|
|
Türkiye'yi Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün başkanlığında, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ve Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül'ün de bulunduğu bir heyetin temsil edeceği zirvede NATO'nun gelecek 10-15 yılını şekillendirecek yeni Stratejik Konsept onaylanacak.
ABD'nin eski dışişleri bakanlarından Madeleine Albright başkanlığında, aralarında emekli büyükelçi Ümit Pamir'in de bulunduğu 12 kişilik Akil Adamlar Grubunca hazırlanan ve haftalardır üye ülkeler arasında müzakere edilen yeni Stratejik Konseptle birlikte füze savunması ve siber savunma gibi yeni sorumluluklar üstlenmesi beklenen NATO, yapılanmasını yeni tehditlere uyarlayacak şekilde gözden geçirecek ve uluslararası işbirliğini derinleştirmeye çalışacak.
FÜZE SAVUNMA SİSTEMİ
Zirvenin en önemli gündem maddesi olarak görülen füze savunma sisteminde zirve öncesindeki yoğun müzakerelerle önemli mesafe kaydedildi.
Füze savunma sistemiyle ilgili zirvede alınacak çerçeve kararında Türkiye'nin hiçbir ülkenin tehdit olarak gösterilmemesiyle güvenliğin bütünlüğü ve bölünmezliği ilkesi çerçevesinde tüm NATO üyelerinin ve topraklarının aynı güvenlik şemsiyesi altına alınması taleplerinin karşılanması bekleniyor.
NATO-AB İLİŞKİLERİ
Zirvede NATO'nun kapsamlı yaklaşım olarak adlandırılan uluslararası işbirlikleri kapsamına NATO-AB işbirliğinin ilerletilmesi de gündeme gelecek.
Prensipte işbirliğinin geliştirilmesine destek veren Türkiye, AB'nin kendi üyesi olmayan Avrupalı NATO müttefiklerine yönelik taahhütlerini hayata geçirmesini bekliyor.
Türkiye, NATO'nun yeni Stratejik Konseptinde AB ile işbirliğine güçlü vurgu yapmasını ve "stratejik ortaklıktan" bahsetmesini isteyen bazı Avrupalı NATO üyelerinin taleplerine, AB'nin şimdiye dek bu işbirliği konusundaki isteksiz yaklaşımı nedeniyle soğuk bakıyor.
NATO KOMUTA REFORMU
Zirvede NATO'nun süregelen reformu kapsamında komuta kademesinde radikal değişiklik kararının alınması beklenirken, bu kapsamda bazı karargahların kapanacak olması üye ülkeleri karşı karşıya getiriyor.
NATO personelinin mevcut 13 binden 9 bine düşürülmesi yönünde prensip kararının alınması beklenen zirvede, aralarında İzmir'deki hava üssünün de yer aldığı karargahlardan hangilerinin kapanacağı daha sonraki müzakerelerle belirlenecek.
NATO-RUSYA İLİŞKİLERİ
Rusya ilişkilerinde Soğuk Savaş mantığını tamamen geride bırakmaya çabalayan NATO, Moskova yönetimini hala en önemli tehdit olarak gören Doğu Avrupalı üyelerini ikna etmekte zorlanıyor.
Zirvenin ikinci gününde, Rusya Devlet Başkanı Dimitriy Medvedev'in de katılımıyla toplanacak olan NATO-Rusya Konseyinde, özellikle Afganistan'da işbirliği noktasında bazı önemli adımların atılması bekleniyor.
Afganistan'a Pakistan üzerinden ikmali sık sık saldırıya hedef olan NATO, kendi toprakları üzerinden Afganistan'a silah dışında kargo transferine izin veren Moskova yönetiminin kapsamı genişleteceğini umuyor.
NATO ayrıca Rusya'dan Afgan hükümetine 20 helikopter sağlayarak bunları kullanacak pilotların eğitmesini bekliyor.
Medvedev'in NATO liderleriyle toplantısında en önemli gündem maddesi ise füze savunma sisteminde işbirliği olacak.
AFGANİSTAN
Yine zirvenin ikinci günü, uluslararası ortakların da katılımıyla gerçekleştirilecek Afganistan toplantısında bu ülkede gelinen aşama, Afgan yönetimi önderliğinde Taliban'la uzlaşma arayışı ve Afgan güvenlik güçlerinin eğitimi ele alınacak.
Afganistan misyonunda önemli bir aşamaya ulaşıldığına inanan NATO, 2011 başlarından 2014 sonuna kadar kademeli olarak güvenliğin Afgan makamlarına devrini masaya yatıracak.
NATO, planlandığı gibi 2014 sonuna kadar sorumluluğu Afgan makamlarına devretse bile bu ülkede özel kuvvet ve askeri eğitmen bulundurmayı sürdürecek.