Levent AYDIN / MOSKOVA

Bu haftaki konuğumuz Portal Grup Yönetim Kurulu Başkanı Levent Endam.

Endam, memur bir ailenin çocuğu olduğu için küçük yaşlarda birçok vilayet gezmek zorunda kalmış. Ta ki ailesi Ankara’ya yerleşmeye karar verinceye kadar. Endam burada ilk orta ve lise eğitimini tamamlayıp yine Ankara ODTÜ inşaat bölümünü bitirmiş. Endam, " Çocukluk yıllarımdan beri kendi paramı kendim kazanma hevesinde idim. Hatta lise son sınıfta tutulan yıllıkta bile otuz yaşına gelmeden bir milyon dolarım olacak diye yazmıştım ve tam otuzunda da oldu. İş hayatım lise yıllarında Mankenlik ajansında profesyonel mankenlik yaparak başladı. Paralelinde futbol oynuyordum. Yine yaz aylarında tatil bölgelerinde çalışırdım. O aralar dünyanın birçok yerine seyahat etme fırsatı buldum. Yurt dışından arkadaşlarım oluyordu onlar gelip benim evimde kalırlardı ben onlara misafirliğe giderdim böyle dünyanın birçok ülkesini gezdim. Bu yaşamı üniversitenin son yıllarına kadarda devam ettirdim fakat bu hayatın bana arzuladığım getiriyi sağlayamayacağını gördüm. İnşaat mühendisi idim ve alanım ile ilgili Amerika’da eğitimimi sürdürmeyi planlıyordum. Amerika’da okumak pahalı olduğundan paramı kazanmak için 1992’de Rusya’ya geldim. Gama ile geldiğim Sibirya’da bir yıl kaldım. Sonra Suma firmasına geçip onlar ile Türkmenistan’a geçtim. Orada iki yıl kaldıktan sonra şirket Rusya’ya açılma kararı verdi ve beni de Moskova’da büro kurmak için görevlendirdi. Ben tekrar geldiğim Moskova’da büro kurup burada Suma firmasının yapılanmasını sağladım. Kısa sürede bu firma için yaptığım büyük anlaşmalara rağmen beklediğim değeri göremeyince ayrıldım kendi işimi kurdum.1996’da inşaat malzemeleri getirip satmaya başladım. Ufak ufak işimiz ilerlerken bir Rus iş adamının evinin işini aldım. Onu yapıp bitirmek bize bir miktar para kazandırmıştı ve o arada 1998 krizini yaşadım. Fakat Kriz bizi etkilemedi aksine faydası bile oldu. Çünkü yaptığımız anlaşma dolar üzerinden idi ve o gün ödememizi almıştık. O yıl durgunlukla geçti. Yabancı firmalar Rusya’dan çekilmeye başlamıştı. Bende arayış içerisinde idim. acaba neler yapabilirim diye. O aralar finans işleri ile ilgilenmeye başladım ve işler iyi gitmeye başladı ve birden büyümeye başladık. Onun üzerine Portal firmasını 2001’de kurduk. Hem finans işleri hem de inşaat malzemeleri getirip satıyorduk. O anlamda lojistik işleri de yapmaya başladık. 2005 yılından bu yana da Gazprom’dan ham petrol alıp işleyerek satmaya başladık. Bu aralarda çimento işi ile işimizi çeşitlendirdik" diyor.

Rus halkını 1992’den beri tanıdığını ve onlara çok saygı duyduğunu belirten Endam, "Biz işin güzelliğinde iken onlar işlevselliğindeler. Yaptıkları her şey uzun ömürlü ve amaca uygun" diyor.

Başarının, Rusya’ya girmeden iyice araştırmaktan geçtiğini ve önceki tecrübelerden mutlaka faydalanılması gerektiğini Vurgulayan Endam, "Ben daha iyisini bilirim deyip kafanıza estiği gibi hareket edemezsiniz. Rusya’nın başka bir yerde göremeyeceğiniz iş yapma kuralları var. Bu kuralları da kıyaslayamaz ve başka bir yerdeki kuralları da buraya uyarlayamazsınız. Mutlaka buradaki kurallar doğrultusunda hareket etmelisiniz. Rus insanına ne kadar dürüst yaklaşırsanız onlarda o kadar size karşılığını verirler" diye özetliyor.