BM müfettişlerinin El Hasakah kentinde olduğunu belirlediği, daha önce varlığı bilinmeyen tesisin, Suriye'nin nükleer silah üretimi konusunda Pakistan'daki nükleer silah üretiminin babası olarak kabul edilen Pakistanlı bilim insanı Abdül Kadir Han ile birlikte çalıştığı şüphelerini güçlendirdiği bildirildi.

Uluslararası Atom Enerji Kurumu'nun (UAEK) çalışmaları hakkında bilgi sahibi üst düzey bir diplomat ile eski bir BM müfettişi isimleri gizli kalmak koşuluyla Associated Press haber ajansına yaptıkları açıklamada, tesisin nükleer silah üretimi için tasarlanmış olduğuna dikkati çekti.

NÜKLEER ÜRETİM İZİ YOK

Tesisin tasarımının, Libya'nin lideri Muammer Kaddafi'nin Han'ın rehberliğinde nükleer silah üretme amacıyla Libya'da inşa ettirdiği tesisle büyük benzerlik gösterdiğine işaret edildi.

Buna karşın, BM müfettişlerinin şu an bir pamuk eğirme fabrikası görünümünde olan tesisin herhangi bir zamanda nükleer üretim için kullanıldığına ilişkin bir işarete rastlamadıklarını kaydetti. Yetkililer, tesisin uranyum üretimi için kurulmuş olsa bile bu planlardan daha sonra vazgeçildiğinin anlaşıldığını ifade etti.

İsrail savaş uçaklarının 2007 yılında Suriye'deki plütonyum ürettiğinden şüphelenilen bir reaktörü bombaladığını hatırlatan yetkililer, bina ile Libya'daki tesis arasındaki tesadüfi olması mümkün olmayan benzerliğin, Suriye'nin plütonyumun dışında uranyum yoluyla da atom bombası üretme arayışı içinde bulunduğunu gösterdiğine işaret etti.

Yetkililer, ayrıca UAEK'nın, Han ile Muhiddin İsa adlı Suriyeli bir yetkili arasındaki yazışmaları ortaya çıkardığını söyledi. Muhiddin'in, Pakistan'ın 1998 yılında yaptığı başarılı nükleer denemenin ardından başlattığı yazışmalarda Han'ın laboratuvarını ziyaret etme isteğini dile getirdiği ve bilimsel işbirliği önerisinde bulunduğu belirtildi.

SURİYE SESSİZ KALDI

Han 2004 yılında televizyonda yaptığı bir açıklamada, İran, Kuzey Kore ve Libya'ya nükleer silah teknolojisi satılması konusunda çalışmaların bulunduğunu itiraf etmiş, ancak Suriye'den bahsetmemişti. Daha sonra yaptığı açıklamada ise Han, Pakistanlı yetkililerin söz konusu itiraflarda bulunması için kendisine baskı yaptıklarını öne sürmüştü.

AP'ye açıklamada bulunan eski BM müfettişi, Los Angeles Times gazetesinin 2004 tarihli bir haberinde, Suriye hükümetinin Han'ın bu ülkeye en az bir ziyarette bulunduğu konusunda UAEK'yı bilgilendirdiğinin görüldüğünü kaydetti.

Daha sonra Arap Uluslararası Üniversitesi'nde dekan olarak görev yaptığı belirlenen İsa'ya ulaşılamadığı bildirilen haberde, nükleer silah üretme arayışında olduğu iddialarını sürekli olarak reddeden Suriye hükümetinden de henüz konu hakkında bir yorum gelmediği belirtildi. Haberde, UAEK yetkililerinin El Hasakah'daki tesisi ziyaret etmek için Suriye hükümetine yaptığı başvurunun da yanıtsız kaldığı kaydedildi.