek verilen ve
onların ağzından konuşan kişi ve kuruluşlardan oluşmakta. Maalesef Maria hanım,
sadece bu kişi ve kuruluşlarla görüşerek Kıbrıs Türklerinin düşüncelerini değil,
Atlantik Paktı’nın düşünce, görüş ve isteklerini sanki de Kıbrıs Türklerinin istek ve
düşünceleriymiş gibi bu kişi ve kuruluşlardan duydu.

Eğer Maria hanım bu kişilerden aldığı bilgileri Kıbrıs Türklerinin istekleri diye kabul
edip stratejisini bunun üzerine inşa ederse, her ne kadar BM ve Atlantik İttifakı BM
Genel Sekreterinin Kişisel temsilcisinin görevinin 6 ay ile kısıtlı olduğunu kabul
etmemiş olsalar da, şimdiden Maria hanımın 6. ayın sonunu beklemeden duvara
toslayacağını söylemek yanlış olmayacak.
Ayrıca Türkiye’de Dışişleri Bakanı Fidan, Yunanistan’da Dışişleri Bakanı Gerapetritis
ile görüşen Maria hanım, KKTC’ye geldiği vakit Dışişleri Bakanı Ertuğruloğlu ile
görüşme yapmayarak daha ilk tur görüşmede büyük bir stratejik hata ve gaf yaptı.
Eğer burada Altantik İttifakı’nın niyeti, Maria hanımı “Kişisel Temsilci” diye tanıtıp
“Özel temsilci” görevlerini yaptırmaksa ve müzakereleri 2017’de Crans Montana’da
kaldığı yerden ve içerikten başlatmaksa, Kıbrıs Türklerinin bu tuzağa
düşmeyeceklerini ve bu yolda harcanacak çabaların boşuna olacağını herkesin
bilmesinde büyük fayda var...
Prof. Dr. (İnş. Müh.), Doç. Dr. (UA. İliş.) Ata ATUN
KKTC Cumhurbaşkanı Danışma Kurulu Üyesi
KKTC Cumhuriyet Meclisi 1. Dönem Milletvekili