TÜİK'in ''2012 Yılı İstatistiklerle Aile'' verilerine göre, Türkiye'de hane halkı sayısı 19 milyon 842 bin 850, ortalama hane halkı büyüklüğü ise 3,7 oldu. Ortalama hane halkı büyüklüğü illere göre incelendiğinde, 2012 yılında ortalama hane halkı büyüklüğünün en yüksek olduğu il 7,9 kişiyle Şırnak olarak gerçekleşti. Şırnak'ı 7,4 kişiyle Hakkari, 6,6 ile Muş, 6,5 ile Siirt ve 6,4 ile Van izledi.

Ortalama hane halkı büyüklüğünün en düşük olduğu il ise 2,8 kişi ile Çanakkale oldu. Çanakkale'yi 2,9 kişi ile Balıkesir ve Eskişehir, 3 kişi ile Burdur ve Muğla izledi.

Hane halklarının 2011 yılında yüzde 7,9'unu tek kişilik haneler, yüzde 7,8'ini tek ebeveynli haneler, yüzde 55,1'ini çocuklu çiftlerden oluşan haneler, yüzde 14,9'unu çocuksuz çiftlerden oluşan haneler ve yüzde 14,4'ünü üç kuşağı içeren geniş haneler oluşturdu.

Yaş gruplarına göre tek kişilik hane halkları incelendiğinde, tek başına yaşayan kişilerin yüzde 49,3'ü 65 ve daha yukarı yaştaki kişilerden oluştu. Tek başına yaşayan kadınların yüzde 58,5'ini 65 ve daha yukarı yaştaki kişiler oluştururken, erkeklerde bu oran yüzde 32 oldu.

İLK EVLENME YAŞI ARTTI

Evlenen çift sayısı 2012 yılında 603 bin 751 olarak gerçekleşti. Erkeklerde ortalama ilk evlenme yaşı, 2001 yılında 25,5 iken 2012 yılında 26,7'ye yükseldi. Kadınlarda ise ortalama ilk evlenme yaşı, 2001 yılında 22,2 iken 2012 yılında 23,5'e yükseldi.

2011 yılında ilk evliliklerinde eşlerin yüzde 41'inin aile, akraba çevresinden, yüzde 39,6'sının komşu ve mahalle çevresinden, yüzde 7,4'ünün arkadaş çevresinden, yüzde 5,3'ünün iş çevresinden, yüzde 3,5'inin okul, dershane ve kurs çevresinden ve yüzde 0,1'inin ise internet aracılığıyla tanıştığı görüldü.

ÇİFTLERİN YÜZDE 93,7'Sİ HEM DİNİ HEM RESMİ NİKAHLI

2011 yılında ilk evliliğinde hem resmi hem de dini nikahla evlenenlerin oranı yüzde 93,7 iken, sadece resmi nikahla evlenenlerin oranı yüzde 3,3 ve sadece dini nikahla evlenenlerin oranı yüzde 3 oldu. Bölgelere göre nikah türleri incelendiğinde, resmi nikahı olmayıp sadece dini nikahla evlenenlerin oranının en yüksek olduğu bölge Güneydoğu Anadolu Bölgesi (yüzde 8,3), en düşük olduğu bölge ise Batı Marmara Bölgesi (yüzde 0,9) olarak gerçekleşti.

Boşanan çift sayısı 2012 yılında 123 bin 325 olurken, eşlerin sorumsuz ve ilgisiz davranması en önemli boşanma nedeni olarak belirlendi. Erkekler için eşlerinin ailelerine karşı saygısız davranması (yüzde 10), kadınlar için ise şiddet (yüzde 20,8) ikinci derecede önemli boşanma nedeni olarak gerçekleşti.

AİLEYLE İLGİLİ KONULARDA KADINLAR SÖZ SAHİBİ

Erkekler, 2011 yılında, ev seçimi (erkek yüzde 75,9; kadın yüzde 73,4) ile tatil ve eğlence konularında (erkek yüzde 79,8; kadın yüzde 75,8) karar almada kadınlara göre biraz daha söz sahibi iken, kadınlar, ev düzeni (erkek yüzde 47,4; kadın yüzde 89,1), çocuklarla ilgili konular (erkek yüzde 69,4; kadın yüzde 85,6), alışveriş (erkek yüzde 70; kadın yüzde 82), akrabalarla ilişkiler (erkek yüzde 77; kadın yüzde 83) ve komşularla ilişkiler (erkek yüzde 71,1; kadın yüzde 85,5) konularında erkeklere göre fazla söz sahibi olduğu görüldü. Çocukların aile kararlarına katılımı ve etkisi, ailedeki yaşlılara kıyasla oldukça yüksek oldu.

Hanedeki ev işlerinin (yemek, ütü, çamaşır, bulaşık, basit dikiş, akşam çay servisi, sofranın kurulup kaldırılması, evin temizliği ve günlük alışveriş), 2011'de, yüzde 88-95 arasında değişen oranlarda anne/kadınlar tarafından yapıldığı görüldü. Bu işlerin yerine getirilmesinde yüzde 11-19 oranında kız çocuklarının katkısı da görüldü. Aylık faturaların ödenmesi, küçük bakım onarım ve tamir işlerinin ise büyük oranda baba/erkekler üstlenirken, erkek çocukları ev işlerine oldukça az katkıda bulundular.

