Cannes’daki G20 zirvesinde Yunan lideri azarlayan Merkel ve Sarkozy, Yunanistan’ı AB’den atmakla tehdit edince Papandreu’ya bakanları bile sırt çevirdi. Akşam saatlerinde kürsüye çıkan başbakan güvenoylaması öncesinde çark etti: Muhalefet destek verirse referandumdan vazgeçerim

Yunanistan’daki ekonomik kriz aylardır dünyanın önemli gündemli gündem maddelerinden biri... Ama Atina’yı gündemin ilk sırasına taşıyan gelişme, AB zirvesinde liderlerin “bir acı reçete karşılığında Yunanistan’ın 100 milyar dolarlık borcunun silinmesi” kararı sonrası yaşananlar oldu. Zirvede AB liderleriyle kucaklaşan ve Avrupa Birliği’ne minnettar olduğunu söyleyen Yunan başbakanı Yorgo Papandreu, eve dönünce çark ederek hiç beklenmedik şekilde, “Benim bu kararı halkıma sormam gerek” dedi. Bu şok referandum kararı dünya borsalarında soğuk duş etkisi yarattı. Çünkü Yunanistan’da maaşların yüzde 30’a varan oranda azaltılıp vergilerin yükseltilmesini öngören acı paketin halk tarafından kabul edilmesi mümkün görünmüyordu. Papandreu Avrupa’dan gelen tüm baskılara rağmen geri adım atmayınca devreye AB’nin iki lokomotif ülkesi Fransa ve Almanya girdi.

Kendi vekilleri isyan etti

Fransa’nın Cannes kentinde gerçekleşen G20 zirvesinde Yunan liderle özel bir görüşme yapan Merkel ile Sarkozy, içeride bulunanların bile kulaklarına inanamayacağı kadar açık konuştu: “Ya bu referandumdan evet oyu çıkar ya da Yunanistan’ı önce euro’dan sonra da Avrupa Birliği’nden atarız..” Kulaklarına inanamayan Yunan heyeti, hemen acil kabine toplantısı düzenlemek üzere Atina’ya döndü. Sarkozy de bu sırada düzenlediği basın toplantısında, “Yunanistan bu yolculuğa bizimle devam edip etmeyeceğine karar versin” diyerek AB üyeliğinin masada olduğunu açık bir şekilde dünyaya duyurdu. Avrupa Komisyonu da yaptığı açıklamada, “Euro’dan ayrılan ülke Avrupa Birliği’nden de ayrılmış olur” dedi. İlk darbeyi AB’den yiyen Papandreu, asıl büyük darbeyi en yakınındaki isimlerden aldı. Önce G20’de kendisine eşlik eden Maliye Bakanı Venizelos, “Ben Yunanistan’ın euro’dfan atılmasını riske edecek bir kararın altına imza atmam. Referandumdan vazgeçilmeli” diyerek Papandreu’ya karşı bayrak açtı. Ardından başbakanın partisi PASOK’tan yeni bir istifa geldi. Papandreu’nun 300 vekilden oluşan meclisteki sandalye sayısı 151’e düştü.

Çark sinyali verdi

1 kişinin daha terk etmesi durumunda bugün yapılması planlanan güven oylamasında hükümeti düşme tahlikesi içine girecek olan Papandreu, bir değil 15 vekilin daha sırtını dönmesiyle birlikte büyük yara aldı. Tarım, Eğitim, Kalkınma Bakanları da Papandreu’ya başkaldırdı. Bu sırada BBC ‘flaş haber’ olarak Yunan başbakanın yarım saat içinde istifa edeceğini duyurdu. PASOK’lu vekiller de Papandreu’yu devirmek için kendi aralarında görüşme halindeydi. Muhalefetin Ulusal Birlik Hükümeti kurulsun teklifinin yanısıra Avrupa Merkez Bankası’nın eski Başkan Yardımcısı Lukas Papadimos liderliğinde yeni bir hükümet kurulması fikri ortaya atıldı. İstifa etmeyeceğini duyuran Papandreu sonunda akşam saatlerinde tüm spekülasyonlara noktayı koymak için parti grup toplantısında kürsüye çıktı: Eğer muhalefetle uzlaşma sağlarsak o zaman referanduma gerek kalmaz.

