|
|
Aksu ilçesinde bayan kuaförlüğü yapan 31 yaşındaki Ali Akkaya, işlerinin kötü gitmesi nedeniyle maddi darlığa düştü. Alacaklarını tahsil edemeyen Akkaya, son çare olarak atalarından kalma 140 yıllık çilek ağacından el emeği ile yapılan dilsiz çoban kavalını satışa çıkarmaya karar verdi. Kavala 85 bin lira değer biçen Akkaya, satın alan kişiye 8 bin 500 lira değerindeki otomobilini hediye olarak verecek. 70 santim uzunluğunda çilek ağacından oyularak yapılan kavalın üzerine dokunan geometrik simgeler ise dikkat çekiyor. 8 deliği bulunan kavalın özel kını, kının dışında örme bir kılıfı bulunuyor.
YURT DIŞI YASAĞI
Aksu ilçesinde yaşayan bayan kuaförü Ali Akkaya, dilsiz kavalın kendilerine atalarından kaldığını söyledi. 90 yıldır kavalın ailesinde olduğunu hatırlatan Akkaya, yaklaşık 140 yıllık bir tarihi olduğuna vurgu yaptı. Müze yetkililerinin kavalın bir kültür varlığı olduğu ve yurt dışı satışına yasak getirildiğini kaydeden Akkaya, ama yurt içinde değerlendirilebileceğini bildirdi.
KÜLTÜR MİRASI
Türkiye’de böyle değerli kültür varlıklarının değerinin bilinmemesinin kendilerini üzdüğünü dile getiren Akkaya, şöyle konuştu: “Şunu diyebilirsiniz. Kendin niye sahip çıkmıyorsun. İhtiyaçlarımız var, onu bu kavalla değerlendirmek istiyoruz. Parasıyla bir şeyler yapmak istiyoruz. Kültürümüze ilgisiz kalmışız. Eğer bu kaval yabancı bir sanatçının dokunduğu bir dal olsa kesinlikle değeri 40 bin-100 bin Euro'dan başlardı. Bizim Türklüğümüzü, Türkmenliğimizi simgeleyen bu kaval çok fazla ilgi görmüyor. Bu da bizi üzüyor.”
70 santim ve 8 delikli kavalın çilek ağacından yapıldığını belirten Akkaya, sözlerini şöyle sürdürdü: “Kavalın dışındaki kın kamış, örgüsü yündendir. Kavalın türü dilsizdir. El işlemeleri vardır. Çeşitli yerlerinde ince işçilik olan değişik geometrik şekiller yapılmıştır. Yaklaşık 140 yıllık tarihi olan kavalın bizim gönlümüzde değeri paha biçilemez. İhtiyacım olduğu için 85 bin lira fiyat biçtim. Hem alan bunu alıp sadece para olarak değil, tarih olarak saklasın. Bize de bir getiri olsun. 8 bin 500 liralık otomobilimizi yanında promosyon olarak veriyoruz.”
OTOMOBİL PROMOSYON
Kavala ilgiyi artırmak için bir kampanya yapmaya karar verdiğine dikkati çeken Akkaya, şunları söyledi: “1994 model otomobilimiz, kavalımızı alan vatansever, kültürünü seven, bu kavala gerçekten değer verebilecek bir tarih sever arkadaşımıza, kavalın yanında bizim bir promosyonumuz olacak.”
ÇALMAK USTALIK İSTER
Dilsiz kaval olduğu için herkesin çalamadığını ifade eden Akkaya, sözlerine şöyle devam etti: “Artık dilli seri üretim kavallar çıktı. Dilsiz kaval güzel bir nefes ve güzel bir ustalık istediği için, çalan çok nadir insan kaldı. Kavalın sahibi olarak ben de çalamıyorum. Gönül olarak bağlıyız. Kültür varlığımız olarak yıllarca korumaya çalıştık. Bizden sonra alan arkadaşımızın da gözü gibi bakacağına eminiz. İnşallah bu 140 yıllık kaval nice yıllar daha sapa sağlam korunmaya devam eder.”
ARTIK YAPILMIYOR
10 yaşından bu yana kaval çalan 73 yaşındaki çoban Nebi Kurtan ise bu tür el yapımı kavalların çok az kaldığını belirterek, “Çilek ağacından özenle oyularak yapılmış. Şimdi binlerce lira verseniz kimse bu şekilde bir kaval yapmaya çalışmaz ve yapamaz. Çalması da ayrı bir yetenek gerektirir. Aslında bir değer biçmekte yanlış olur” şeklinde konuştu.