|
|
Milli Savunma Bakanlığı tarafından hazırlanan Sözleşmeli Erbaş ve Er Kanunu Tasarısı, bugün Meclis Başkanlığı'na gönderildi. Tasarı, Türk Silahlı Kuvvetlerinin (Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı dahil) Genelkurmay Başkanlığınca lüzum görülen erbaş ve er kadrolarında kritik ve uygun görülen görevlerde, yetişmiş personel ihtiyacını karşılamak maksadıyla istihdam edilecek sözleşmeli erbaş ve erlerin temini, yetiştirilmeleri, görevde yükselmeleri, tertip edilmeleri, geçici görevlendirilmeleri, hizmet şartları, görev ve hakları, yükümlülükleri, ayırma ve ayrılma ile ilgili usul ve esasları düzenliyor. Tasarıya göre sözleşmeli er kaynaklarını en az ilköğretim veya yurt dışındaki dengi okul mezunu olup, askerlik hizmetini erbaş ve er olarak tamamlamış ve terhislerinin üzerinden üç yıldan fazla süre geçmemiş, düzeltilmemiş nüfus kaydına göre 26 yaşından gün almamış olanlar teşkil edecek. Askeri okullardan ve Türk Silahlı Kuvvetleri'nden her ne sebeple olursa olsun ilişikleri kesilen personel sözleşmeli er olarak alınamayacak. Asgari tugay veya eşiti birlik komutanı veya kurum amiri tarafından haklarında 'sözleşmeli erbaş/er olur' belgesi düzenlenen personelin müracaatları öncelikle kabul edilecek. Sözleşmeli er adayları ön sözleşme yapılarak askeri eğitime alınacak. Askeri eğitimi başarı ile tamamlayanlarla, dört yıldan fazla olmamak kaydıyla en az üç yıllık sözleşme yapılacak. Müteakip sözleşmeler, bir yıldan az, üç yıldan fazla olmamak şartıyla azami 29 yaşın bitirildiği yılın Aralık ayı sonuna kadar uzatılabilecek. Sıkıyönetim, seferberlik, savaş veya terörle mücadeleden kaynaklanan zorunlu hallerde ihtiyaç duyulanların sözleşme süreleri, talebe ve yaş haddine bakılmaksızın Kuvvet Komutanları, Jandarma Genel Komutanı veya Sahil Güvenlik Komutanının göstereceği lüzum üzerine ve durumun devamı müddetince Genelkurmay Başkanının onayı ile uzatılabilecek. Sözleşmeli erbaş ve erler ile sözleşmeli er adayları, asker kişi sayılacak. Sözleşmeli erbaş ve erler istihdam edildikleri kadro görevleri ile Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu'nda erbaş ve erler için belirtilen görevleri yapacaklar.
Sözleşmeli erlikte en az iki yılını tamamlayanlar kadro görev yeri uygunsa liyakat durumu da dikkate alınarak yönetmelikte belirtilen esaslar dahilinde sözleşmeli onbaşılığa, sözleşmeli onbaşılıkta en az iki yılını tamamlayanlar kadro görev yeri uygunsa liyakat durumu da dikkate alınarak yönetmelikte belirtilen esaslar dahilinde sözleşmeli çavuşluğa geçirilecek. Her sözleşme süresinin sona erme tarihinden en az üç ay önce sözleşmeli erbaş ve erler sözleşmeyi yenileyeceklerine dair yazılı bildirimde bulunmadıkları takdirde, sözleşme kendiliğinden sona erecek.
Sözleşmeli erbaş ve erler, sözleşme süreleri sona ermeden sözleşmelerini tek taraflı olarak feshedemeyecek. Ancak ilk sözleşmeyi müteakip yapılacak sözleşmelerin süresi bitmeden fesih talebine ilişkin sebepleri Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığınca yönetmelikte belirtilen hizmet gerekleri ve koşullar gözetilerek uygun olduğuna karar verilen sözleşmeli erbaş ve erlerin sözleşmeleri idarece feshedilebilecek. Ön sözleşme döneminde Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişikleri kesilen personelden, peşin olarak ödenen ücret ve ücretle birlikte ödenen diğer tüm özlük haklarının çalışılmayan günlere ait kısmı geri alınacak. Sözleşmeli erbaş ve erlerin sözleşmeleri, disiplinsizlik ve ahlaki durum nedeniyle Türk Silahlı Kuvvetlerinde görev yapamayacağı, sıralı amirlerinin her türlü bilgi ve belgeye dayanarak düzenleyeceği nitelik belgesi ile anlaşılmak kaydıyla feshedilebilecek.
Sözleşmeli er adayları ile sözleşmeli erbaş ve erler, ön sözleşme yapılması ile birlikte Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 4. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılacak. Prime esas kazançların hesabında sözleşmeli er adayı, sözleşmeli er ve sözleşmeli onbaşı olarak istihdam edilenler için uzman onbaşıların, sözleşmeli çavuş olarak istihdam edilenler için ise uzman çavuşların prime esas kazanç tutarları esas alınacak. Sözleşmeli er adaylarına, sözleşmeli erlerin birinci hizmet yılı için öngörülen ücretin üçte ikisi oranında aynı esas ve usuller çerçevesinde aylık ücret ödenecek. Ödemeler her ayın başında peşin olarak yapılacak. Sözleşmeli er adayları ön sözleşme tarihinden itibaren ücrete hak kazanacak. Sözleşmeli er adaylarının ön sözleşme dönemindeki iaşe ve ibateleri Devlet tarafından karşılanacak. Sözleşmeli erbaş ve erlere, sözleşme tarihinden geçerli olarak 16 yaşından büyükler için belirlenen asgari ücret brüt tutarının hizmet yıllarına göre kanuna ekli cetvelde belirlenen oran ile çarpımı sonucu bulunacak tutar üzerinden aylık ücret verilecek. Cetvelde belirlenen oran, komando birliklerinde görevli sözleşmeli erbaş ve erlere yüzde sekiz, sınır birliklerinde görevli sözleşmeli erbaş ve erlere yüzde üç artırımlı uygulanacak. Sözleşmeli erbaş ve erlere ödenecek ücretten, damga vergisi dışında herhangi bir vergi kesilmeyecek.
Tasarının gerekçesinde Türk Silahlı Kuvvetleri'nin 1984 yılından bu yana özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde bölücü terör örgütü mensupları ile mücadelesini başarıyla sürdürdüğü belirtilerek, bu süreçte subay, astsubay, uzman jandarma ve uzman er’in belirtilen görevleri yapan erbaşların profesyonel askerler olarak, erbaş ve erlerin ise yükümlü olarak görev aldıkları belirtildi. Gerekçede, "Erbaş ve erler, ortalama üç ay süreli temel askerlik eğitimini müteakip iç güvenlik birliklerine tertip edilmekte ve kalan hizmet sürelerini bu birliklerde tamamlamaktadır. Bölgeye alışıp, terörle mücadelede tam olarak tecrübe kazandıklarında ise askerlik yükümlülükleri sona ermektedir. Bu nedenle Genelkurmay Başkanlığınca uygun görülecek kadrolarda, mevcut erbaş ve erler yerine iyi eğitimli ve profesyonel personelin kısa ve belirli süreli olarak istihdamına ihtiyaç duyulmuştur" denildi.