KKTC de Elektrik Depremi

Gıda Tarım ve Enerji Bakanı Önder Sennaroğlu’nun bakanlıkta düzenlediği basın toplantısında ,Müsteşarı Hasan Kestigül, Kıb-Tek Yönetim Kurulu Başkanı Erkan Okandan, Kıb-Tek As Başkanı Yılmaz Nasiboğlu, üye Osman Eminel ile Kıb-Tek Müdür vekili, Müdür muavini Mehmet Salih Gürkan hazır bulundu.

Hükümetin, Kıb-Tek’in özerkleştirilerek yeniden yapılandırılmasını sağlayacak düzenlemelerin ivedilikle hayata geçirilmesi gerektiğine inandığını dile getiren Sennaroğlu,

“Sürdürülebilir bir toplumsal ve ekonomik yapı oluşturma temel vizyonu ile kurulan hükümetimiz, Elektrik enerjisi alanında hükümet programımızın da öngördüğü gibi; enerji maliyetlerinin düşürülmesi, arz güvenliği ve enerji verimliliğinin sağlanması hedefiyle çalışmalarını sürdürmektedir” dedi.

Mevcut durumda, Kıb-Tek ve AKSA şirketinin ortak üretimlerinin ülkede ihtiyaç duyulan elektrik üretimini sağladığı fakat ileriki yıllarda mevcut yapı ile ihtiyaç duyulan elektrik üretiminin karşılanamamasının söz konusu olduğunu vurgulayan Sennaroğlur, arz güvenliğini tehlikeye sokacak bu durumun ise yeni yatırımlarla, üretim kapasitesinin artırılması ihtiyacını doğurmakta olduğunu belirtti.

Kıb-Tek’in ciddi bir krizle karşı karşıya olduğunu dile getiren Sennaroğlu, gerek Kamu kurum ve kuruluşları, gerekse gerçek ve tüzel kişilerden alacakların tahsilinde sıkıntılar yaşandığını belirtti.

Kurumun maliyetlerinin altında fiyatlarla satış yaptığının tespit edildiğine dikkat çeken Sennaroğlu, bu durumun, 2 yıldır geçmiş hükümetlerin fuel-oil fiyatlarında ve dolar kurunun artmasına karşılık hiçbir tedbir almamasından kaynaklandığını söyledi.

Kurumun giderlerinin katı olmasının krizi daha da derinleştirdiğini belirten Sennaroğlu, “Finansal sorunların aşılmasına yönelik önce kısa vadeli daha sonra ise orta ve uzun vadeli radikal adımların atılması şarttır. Yeni yatırım ihtiyacını karşılarken de bu sorunun ciddiyetle değerlendirilmesi bir koşul olarak önümüzde durmaktadır” ifadelerini kullandı.

Hükümetin, programına da uygun bir şekilde, bu iki temel unsurdan yola çıkarak üç ana başlıkta toplanan ve 12 alt projeden oluşan bütünlüklü bir proje öngördüğünü kaydeden Sennaroğlu, söz konusu projenin kısa, orta ve uzun vadede atılacak adımları ortaya koyarken, enerji maliyetlerini düşürmeyi de en öncelikli hedef olarak saptadığını belirtti.

Kıb-Tek’in yeniden yapılandırılması, söz konusu hedeflerin bütünlüklü bir şekilde hayata geçirilmesi sürecinde önemli bir etken olacağını dile getiren Sennaroğlu, bu bağlamda, atılması öngörülen somut adımları da 3 madde şeklinde açıkladı.

Birinci maddenin elektrik enerjisi alanının yeniden yapılandırılması olduğuna dikkat çeken Sennaroğlu, “Enerjiden sorumlu bakanlığın altında, enerji alanındaki vizyon oluşturma ihtiyacını karşılayacak, enerji politikalarını belirleyecek ve siyasetin hesap verebilirliğini mümkün kılacak bir yapılanmaya gidilecek ve gerekli kurullar oluşturulacaktır. Kıb-Tek, özerkleştirilerek; kendi içinde üretim, iletim ve dağıtımın her birinin verimli, sürdürülebilir ve arz güvenliğini geliştirecek şekilde yeniden yapılandırılacaktır” dedi.

Elektrik arzının çeşitlendirilerek arz güvenliğinin artırılmasının da ikinci madde olarak yapılacağını belirten Sennaroğlu, konutlarda ve teknik imkânlar ölçüsünde; sanayide, turizm ve diğerlerinde çift yönlü sayaç uygulamasına geçilerek yenilenebilir enerji kullanımının özendirilmesinin sağlanacağını, konutlarda ve teknik imkânlar ölçüsünde; sanayide, turizm ve diğerlerinde yenilenebilir enerji kullanımını teşvik edecek bir programının hayata geçirileceğini, ülkedeki enerji arz güvenliğinin ve devamlılığının sağlanması için sistemin enterkonnekte sisteme bağlanabilmesi için gerekli çalışmaların hızlandırılacağını, elektrik arzının yüzde 20’sini karşılayacak şekilde yenilenebilir enerji yatırımlarının hayata geçirileceğini ve elektrik santrallerinin daha verimli üretim yapmasının sağlanacağını kaydetti.

