|
|
Halk arasında yağmurlu havanın habercisi olarak bilinen romatizma, 200’den fazla çeşidi olan bir hastalık. Kas iskelet sistemindeki yapıları tutan hastalık ağrı, şişlik, hareket kısıtlılığı ve şekil bozukluğu gibi sorunların yaşanmasına yol açıyor. İltihaplı ve iltihaplı olmayan iki türü var. Özellikle iltihaplı romatizma, zamanında tedavi edilmediğinde hayatı kâbusa çeviren ağrı ve şişliklere neden oluyor, bazı hastalar yürüyemez hale gelebiliyor. KADIN ERKEK AYRIMI YAPIYOR ROMATIZMAYAYLA MÜCADELE İÇİN BUNLARA DİKKAT
Stres, D Vitamini eksikliği, fazla kilo veya nemli ortamlarda uzun süre kalmanın romatizmaya zemin hazırladığını belirten Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Selda Bağış, "Bazen halsizlik, kilo kaybı, kaslarda ve eklemlerde sertlik gibi aklınıza romatizmayı getirmeyecek belirtiler yaşanabiliyor. Göz, akciğer, kalp, böbrekler ve damarlarda da sorunlara neden olabiliyor" diyor.
Bazı romatizma türlerine erkeklerde bazılarına ise kadınlarda daha sık rastlanıyor. Örneğin ankilozan spondilit daha çok genç erkeklerde, romatoid artrit, sistemik lupus ise daha çok kadınlarda görülüyor.
Prof. Dr. Selda Bağış, romatizmadan korunma yolları hakkında ise şu bilgileri aktarıyor:
1- Ailenizde romatizma hastalığı varsa: Genetik yatkınlık birçok romatizma türünün oluşumunda önemli bir rol oynuyor. Bu nedenle ailesinde romatizma sorunu olanların yaşam şekillerine mutlaka özen göstermeleri ve belirtilere karşı tetikte olmaları gerekiyor.
2- Fazla kilolarınızdan kurtulun: Fazla kilolar bel ve bacaklara binen yükü artırıyor ve eklem harabiyetine neden oluyor. Dolayısıyla romatizma oluşma ihtimali de gündeme geliyor. Bu nedenle fazla kilolarınızdan kurtulmanız gerekiyor.
3- Beslenmenize balık, ısırgan otu, yumurtayı ekleyin: Vücudun asit yükünü artıran yiyeceklerden uzak durmanız gerekiyor. Ayrıca her hastalıkta olduğu gibi romatizmada da şeker ve rafineri şekere dönen yiyeceklerin dikkatli tüketilmesi şart. Omega 3-omega 6 dengesi romatizmal hastalıklar için çok önemli. Bu nedenle Omega 3 içeren balık, yumurta, ceviz, keten tohumu, ve semizotunun yanı sıra zeytinyağı ,kalsiyum ve C vitamini içeren besinlerle ısırgan otu bu hastalar için ideal.
4- Günde 2 litre su için: Romatizmal hastalıklarda sağlıklı bir bağırsak florası çok önemli. Karında gaz, şişkinlik, kabızlık gibi şikayetleri olan kişilerin bağırsak florasında bozukluk olma ihtimali yükseliyor. Bu nedenle günde en az 2 litre su için ve probiyotik kullanın. KEMİK ÖLÇÜMLERİNİ İHMAL ETMEYİN
5- 6 ayda bir dişlerinizi kontrol ettirin: Diş ve dişeti ile ilgili sorunlar romatizmada tetikleyici rol oynuyor. Bulgu vermeyen diş problemleri, gözden kaçan çürükler, dişetlerinde kanamalar da bağışıklık sistemini bozarak romatizmayı tetikleyebiliyor. Bu nedenle 6 ayda bir diş hekimine görünün.
6- D vitamini takviyesi alın: Kemiklerin en önemli dostlarından biri olan D vitamininin yetersiz olması kas iskelet sisteminde kuvvetsizliğe neden olup romatizma oluşumuna zemin hazırlıyor. Bu nedenle özellikle osteoporoz sonrasında kemik ölçümlerinizi zamanında yaptırmanız ve gerekli durumlarda D vitamini takviyesi almanız gerekiyor.
7- Hastalık aktifken fazla hareket etmeyin: Bu dönemde zorlayıcı aktivitelerde bulunmayın. Eklem şiş ve hastalık aktifken mümkün olduğu kadar çok istirahat edin.
8- Soğuk ve nemli ortamlardan kaçının: Soğuk ve nemli havalar bazı romatizma türlerinde hastalığı artırıyor. Bu nedenle soğuktan ve rutubetli ortamlardan korunun.
9- Sigara kullanmayın: Sigara romatizma hastalarında eklem ve kas dolaşımını etkiliyor. Ayrıca toksik etkisi bulunuyor. Özellikle akciğer tutulum riski yüksek olan romatizma türlerinde sigara kesinlikle kullanılmamalı.
KASLARI GÜÇLENDİREN EGZERSİZ YAPIN
10- Travmalara karşı tedbirli olun: Geçirilen travmalar eklemin ve çevre dokuların harabiyetine neden olup, eklem fonksiyonlarını bozarak romatizmanın oluşumuna zemin hazırlayabiliyor.
11- Stresten uzak durun: Her hastalığa neden olabilen stres, romatizmanın oluşumunda da önemli bir etken, stres bağışıklık sistemini etkileyerek ve sempatik sinir sitemini uyararak vücudun hastalıklara karşı direncinin azalmasına neden olur.
12- Hastalığın alevlenme döneminde buz uygulayın: Romatizma tedavisinde hastalığın tipine göre farklı yöntemler uygulanıyor. Öncelikle ilaç tedavisi öneriliyor. İltihaplı romatizmal hastalıkların alevlenme dönemlerinde buz uygulaması, istirahat, etkilenen ekleme splint gibi cihazlar uygulanabiliyor.
13- Fizik tedaviye önem verin: Hastalık aktivitesi baskılandıktan sonra gerekirse fizik tedavi ajanları da tedavide kullanılabiliyor. Fizik tedavi, bu hastaların ağrılarını gidermede, eklem hareket açıklığının ve kas gücünün korunmasında, ayrıca günlük yaşam aktivitelerinin düzenlenmesinde sıkça kullanılıyor. Eklem hareket açıklığı egzersizleri, kas güçlendirici egzersizler, postur egzersizleri ve aeronik egzersizler romatizmal hastalar için çok önemli. İlerlemiş romatizmaya bağlı eklem harabiyeti olan kişilerde günlük yaşam aktiviteleri için yardımcı cihaz kullanımı, doğru yürümenin öğretilmesi, düşmenin engellenmesi, ergonomik eğitim de yapılıyor.