Türkiye'de milyonlarca çalışanın merakla beklediği 'kıdem tazminatı' ile ilgili yapılacak düzenlemenin ayrıntıları, Başbakan'ın yakında açıklayacağı 'ulusal istihdam stratejisi'nden çıktı. Bu yıl içinde yürürlüğe girmesi planlanan kıdem tazminatı ile ilgili düzenlemeye göre, kıdem tazminatları ödemesi için bir fon oluşturulacak.

Fon sadece kıdem tazminatı değil, dolaylı olarak 'banka' işlevi de görecek. İşsiz kalan çalışanlar, işsiz olduğu dönemler için 'fondan' kaynak kullanabilecek. Söz konusu kaynaklar ise faizsiz ve geri ödemesiz olacak.


Fon'dan alınan kaynaklar, çalışanların biriken kıdem tazminatlarından düşecek. Bu sistem, çalışanların işsiz kaldıkları dönemlerde, 'borç batağına' düşmesini engelleyecek. Kıdem tazminatı ile ilgili yapılacak düzenlemede, iddia edildiği gibi kıdem tazminatı ödemelerinin kaldırılması veya mevcut hakların yanması söz konusu olmayacak. Halen çalışanların kıdem tazminatları fona aktarılacak. Yani çalışanların birikmiş kıdem tazminatı hakları yanmayacak. Yine mevcut sistemde, kıdem tazminatı olarak her yıl için bir maaş tutarında tazminat ödemesi yapılıyor. Bu tutar aynen devam edecek. Uzun vadede ise ödenen tazminat tutarları yeniden belirlenecek. Yine yeni yapılacak düzenlemede, kıdem tazminatları için çalışanlardan bir pay tahsil edilmeyecek. Kıdem tazminatı fonuna sadece işveren, katkı payı ödemesi yapacak. İşverenlerin üstleneceği kıdem tazminatı payı ise mevcut yüklere ilave bir artış getirmeyecek. İşverenler, ödeyecekleri payların dışında kıdem tazminatı için çalışanlarına başka bir ödeme yapmayacak.

Mevcut haklar yanmayacak

Bir çalışan işten ayrılırken veya emekli olurken, işverenden tazminat isteyemeyecek. Çalışanın kıdem tazminatı konusunda muhatabı, kıdem tazminatı fonu olacak. İsteyen çalışan, kıdem tazminatını 10 yılını doldurunca çekebilecek. İsteyen çalışan tazminatının tamamını, emekli olurken tahsil edebilecek. Kıdem tazminatında yapılacak değişiklik, taşeron işçiler başta olmak üzere milyonlarca işçiye kıdem tazminatı alma yolunu da açacak. Mevcut uygulamalarda taşeron şirketlerde, her yıl sözleşmeler yenilenerek, çalışanların kıdem tazminatı alma hakları bir anlamda ortadan kaldırılıyor. Yine özel sektörde, şirket değiştirmelerde, kıdem tazminatları hakları da kayboluyor. Yeni düzenlemede, bu tür sıkıntılar da ortadan kalkacak. Çalışanların, çalıştıkları işyerlerini değiştirseler de, hak ettikleri tazminatlar yanmayacak.

Kıdem tazminatı sistemi nasıl çalışacak?

İddia edildiği gibi kıdem tazminatları yanmayacak. Hak edilen tüm tazminatlar, fona aktarılacak.

İşsizlik Fonu gibi kıdem tazminatı fonu oluşturulacak. Çalışanların tüm tazminatları bu fonda toplanacak.

Çalışan emekli olurken tazminatı işverenden değil, fondan alacak.

10 yılını dolduran çalışan, ev veya araba almak için fondan birikmiş tazminatlarını alabilecek.

Bir başka şirkete geçtiği için kimsenin tazminatı yanmayacak.

İşsiz kalan işçiler, işsiz oldukları süre içinde fondan kredi kullanabilecek veya tazminatının bir kısmını alabilecek.