İki yetişkin ve iki çocuklu hane halklarının yüzde 15,2'si yoksulluk sınırının altında yaşıyor. Tek kişilik hane halklarının yüzde 10,5'i, tek ebeveynli ve en az bir çocuğu olan hane halklarının yüzde 34,1'i yoksulluk sınırının altında yaşıyor. Bağımlı çocuğu olan hanelerin yoksulluk oranı, bağımlı çocuğu olmayan hanelerin yoksulluk oranından yaklaşık 3,3 kat fazla. 65 ve daha yukarı yaşta olup tek başına yaşayan kişilerin yoksulluk oranı ise yüzde 14,9 oldu.

İHTİYAÇLARIN "ÇOK ZOR" KARŞILANDIĞINI BELİRTENLERİN ORANI YÜZDE 12,1

Hane halkı gelirinin 2012 yılında, hane halkı ihtiyaçlarını "çok zor" karşıladığını belirten hane halkı oranı yüzde 12,1, "zor" karşıladığını belirtenler yüzde 31,9 ve "orta" düzeyde karşıladığını belirtenlerin oranı ise yüzde 40,1 oldu. Diğer taraftan, hane halkı gelirinin hane halkı ihtiyaçlarını "kolay" karşıladığını belirten hane halklarının oranı yüzde 14,3, "çok kolay" karşıladığını belirtenlerin oranı ise yüzde 1,7 olarak gerçekleşti.

Hane halkı büyüklüğü 7 ve daha fazla kişi olan hanelerin yaklaşık yüzde 60'ı hane halkı gelirinin hane halkı ihtiyaçlarını "çok zor" karşıladığını belirtti.

Hane halkı büyüklüğü 1-2 kişi olan hanelerin yüzde 39,3'ü, hane halkı büyüklüğü 7 ve daha fazla kişi olan hanelerin ise yüzde 59,9'u hane halkı geliriyle ihtiyaçlarını "çok zor" veya "zor" karşıladığını belirtti. Hane halkı büyüklüğü 3-4 kişi olan hanelerin yüzde 41,9'u, hane halkı büyüklüğü 5-6 kişi olan hanelerin ise yüzde 52'si hane halkı geliriyle ihtiyaçlarını "çok zor" veya "zor" karşıladığını ifade etti.

EN FAZLA HARCAMA GIDAYA

2011 yılında tüketim amacına göre hane halkı nihai harcamaları en fazla yüzde 26,7 ile gıda, alkollü/alkolsüz içki, sigara ve tütüne, en az yüzde 1,2 ile eğitim hizmetlerine yapıldı. Yüzde 19,5 oranında ulaşım ve iletişime, yüzde 18,8 oranında ise barınma ve kiralamaya harcama gerçekleşti.

İNTERNETE ERİŞİM ORANI YÜZDE 47,2

Geçen yıl hanelerin yüzde 93,2'sinde cep telefonu bulunurken bu oran, kent ve kırda sırası ile yüzde 95,1 ve yüzde 88,5 oldu. Hanelerde masaüstü bilgisayar bulunma oranı yüzde 31,8, taşınabilir bilgisayar bulunma oranı ise yüzde 27,1.

Hanelerde internete erişim oranı 2012'de yüzde 47,2 oldu. Bölgelere göre internete erişim imkanı oranlarına bakıldığında, yüzde 60,6 ile en yüksek orana Ege Bölgesi sahip iken yüzde 21,5 ile en düşük orana Güneydoğu Anadolu Bölgesi sahip oldu.

Hane halkı üyelerinin akşam yemeklerinde sık sık bir araya gelme oranı 2011 yılında yüzde 80,8, ara sıra bir araya gelme oranı yüzde 16,9, hiç bir araya gelmeme oranı yüzde 2,4 olarak gerçekleşti. Hane halkı üyelerinin sabah kahvaltısında sık sık bir araya gelme oranı yüzde 64,6, ara sıra bir araya gelme oranı yüzde 28,8, hiç bir araya gelmeme oranı yüzde 6,5 oldu. Hane halkı üyelerinin hafta sonlarında sık sık bir araya gelme oranı ise yüzde 79,3 olarak gerçekleşti.

Hanedeki yaşlıların yüzde 30,9'u çocuklarıyla yaşamaktan mutlu. Hanedeki yaşlıların yüzde 22,7'si çocuklarıyla birbirlerine destek oldukları için, yüzde 13,7'si ise gelenek ve görenekler gerektirdiği için çocuklarıyla birlikte yaşıyor.

EVLİLER DAHA MUTLU

Geçen yıl evli kişilerin yüzde 63,9'u mutluyken, evli olmayanlarda bu oran yüzde 52,9 olarak gerçekleşti.

Bireyleri en çok aileleriyle sağlıklı olmaları mutlu ediyor. Bireyleri en çok ailelerinin mutlu ettiğini ifade edenlerin oranı, 2012 yılında yüzde 69,6. Bireyleri en çok çocuklarının mutlu ettiğini ifade edenlerin oranı yüzde 13,9, eşlerinin mutlu ettiğini ifade edenlerin oranı ise yüzde 7 oldu.