‘Ermeni soykırımı yoktur’ diyene 1 yıl hapis ve 45 bin euro para cezası öngören tasarının anayasaya aykırı olduğu tüm Fransız hukukçular tarafından dile getirildi. Daha önce geçici tedbirler açıklayan Türkiye sert ve kalıcı yaptırımlara hazırlanıyor.

Ermeni asıllı Fransız seçmenlerin en yoğun yaşadığı Marsilya’dan seçilen iktidar partisi milletvekili Valery Boyer tarafından hazırlanan ve 22 Aralık’ta sadece 60 vekilin katılımıyla yapılan oylamada Fransız meclisi tarafından kabul edilmesinin ardından dün de yasalaşması için son onayın gerektiği Fransız senatosundaydı.

Nisan ayındaki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde koltuğunu korumak isteyen Fransa lideri Nicolas Sarkozy’nin seçim yatırımı olan yasa, dün 6 ay önce ‘hayır’ oyu kullanan senatörler tarafından görüşüldü. Sarkozy’nin ‘sinsi planı’ ile senato gündemine normalde hiçbir yasanın görüşülmediği pazartesi günü getirilmesi sebebiyle genel kuruldaki senatör sayısı çok düşüktü. Ancak vekaletle oy kullanan 200’e yakın senatör, senatoda 9 saate yakın süre devam eden tartışmayı dahi izlemeden yasaya destek veren oylarını peşinen ggöndermişti bile... Hem Sarkozy’nin iktidar partisi UMP, hem de ana muhalefetteki sosyalistler Ermeni seçmene şirin gözükmek amacıyla tasarıya destek verdi. Hatta iki siyasi hareket de parti içinde yasanın anayasaya aykırı olduğunu savunan isimlere, “Hayır oyu kullanacağınıza senatoya gelmeyin” talimatı verdi.

‘Hepiniz ikiyüzlüsünüz’

Tasarıya blok halinde hayır oyu veren senatodaki Avrupa Sosyal ve Demokrasi Birliği Grubu (RDSE), 1915 olaylarıyla ilgili Ermeni iddialarının inkarını suç sayan yasa teklifini “tehlikeli ve gereksiz” olarak niteledi. Grup Başkanı Jacques Mezard ve grup üyesi eski bakanlardan Jean Michel Baylet, yasa teklifinin, “Fransız anayasasına aykırı olduğunu” ifade ederek “Bu teklif, cumhuriyetimiz için kötü bir görüntü veriyor. Bu teklif kurumlarımıza ve anayasaya aykırı, ifade özgürlüğüne aykırı Parlamentolar tarih yazamaz. Yasa seçim amaçlıdır bunun aksini savunanlar ve diğer bahaneleri ortaya koyanlar ‘iki yüzlü’ davranıyor” dedi. 4 Mayıs’ta senatonun benzer teklifi incelemeye almadığını kaydeden Mezard, “Altı ayda ne değişti ki? Bu seçim için hazırlanmış, oldukça gereksiz ve tehlikeli bi teklif” dedi. Fransa Dışişleri Bakanlığı ise Türkiye’den gelen sert tepkilere ilişkin “itidal” çağrısı yaptı. Bakanlık Sözcüsü Valero, “Türkiye’yi önemli bir müttefik” olarak niteledi ve “Türkiye’ye itidal çağrısı yapıyoruz. Türkiye bizim için önemli bir ortak ve müttefik. Türkiye ile ikili ve bölgesel konularda ve bütün alanlarda ilişkilerin geliştirilmesine büyük önem veriyoruz” dedi.

Adalet Bakanı gelmedi

Bu gelişmeler ışığında yerel saatle 15:00’te Fransa Senatosu genel kurulunda başlayan oturumda hükümet adına parlamento ile ilişkilerden sorumlu bakan Patrick Ollier konuştu. Oysa ki senato gündemine bir yasa geldiğinde hükümeti Adalet Bakanı’nın temsil etmesi gerekiyordu. Ancak daha önce bu yasaya kesinlikle karşı olduğunu belirten Adalet Bakanı senatodaki oturuma katılmayı reddettiği için Ollier hükümeti temsilen senatoya geldi. Hükümetin yasaya tam destek verdiğini, bu yasa ile birlikte 2001’de Ermeni olaylarının ‘soykırım’ olarak tanınmasıyla başlayan sürecin tamamlanacağını söyledi.

Tarihçiler endişeli

Ardından Kanunlar Komisyonu Başkanı ve Raportör Jean-Pierre Sueur söz aldı. “Fransız anayasasının 34’üncü maddesine aykırı” olduğu gerekçesiyle yasa teklifinin reddedilmesini istedi. Hiç bir siyasi eğilim adına konuşmadığını, sadece hukukçu kimliğini ön plana çıkararak konuştuğunu belirten Sueur, geçen yıl toplanan Kanunlar Komisyonunun ve senato genel kurulunun da, bu yönde bir yasa teklifinin incelenmeye alınmasını reddettiğini hatırlattı. Sueur, yine Parlamento tarafından 2008 yılında kaleme alınan bir araşırma raporunun da, parlamentoların tarih yazmaması gerektiği yolunda görüş bildirdiğini söyledi. Sueur, Fransa’nın ünlü tarihçisi Pierre Nora’nın, parlamenterlerin tarih yazamayacağı, yolundaki açıklamalarına atıfta bulundu. Kanunlar Komisyonu Başkanı, “Fransız tarihçiler, bu yasa teklifiyle ilgili gelişmeleri endişeyle izliyorlar” dedi. Buna rağmen önce değişiklik örenleri keter teker reddedildi. Ardından da yasanın maddeleri senatörler tarafından teker teker oylanıp kabul edildi. Senato yasayı şimdi Sarkozy’nin onayına gönderecek.

NEDEN SEÇİM YATIRIMI?

Fransa’da 500 bine yakın Ermeni asıllı seçmen bulunuyor. Nisan ayındaki yapılacak olan Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde Sosyalist Parti adayı Francis Hollande, bu yasayı çıkarma sözü vermişti. Anketlerde Hollande’ın arkasında yer alan Sarkozy, Ermeni seçmenin oylarını alabilmek için sürpriz bir kararla karşı çıktığı yasayı bu kez kendi elleriyle senatoya taşıdı. Fransa’da Haziran ayında da genel seçimler yapılacak. Bu yasanın genel seçimlerde de partilere olumlu etkisi olacak çünkü, Anayasa Konseyi yasanın anayasaya aykırı olduğuna hükmetse bile bu uzun bir süreç olacak ve her iki seçime de yetişmesi beklenmiyor.

Avrupa Konseyi: Karşıyız

Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Thorbjorn Jagland, Fransa’da 1915 olaylarına ilişkin Ermeni iddialarının reddini yasaklayan teklife ilişkin “Tarihi tarihçiler tartışmalı, siyasetçiler tarihi tartışmamalı” dedi. Jagland, Avrupa’da yükselen nefret söylemi ve yabancı düşmanlığına değinerek, “Bununla mücadele etmek bizlerin görevidir” dedi.

Kardeş şehirden ret sözü

KAYSERİ Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Özhaseki’nin aynı zamanda senato üyesi de olan Fransa’nın Strasbourg kenti Belediye Başkanı Roland Ries’e, 1915 olaylarıyla ilgili Ermeni iddialarının reddini suç sayan yasa teklifiyle ilgili yazdığı mektuba cevap geldi. Başkan Ries, mektubunda Fransa senatosunda bugün yapılacak olan oylamada söz konusu yasa teklifine ’ret’ oyu kullanacağını ifade etti.