|
|
Türkiye’nin birçok bölgesinde yetişen sofralarımıza giren Çörek otu, modern tıbbın ilgisini çekmeye devam ediyor. Amerika’da ve dünyanın sayılı kliniklerinde yapılan yeni araştırmalarda çörek otunun bilinen şifa kaynaklarına yenileri ekleniyor.
Hastalıklara etkisi üzerine yapılan deneyler halen devam eden yapılan araştırma ev deneylerden hep olumlu sonuçlar alınan çörek otu her defasında asırlar öncesinden buyurulan ve kıymeti yeni yeni anlaşılan "Ölümden başkasına şifadır" hadisi şerifini doğruluyor. Ancak ilginçtir ki yine bu yüzlerce çalışmaya rağmen çörek otunun etki mekanizması hala tam olarak çözülemiyor.
Çörek Otunun Faydaları Klinik ve Terapötik Özellikleri
Çörek otu tohumları binlerce yıldır baharat ve gıda koruma maddesi olarak kullanılmıştır. Bitkinin tohumları ve yağı geleneksel tıp alanında kullanılabilecek potansiyel ilaç özellikleri göstermektedir.
Çörek Otunun İyileştirici Etkileri
Günümüzde modern tıbbın olanakları ne kadar genişlemiş olursa olsun geleneksel uygulamalar varlığını sürdürmektedir. Bir folklorik tıp uygulama bitkisi olarak çörek otunun insanda gözlemlenen bazı etkileri şöyledir:
Antikanserojen (Kanseri engelleyen, durduran, gerileten)
İmmunomodulator (Bağışıklık sistemini düzenleyici)
Antidiyabetik (Diyabeti tedavi edici)
Antihipertansif (Yüksek tansiyonu tedavi eden)
Antiallerjik (Alerjiyi önleyen)
Antiastmatik (Astıma karşı)
Antidiaretik (İshal kesici/önleyici)
Antienflamatuvar (İltihap önleyici)
Mide hastalıklarında tedavi edici
AİDS’i önleyici
Böbrek hastalıklarını tedavi edici
Kalp ve damarları koruyucu
Kolesterol düşürücü
Antiromatizmal (Romatizma tedavi edici/önleyici)
Antikoagülan (Kanın pıhtılaşmasını önleyici)
Antimikrobiyal (Mikrop aktivitelerini engelleyen)
Antimikotik (Mantar gelişmesini önleyen)
Antioksidan
Nöroprotektif (sinir sistemini koruyucu)
Çörek otunun günümüzde tedavi amaçlı olarak faydalanıldığı alanlardan bazılarını da şöyle sıralayabiliriz:
Çörek otunun hem tane hem de yağ formu antimikrobik amaçla kullanılmaktadır
Çörek otu yağı, mantar hastalıklarında antifungal olarak etki göstermektedir
Sitotoksik etkisi nedeniyle zehirlenmelerde sıklıkla antidot olarak kullanılmaktadır
İdrar yolları ve böbrek hastalıklarında ise diüretik etkisinden yararlanılmaktadır.
Mide barsak şikayetlerini gidermede etkilidir.
Çörek otu yağının düz kasları gevşetici özelliği nedeniyle pek çok durumda antispazmodik olarak etki gösterdiği bilinmektedir.
Antitümoral etkisinden dolayı kanser hastalıklarında,
Antiastmatik etkisinden dolayı da göğüs hastalıklarında tedavi amaçlı kullanılmaktadır.
Genç kadınlarda çörek otu tohumları ağızdan alındığında adet kanamasını uyarmaktadır.
Menstrüel siklusu düzenlemek ve doğum sırasında da uterus kasılmalarını artırmak için de yararlanılmaktadır.
Emziren genç kadınlar tarafından çörek otu tohumları süt salınımını arttırdığı için kullanılmaktadır.
Çörek otu tohumu taneleri hipertansif/hipotansif etkileri iyi bilindiğinden tansiyonun düzenlenmesinde, yağ metabolizması üzerine olan etkileri nedeniyle kan lipid seviyesinin düzenlenmesinde etkili olmaktadır.
Çocuklarda cilt hastalıklarının tedavisinde, küçük çocuklarda ve genç yetişkinlerde antidiyaretik ve antiemetik olarak kullanılmaktadır.
Çörek otunun genç erişkinlerde antihelmintik olarak kullanıldığı da bilinmektedir.
Çörek otu taneleri ayrıca farenjit, grip, paralizi, karın ağrısı ve birçok hastalığın tedavisinde kullanılmaktadır.
Uygunsuz ve Özensiz Kullanımda Yan Etkileri
Çörek otu tohumlarının ya da yağının yukarda bahsedilen olumlu ve tedavi edici etkisinin yanında, uygunsuz ve özensiz kullanımına bağlı olarak istenmeyen hatta beklenenin aksi etkilerinin görülebileceği dikkate alınmalıdır. Oldukça geniş bir hastalık grubunda ve yaygın olarak kullanılan bir folklorik tıp bitkisi olarak çörek otu, etkisi en iyi bilinen bitkilerden biridir. Ülkemizde çörek otu ve yağının tedavide kullanımına ilişkin çalışmalar yok denecek kadar azdır.
Bitkinin tohumları veya yağının şifa verici olması için hem yöntem hem de miktar olarak uygun alınmasına özen gösterilmelidir. Bununla birlikte hangi yaş grubunun hangi rahatsızlıkta ne kadar kullanılacağı konusunda net bilgiler oluşmamıştır.
Çörek otundan fayda bulabilmek için sadece çörek otunu bir kaç kez kullanmak yetmemektedir. Çörek otunu düzenli olarak uzun süre kullanmak gereklidir. Ki bunu Peygamber Efendimiz (sav) çörek otunun ölümden başka her şeye şifa olduğuna işaret ederken "Çörek otuna devam ediniz..." tavsiyesinde bulunarak çörek otunun bu olumlu etkilerinden faydalanabilmek için çörek otu kadar çörek otuna uzun süre ve düzenli olarak devam etmenin de çörek otu kadar önemli olduğunu bildirmişlerdir.