Yeni Anayasa çalışmalarına aktif olarak katılabilmek için Meclis’i boykottan vazgeçen BDP’li ve bağımsız milletvekilleri, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün yeni yasama yılını açılış konuşmasının ardından yemin ederek, milletvekilliği görevine resmen başladı. TBMM'de yeni dönem başladı
Gül’ün konuşmasının ardından Genel Kurul çalışmalarına 10 dakika ara verildi. TBMM Başkanı Cemil Çiçek aranın ardından birleşimi açarken, Anayasaya göre milletvekillerinin göreve başlamadan önce andiçmeleri gerektiğini söyledi. CHP’li Kamer Genç, oturduğu yerden kalkarak uygulamaya itiraz etti ve milletvekillerinin birleşimin başında andiçmesi gerektiğini söyledi. Ancak TBMM Başkanı Çiçek, “1951 yılında da aynısı olmuş. Durum yasaya uygundur” diyerek reddetti. Çiçek’in açıklamasının ardından Adana’dan başlayarak yemin etmeyen milletvekilleri tek tek kürsüye davet edildi.
Alkışsız yemin töreni
TBMM Başkanı Çiçek, yemin eden her milletvekiline, yeminin sonunda “teşekkür” etti. BDP’li ve bağımsız milletvekillerinin yeminlerini MHP grubu tam kadro takip ederken, AK Parti ve CHP’den de çok sayıda milletvekili salonda hazır bulundu. Ancak yemin için kürsüye gelişlerinde ve yemin ettikten sonra BDP’lilere salondan alkış gelmedi. Yemin eden vekilleri alkışlayan tek isim, kendisi yemin etmeyen CHP’li İsa Gök oldu. BDP’li ve Bağımsız milletvekilleri de, her fırsatta eleştirdikleri Milletvekili andını içerken isteksizliklerini yavaş hareket ederek, en kısık ses tonuyla metni okuyarak açıkça belli ettiler.
2 lider ve komutanlar izlemedi
Yeminlerini izleyen tek lider MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli oldu. Başbakan Erdoğan ile CHP Lideri Kılıçdaroğlu, Gül’ün konuşmasının ardından Genel Kurul salonundan çıktı. Genelkurmay Başkanı ve Kuvvet Komutanları da, BDP’lilerin yeminlerini beklemeden ayrıldı.
Türk milleti mi Türkiye milleti mi?
17 Yıl önce polis tarafından gözaltına alınarak çıkartıldığı Meclis’e Diyarbakır bağımsız milletvekili olarak dönen Leyla Zana ismi okunduğunda Grup Başkanvekili Hasip Kaplan’a bir süre sessizce baktı. Ardından kürsüye doğru ağır adımlarla ilerleyen Zana, gözlüğünü takarak yemin metnini okudu. Zana’nın Kürt şivesi, yine tartışma yarattı. Şivesi nedeniyle, “Büyük Türk Milleti” ifadesi, “Türkiye Milleti” olarak algılandı. En ufak bir hatada yemini tekrarlatan TBMM Başkanı Çiçek de, Zana’ya herhangi bir uyarıda bulunmadı. Zana, gazetecilerin bu konudaki sorusuna “Önceden planladığım bir şey değildi. Demekki bilinç altı” karşılığını verdi.
Yaka paça çıkartılmıştı
Zana, 1994’te dokunulmazlığının kaldırılması üzerine gözaltına alınarak yaka paça çıkartıldığı TBMM’ye, 17 yıl sonra döndü. 6 Kasım 1991’de 19. dönem parlamentosu için yapılan yemin töreninde, Kürt bayrağını temsil eden renklerden oluşan saç bantıyla kürsüye çıkmış ve Türkçe başladığı yeminini Kürtçe, “Bu yemini Türk ve Kürt halklarının kardeşliği adına ediyorum” diyerek bitirerek Meclis’te büyük tartışmalara yol açmıştı. Zana’nın milletvekili dokunulmazlığı Mart 1994’te Orhan Doğan, Hatip Dicle, Ahmet Türk, Sırrı Sakık ve Mahmut Alınak ile beraber kaldırılmış, dokunulmazlığı kaldırılan vekiller polis tarafından Meclis kampüsü içinde gözaltına alınarak, dışarı çıkartılmışlardı. Zana yasaklı olduğu için parti üyesi olamadığından bağımsız milletvekili olarak görev yapacak. Zana meclise gelirken, gazetecilere, “ Barışa olan umudumdur beni buraya getiren. Gönül isterdi ki bugün Mehmet Sincar’lar, Orhan Doğan’lar, Hatip Dicle ve Kemal Aktaş’lar da aramızda olsaydı” dedi.
Zana ve Tuğluk uzun uzun sarıldı
Genel Kurul salonuna ilk giren lider her zamanki gibi MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli oldu. Bahçeli’nin ardından BDP’li Hasip Kaplan ve Leyla Zana birlikte içeri girdiler. Girişin hemen ardından Leyla Zana ve Aysel Tuğluk birbirlerine sarılarak kısa bir süre sohbet ettiler. CHP Lideri Kılıçdaroğlu salona gelişinde birkaç BDP’li vekille el sıkışırken MHP Milletvekilleri Ali Torlak ve Murat Başesgioğlu da BDP’li Hasip Kaplan ile el sıkıştılar.
10 vekil kaldı
12 Haziran’da yapılan seçimlerin ardından, 28 Haziran’da AKP ve MHP yemin ederken, tutuklu vekillerin serbest bırakılmas için CHP ve BDP boykota başlatmıştı. Dünkü yeminlerden sonra yemin etmeyen 10 vekil kaldı.
TUTUKLULAR
- Mustafa Balbay (CHP)
- Mehmet Haberal (CHP)
- Engin Alan (MHP)
- İbrahim Ayhan (BDP)
- Selma Irmak (BDP)
- Faysal Sarıyıldız (BDP) n Gülser Yıldırım (BDP)
- Kemal Aktaş (BDP)
DİĞER
- Bengi YILDIZ (BDP)
- İsa Gök (CHP)
Askerler tam kadro locada
TBMM’deki törene askerler boykot uygulamadı. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necdet Özel ile kuvvet komutanları Cumhurbaşkanı Gül’ün konuşmasını kendilerine ait özel locadan tam kadro dinlediler. Komutanlar Gül’ün konuşmasının ardından salondan ayrıldılar ve BDP’lilerin yeminlerini izlemediler
22 yıl yattı, hala yattığı için yemin edemiyor
Tutuklu milletvekili Kemal Aktaş tam 22 yıl cezaevinde yatarak en uzun süre cezaevinde yatan milletvekili olma özelliğini taşıyor. Aktaş 1980 yılı başlarında gözaltına alındı. PKK Ana Davası’ndan idam cezasına çarptırıldı. 22 yıl kaldığı cezaevinde 2001 Eylül’ünde tahliye oldu. Aktaş, 14 Nisan 2009’da KCK operasyonunda tutuklandı.
Kürt siyasetinde farklı çizginin temsilcisi
Cumhuriyet döneminden önce geniş arazileri olan ailesi, arazileri Suriye sınırları içinde kalınca ekonomik sıkıntıya girdi. Diyarbakır Cezaevi’nde 8 ay kaldı. Adalet Partisi’nden Mardin Milletvekili seçildi. 1978 yılında 11’ler diye anılan grupla birlikte AP’den ayrılıp Bülent Ecevit liderliğindeki hükümete Bayındırlık Bakanı olarak katıldı. 12 Eylül 1980’den sonra “Ben Kürt’üm, Doğu’da Kürtler vardır” dediği için 2.5 yıl cezaevinde kaldı.