Üçüncü olarak, KIB-TEK’in mevcut alacaklarının tahsilâtının sağlanması, gelecekteki tahsilâtlarının etkinleştirilmesi ve borçlarının kapatılması yönünde de düzenlemeler yapıldığını söyleyen Sennaroğlu, Kamu kurum -kuruluşları ve belediyelerin borçlarının 0-120 ay vadeyle yeniden yapılandırılacağını; gerçek-tüzel kişilere ait borçların 0-36 ay vadeyle yeniden yapılandırılacağını; etkin bir biçimde tahsilât yapabilmesi için tüm abonelerin akıllı sayaç kullanacağı bir yapı oluşturulacağını; tarifelerin otomatik olarak güncelleneceği bir düzenlemenin hayata geçirileceğini; günün farklı saatlerinde farklı tarifelerin uygulanacağı bir düzenlemenin hayata geçirileceğini kaydetti.

Hükümetin, bütünlüklü projenin sorunsuz bir biçimde hayata geçirilmesi için üzerine düşen tüm görevleri ciddiyetle uygulayacağını söyleyen Sennaroğlu, mevcut koşullarda zararına üretim yapmakta olan ve finansman sıkıntısı nedeniyle akaryakıt temininde dahi çok ciddi sorunlarla karşı karşıya olan sürdürülemez yapıdan çıkış için ilk etapta, Kıb-Tek aboneleri de dâhil olmak üzere ilgili tüm kesimlerin özveri göstermesi gerektiğini belirtti.

Mevcut sürdürülemez yapının orta ve uzun vadede rasyonelleştirilmesi sayesinde enerji maliyetlerinin düşmesi ve arz güvenliği ile enerji verimliliğinin sağlanmasının mümkün olacağını dile getiren Sennaroğlu, bütünlüklü projenin eksiksiz uygulanabilmesi, elektrik enerjisi arzının aksamadan devam ettirilebilmesi ve gerekli finansman koşullarının sağlanabilmesi maksadıyla hükümetin tarifelerin son kez idari bir kararla yeniden düzenlenmesi kararını aldığını açıkladı.

Yeni tarifenin oluşturulurken, sanayi, turizm, ticaret ve tarım sektörlerinin içerisinde bulunduğu ekonomik koşulların dikkate alınarak düzenlenme yapıldığını dile getiren Sennaroğlu, tamamen fuel-oil’le çalışan santrallerin ve dövize bağlı maliyet yapılarının dikkate alınarak toplumu tasarrufa yöneltmeyi öngören bir çalışma yapıldığını vurguladı.

Maktu ücretlere herhangi bir düzenleme yapılmadığını, fiyat artışının sıfır olarak uygulandığını kaydeden Sennaroğlu, sosyal yardımla hayatını idame eden kesime ilave fiyat düzenlemesi yapılmadığını ve fiyat artışının da sıfır olarak uygulandığını belirtti.

50 bin 011 konut abonesinin, 250 KWS ve altı elektrik kullandığı tespiti doğrultusunda bu dilime yüzde 18.42 fiyat artışı düşünüldüğünü dile getiren Sennaroğlu, “ancak yapılan düzenleme KWS’e yönelik olduğu için ve maktu ücret ile sokak aydınlatmalarına herhangi bir artış getirilmediği için bunun faturaya yansıması yüzde 13.63 olacaktır. (250 x .38 TL = 95 TL + 33 TL Maktu = 128 TL + 12.8 KDV = 140.8 TL) Yeni tarife fiyatıyla, 250 KWS x .45 TL = 112.5 TL + 33 TL Maktu = 145.5 TL +14.5 KDV = 160 TL olacaktır. Böylelikle 250 KWS’e gelen fiyat artışı %13.63 artışla 19.2 TL olacaktır” dedi.

Endüstri, turizm, ticaret ve tarım sektörlerine yapılan fiyat düzenlemesinin yüzde 15 ile yüzde 18.42 seviyesinde tutulduğunu kaydeden Sennaroğlu, burada yine KWS ücretlerine 10 kuruşluk teşvikin devam edeceğini söyledi.

Sokak aydınlatma ücretlerine ilave fiyat düzenlemesi yapılmayıp fiyat artışının sıfır olarak uygulandığını dile getiren Sennaroğlu, konut tarifelerinin 250 KWS ve üzeri dilimlerine sırasıyla yüzde 25, yüzde 28.85 ve yüzde 29.23 fiyat artışı öngörüldüğünü, buradaki amacın da bu dilimlerde elektrik tüketimi yapan kesimleri bir miktar tasarrufa yönlendirmek olduğunu kaydetti.

Sennaroğlu, yapılan yeni tarife düzenlemesinde maliyetlerin yüzde 100’ünün karşılanmamış olup, Kıb-Tek bünyesinde yapılacak teknik, mali ve idari düzenlemelerle, maliyetlerin düşürülüp orta vadede dengenin sağlanmasına çalışılacağını vurguladı.

Diyalog ve katılımcılık ilkesine büyük değer atfeden hükümetin, bu alandaki çalışmalarında da toplumdaki tüm ilgili paydaşların görüş ve önerilerine açık olduğunu hatırlatan Sennaroğlu, sözlerini şöyle tamamladı:

“Bu amaçla enerjiden sorumlu bakanlık olarak, atılması öngörülen somut adımlara ilişkin tüm görüş ve önerileri değerlendirmek üzere tarafsız bir Sivil Toplum Örgütü tarafından yürütülecek bir Çalıştay’a ilgili tüm kadrolarıyla katılmayı taahhüt etmektedir. Böylesi bir Çalıştay’da ortaya konacak tüm görüş ve önerileri bakanlığımız, hükümet programımızda öngörülen hedefler ve mevcut durum tespitimiz çerçevesinde ele alacak ve söz konusu öneriler teknik ve finansman yönleriyle uygulanabilirlikleri oranında değerlendirilecektir.”