|
|
Genetik mirasın da taş oluşumunda etkisi bulunduğunu ifade eden Memorial Antalya Hastanesi Genel Cerrahi ve Gastroenteroloji Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Behlül Baydar, "Ayrıca beslenme biçimi, vücut ağırlığı, cinsiyet, doğum sayısı ve aktivite düzeyi de etkilidir. Kilo fazlalığı ve şişmanlık sorunu olanlarda, çok düşük kalorili diyetlerle kilo alıp verenlerde, sık ve çok sayıda doğum yapan kadınlarda, hareketsiz bir yaşamı ısrarla sürdürenlerde safra taşı sıklığı yüksektir" dedi.
TEŞHİSİ KOLAY
Safra kesesi taşlarının hayat boyu sessizliğini koruyabildiği gibi, yaşamı tehdit edecek kadar önemli sorunlara da yol açabildiğini söyleyen Baydar, "Safra kesesi taşları ve onun sebep olduğu safra kesesi ve safra yolları iltihapları, tıkanma sarılıkları, siroz, pankreatitler, safra yolları kanserleri önemli klinik belirtiler gösterir. Ağrı, kusma, bulantı, titreme ve ateş gibi belirtiler görülebilir" diye konuştu.
SAFRA TAŞI HASTALIKLARI
Biliyer kolik hastalığında safra kesesinde taşların yerinden oynaması veya safra kesesi kanalını tıkaması, veya ana safra kanalına taş düşmesi sonucunda, aralıklarla gelen ve uzun süren şiddetli karın ağrılarına neden olduğunu bildiren Baydar, şunları söyledi:
"Safra kesesi infeksiyonunda ise safra kesesinde tıkanıklığa yol açan taş, kese içinde mikrop üremesine ve iltihap oluşumuna neden olabilir. Çok şiddetli enfeksiyonlarda sorun hastayı ameliyata kadar götürebilirken, tekrarlayan hafif enfeksiyonlar sonucunda ise safra kesesi giderek fonksiyonunu kaybeder. Safranın bağırsağa akışında yavaşlama veya durma hazımsızlık, bulantı hatta kusmaya neden olabilir. Bir çok hasta bu şikayetlerinin mideden kaynaklandığını düşünür. Ancak detaylı bir incelemede sorunun kaynağının safra kesesi olduğu bulunabilir. Sarılık da safra kesesi içinde iri bir taşın ana safra kanalına bası yapması ve akışı engellemesi veya keseden ana safra kanalına taş düşmesi sonucunda, tıkanma yapması ile ortaya çıkar. Beraberinde karaciğer hasarına ve ana safra kanalında iltihaplanmaya neden olabilir. Kolanjit, ateş, sarılık, karnın sağ üst tarafında yana doğru yayılan karın ağrısı yapar; beraberinde bulantı-kusma da izlenebilir. Tedavi edilmediği taktirde, hastanın genel durumunu bozarak, özellikle düşkün durumdaki hastalarda, ölüme dahi neden olabilir."
EN KORKUTUCU SONUCA YOL AÇAN KOMPLİKASYON
Pankreatitin ise en korkutucu sonuçlara yol açan komplikasyon olduğunu kaydeden Memorial Antalya Hastanesi Genel Cerrahi ve Gastroenteroloji Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Behlül Baydar, pankreas kanalının tıkanması sonucu pankreas bezi iltihabı oluşumuna neden olabildiğini ve pankreasın çürümesinin, iltihaplanmasın da yüzde 30-50 oranında ölüme neden olabildiğini belirtti. Özellikle ileri yaş hastalarda safra kesesindeki taşlar, infeksiyon, iltihap gelişimi ve tedavide gecikildiğinde, safra kesesinde delinmelere, safranın ve iltihabın karın boşluğuna akmasına neden olduğunu bildiren Baydar, tıkanma sonucu delinebilen safra kesesi bazen tüm karın içine yayılan iltihap oluşumuna neden olduğunu ve tedavi edilmezse sonuç ölümcül olabileceğini sözlerine ekledi.
FİSTÜLE DİKKAT
Uzun süreli safra kesesi taşı varlığı ve beraberinde sıkça oluşan safra kesesi iltihapları veya taşın basısına bağlı olarak safra kesesi ile mide, ince barsak, ana safra kanalı, oniki parmak bağırsağı arasında delikler oluşabilir ve buradan taşlar sindirim kanallarına düşebilir; hatta safra akışı alternatif yol olarak buralardan olabildiğini söyleyen Baydar, "Eğer fistül, safra kesesi veya safra kanalı ile cilt arasında olursa, bu delikten dışarıya safra akışı olur ve safra sıvısı cilde hasar verir.
Fistüller sonucu bağırsağa geçen iri safra kesesi taşları bağırsaklarda tıkanmalara neden olabilir" dedi. Safra kesesi taşlarının kanser yaptığına dair kesin bir bilgi bulunmadığını ifade eden Baydar, "Ancak safra kesesi kanseri olanların yüzde 85-95'inde safra kesesinde taş tespit edilmiştir. Özellikle safra kesesi kanserleri cerrahi olarak sonuçları çok tatmin edici olmayan ve hızlı yayılan kanserlerdir" diye konuştu.