Çarmıha gerip taşlıyorlar

Yeni Demokrasi Partisi’nin (ND) yeni yardım paketini destekleme kararı “büyük bir karar”dır. Referandum’a gitmesek bile, ki amaç bu değildi, bu tartışmaların birçok kişiyi mantık dahiline getirdiğine seviniyorum. Önemli olan, Yunanistan’ın yararına olan bir programın mümkün olduğunca geniş bir katılımla uygulanmasıdır. Muhalefetle bunu aramızda konuşabiliriz. Ancak işbirliğine gitsek bile sorunun sürdüğünü bilmeliyiz. Her türlü anlaşma, bizim açımızdan ciddiyet ve milli çıkar temelinde olacaktır. Referandumun, Yunanistan’ın euro’dan çıkması dahil tüm anormalliklere kararlı ve belirleyici bir yanıt olduğuna inanıyorum. Ve bu konuda Yunan halkının bilgeliğine ve olgunluğuna güveniyorum. Referandumda ortaya konulacak soruyu belirlemek de bizim hakkımızdır. Biz referandumda 26 Ekim anlaşmasını ortaya koyacaktık. 26 Ekim anlaşmasının reddedilmesi, ister referandum ile ister meclis aracılığıyla olsun, ister uygulanma aşamasında olsun, euro’dan çıkmamız anlamına gelir. Bizi çarmıha gerdiler ve taşlıyorlar. Şimdi bir erken seçime gitmek Yunanistan için felaket olur” dedi. AB’deki ortaklarımızın referandum kararına şaşırdığını duydum. Ben de neden şaşırdıklarına şaşırdım” diye konuştu.



1 günde nasıl bitti?

- 06:48 — Maliye Bakanı Yardımcısı Pantelis Oikonomou, Almanya ve Fransa’nın ültimatomuna rest çekti.

- 06:55 — PASOK’lu bazı vekiller Papandreu’nun referandum teklifini hemen geri çekmesi gerektiğini söyledi.

- 07:22 — Maliye Bakanı Venizelos referanduma tamamen karşı olduğunu açıkladı.

- 08:30 — PASOK milletvekili Elena Panariti referandumu desteklemeyeceğini duyurdu.

- 08:39 — Papandreu kabinesine acil toplantı çağrısında bulundu.

- 08:44 — PASOK’lu Eva Kaili güvenoylamasında ‘hayır’ oyu vereceğini açıkladı.

- 08:58 — PASOK vekili Lintzeris Başbakan Papandreu’ya istifa çağrısında bulundu

- 10:31 — PASOK vekili Telemachos Hitiris, Papandreu’dan koalisyon hükümeti oluşturması istedi.

- 10:41 — AB’nin ‘referandum olursa 8 milyar dolarlık yardımdan bir cent bile verilmez’ sözleri sonrası Yunanistan’ın Aralık ortasına kadar idare edebilecek kadar parası olduğu açıklandı.

- 11:15 — Bir grup PASOK milletvekilinin, liderliğini eski ECB Başkanı Lucas Papademos’un yapacağı bir koalisyon hükümeti için teklif hazırladığı duyuldu.

- 11:40 — AB Komisyonu Yunanistan’ın yerinin Euro Bölgesi olduğunu söyledi.

- 12:12 — Muhalefet Lideri Antonis Samaras geçici hükümet kurulması için çağrıda bulundu.

- 13:05 — 30 Yunan milletvekili “ulusal birlik hükümeti” ve erken seçim talep ettiklerini belirten bir mektuba imza attı.

- 14:05 — Yunan hükümeti, muhalefet ile geçici hükümet talepleriyle ilgili görüşmeye hazır olduklarını söyledi

- 14:20 — Yunanistan başbakanlığında yapılan açıklamada, mühalefet ve hükümet krizi çözmeyi başarırsa referandumun iptal edileceği belirtildi.

- 14:23 — Papandreou istifa etmek gibi bir niyeti olmadığını duyurdu.

- 15:08 — Avrupa Komisyonu Yunanistan’ın euro’dan çıkmasının AB üyeliğinin de sonu olduğunu açıkladı.

- 15:17 — Papandreu’nun tavrını yumuşattığı ve muhalefet ile görüşmeyi kabul ettiği bildirildi.

- 15:54 — Papandreu, muhalefet lideri Samaras ile telefonla görüştü. Ve kürsüye çıktı...

Güvenoyu alır mı?

PapandreU, bu konuşmayla birlikte referandum kararından vazgeçmediğini ilan etti, muhalefetin kendisine tam destek vermesi durumunda referandumun yapılmayabileceğini duyurmuş oldu. Bu konuşmayı dinleyen PASOK vekillerinin bugün yapılacak güven oylamasında nasıl oy kullanacakları büyük merak konusu...

Maliye Bakanı Venizelos Papandreu’nun ardından kürsüye çıkarak, “Yapmamız gereken bu referandumun kesinlikle iptal edildiğini açıklamaktır” dedi. Bu sözler Venizelos’un diğer PASOK’lu vekillerle birlikte Papandreu’nun aleyhinde oy kullanarak hükümeti düşürübileceği şeklinde yorumlandı.