Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde Prof. Dr. Murat Bozkurt ve ekibi tarafından kadavradan ilk menüsküs nakli gerçekleştirildi.
Atlet ve voleybolcu olan Konya Ereğli Atatürk Lisesi 12. sınıf öğrencisi Dürdane Kökbudak, yapılan başarılı operasyonun ardından hem ilerleyen dönemde protez ameliyatı riskinden kurtuldu hem de spora dönebilme imkanı yakaladı.
Atletizm ile başladığı spor yaşamına voleybol ile devam eden başarılı
sporcu Kökbudak’a 37 yaşındaki bir donörden alınan menüsküsler nakledildi. Üç gün
önce geçirdiği operasyon sonrasında bugün ayağa kalkan Kökbudak’un tedavisi fizik
tedavi ile devam ediyor.
Ameliyatı gerçekleştiren Prof. Dr. Murat Bozkurt, AA muhabirine yaptığı
açıklamada, menüsküsün, diz ekleminin iç ve dış tarafında bulunan anatomik
yapılar olduğunu, bunların dizin yükünde, sağlamlığında rol oynadığını,
kıkırdakların ve çevre dokuların bütünlüğünün korunmasında etkili olduğunu
söyledi. Menüsküs olmadığında kıkırdaklarda sorun yaşanmaya başlandığını anlatan
Bozkurt, "Halk arasında dizlerde kireçlenme olarak bilinen sorun, erken yaşlarda
başlıyor. Bunun dışında bağlar daha kolay yırtılıyor. Dolayısıyla menüsküslerin
eklem içindeki muhafazası, diz ekleminin sağlamlığı açısından önemli" dedi.
Bozkurt, özel bir damarlanması bulunmadığından menüsküsün kendini yenileme
özelliği bulunmadığına da dikkati çekti.
-"Dünyada bunun bir örneği yok"-
"Türkiye’de kadavradan menüsküs nakli ilk defa yapılıyor. Dünyada da çok
nadir olan olgulardan biri" diyen Bozkurt, "Bizim, yaptığımız bu ameliyat
kadavradan yapılan ilk menüsküs nakli olmasının dışında farklı bir özellik de
taşıyor. Nakil yapılan sporcumuzun, hem iç hem dış menüsküsü alınmıştı. Biz, her
ikisini de naklettik. Dünyada da bunun bir örneği yok. Türkiye’de de hem iç hem
dış menüsküsün nakledildiği yegane olgu Dürdane. Biz, özel yöntemlerle iç ve dış
menüsküsü Dürdane’ye transfer ettik" diye konuştu.
Donör hakkında da bilgi veren Bozkurt, doku bankasından edindikleri
bilgiye göre menüsküsün 37 yaşındaki bir kadına ait olduğunu söyledi. Bozkurt,
menüsküs naklinde doku uyumundan çok dokunun ölçülerinin dize uygun olmasının
önem taşıdığına dikkati çekerek, şöyle devam etti:
"Bize, ölçümler yapılmış olarak geldi. Dürdane de bize
yönlendirildiğinde birkaç yıl önce her iki menüsküsü de travma sonrası alınmak
zorunda kalınmıştı. Menüsküsleri olmadığından hem spor hayatı bitmişti hem de
yaşam kalitesi çok düşmüştü. Doku da uygun olunca, üç gün önce operasyonu
gerçekleştirdik.
Menüsküste diğer hayati organlarda olduğu gibi ciddi bir doku uyumuna
ihtiyacımız yok. Çünkü, menüsküs diğerlerinden daha özellikli. Nakil, doku uyumu
olmaksızın da yapılabiliyor, sadece yapı özelliklerinin uyumlu olması
gerekiyor."
Her iki menüsküsün nakledildiği ameliyatın yaklaşık 4.5 saat sürdüğünü ve
atroskopik yöntemle gerçekleştirildiğini anlatan Bozkurt, "Bu yöntemle, sadece
menüsküs sokacağımız eklem kesileri yapıldı, kapalı yolla gerçekleştirildi"
dedi.
Bozkurt, uyum süresinin bekleneceğini, yüzde 5-12 civarında bir
uyumsuzluk ihtimali bulunduğunu dile getirerek, bunun üç ay sonunda belli
olacağını belirtti. Üç ayın sonunda MR çekilerek kontrol edileceğini, ancak bu
ihtimalin çok düşük olduğunu ifade eden Bozkurt, "Onun dışında kemiklerin
kaynaması beklenecek. Hastanın ön çapraz bağı da yırtılmıştı. Bunun için de 3.
ayda bir ameliyat yapacağız. Bundan sonra 6 ay-1 yıl sonra hafif sporlara dönme
imkanı olacak" müjdesini verdi. Nakil yapılmaması halinde Dürdane’nin spor
yaşamının sonlanacağın, yaşam boyunca ağrı duyacağını, yaşam kalitesinin
düşeceğini ve erken dönemde protez yapılmasının söz konusu olabileceğini anlatan
Bozkurt, "Şimdi yürümeye başladı. ayağının üzerine basmadan ilk 6 haftayı
geçirecek. 90 dereceye kadar dizin bükülmesine izin veriyoruz. Fizik tedavi ile
kaslarını kuvvetlendiriyoruz" diye konuştu.
-"Sevgililer Günü hediyem dizlerim oldu"-
Nakil yapılan hasta Dürdane Kökbudak da yaklaşık 8 yıldır sporla
uğraştığını, atletizmle uğraştığı dönemde antrenmanda menüsküsünün yırtıldığını
ancak spora devam edince bir kez daha sakatlandığını ve ameliyata alındığını
anlattı.
Ameliyatta iç ve dış menüsküslerinin alındığını ifade eden Kökbudak,
ileri bir ameliyat için Sağlık Bakanlığına başvurduğunu ve Prof. Dr. Murat
Bozkurt’a ulaştığını söyledi. Dürdane Kökbudak, "14 Şubatta bu hastaneye yattım
ve pazartesi günü ameliyat oldum. Sevgililer Günü’nde böylesine büyük bir hediye
aldım. Sevgililer Günü hediyem, dizlerim oldu. Gerçekten çok mutluyum, zor bir
süreçten çıktım. Artık geleceğime dair kuşkum kalmadı. Spor hayatıma tamamen
dönemesem de yine yapabileceğim, düzenli bir hayatım olacak. Hocalarıma çok
teşekkür ediyorum. Benim durumumda olan kişiler için de inşallah bu şans bulunur,
onlar da eski sağlığına kavuşur. ’Bana iki sene içinde protez takılır’
denilmişti, moralim çok bozulmuştu. Şimdi, bu ihtimalin olmaması beni çok mutlu
etti."