|
|
ABD başta olmak üzere Avrupa ülkelerinde yeni trend Kinoa bitkisi. Türkiye'de ise yeni yeni tanınmaya başladı.
Anavatanı oldukça soğuk ve yüksek platolara sahip Güney Amerika'nın batı kıyısındaki And Dağları bölgesi olan Kinoa, ağırlıklı olarak Kolombiya, Arjantin, Peru, Bolivya, Şili ve Ekvador'da yetiştiriliyor.
Kinoanın ilk olarak 5 bin yıl kadar önce İnka'lar tarafından tarımsal besin ürünü olarak yetiştirildiği tahmin ediliyor. Buğday ile pirince alternatif bir besin kaynağı olarak öne çıkan Kinao, zengin protein değerlerine sahip.
'NASA yemeği' olarak ün yapan ürün son birkaç yıldır dünyanın da gündeminde.
Zengin protein içeriğine sahip bu tahıl astronotların beslenmesinde kullanıyor. Protein açısından çok güçlü. Tüm aminoasitleri, A, B, C, D, E ve K vitaminleri içeriyor. Lif oranı çok yüksek.
Bulgur kıvamında bir tahıl olduğu için aslında Türk mutfağına da çok uygun. Kinoa taneleri yüksek oranda demir, kalsiyum, protein, magnezyum, çinko içeriyor. 100 gramında 13.10 gram protein bulunuyor.
Bir karşılaştırma yapacak olursak, 1 çay fincanı kinoanın içerdiği protein bir orta boy hamburgerdekinden daha fazla. Tahıllarla karşılaştırma yaparsak protein içeriği yüzde 7.5, darının yüzde 9.9, buğdayın yüzde 14.
Bazı kinoa türlerinin protein içeriği yüzde 20'ye dek ulaşabiliyor. Kinoanın protein özelliği sadece miktarı ile sınırlı kalmıyor. Bu proteinler, çok yüksek kalitede ve bütün temel aminoasitleri içeriyorlar.
İnsan beslenmesi bakımından ideale yakın bu protein içeriği sütünkine benziyor. Yine, içerdiği kalsiyum da bir bardak süttekinden daha fazla.
Üstelik B vitamini içeriği bakımından da son derece zengin.Yağ içeriği 100 gramda 5.80 gram, karbonhidrat içeriği 100 gramda 69 gram, lif içeriği ise 100 gramda 6 gram düzeyinde.
Kinoanın ekimi, buğday ile aynı özellikleri taşıyor. Ekim-kasım aylarında toprağa tohumlar bırakılıyor. Kırmızı, beyaz, siyah renkleri mevcut.
Haziran, temmuz gibi de hasadı yapılıyor. Tohumun kilosu 500 TL. Çok su isteyen bir bitki değil. Bir dekarın ekim maliyeti 500 TL'yi geçmezken, 500-700 kilo verim elde ediliyor. Tarlada 10 TL'ye satılıyor.
Bu hesaplamayla dekar başına 5 bin TL gelir elde edebilirsiniz. Bir dekar alanda bu kadar para kazandıran başka bir ürün şu aşamada yok.
Kinoa'nın gübre ve su problemi yok. En yüksek verimi rakımı bin ile 4 bin metre arasındaki yaylalık kıraç arazilerde veriliyor. Dağ yamaçlarında ve ovalarda verim değişmiyor.
‘Kırmızı Süpergeotu' görünümündeki Kinoanın bulgur tanesi büyüklüğünde olan ve opak boncuk tanelerini andıran tohumları ya doğrudan ya da öğütülerek kullanılıyor.
Uluslararası Tarım Örgütü (FAO) iklimi müsait bölgelerde çiftçilerin bu ürüne yönelmelerini tavsiye ederken, Birleşmiş Milletler (BM) geçen yıl ‘Dünya Kinoa Yılı' ilan etti.