TBMM, 1 Kasım Pazar günü yapılanmilletvekili genel seçiminin ardından yeni bir mesai takvimine girdi. Mazbatasını alan milletvekilleri, Meclis'e gelerek kayıt işlemlerini tamamladı. TBMM Genel Kurulu, kesin seçim sonuçlarının Yüksek Seçim Kurulu tarafından 12 Kasım'da açıklanmasının ardından bugün saat 15.00'da toplandı.
BAYKAL, GÖREVİ YILMAZ'DAN DEVRALDI
Genel Kurul, 25. Dönem'de olduğu gibi 77 yaşındaki TBMM'nin en yaşlı üyesi sıfatıyla CHP Antalya Milletvekili Deniz Baykal başkanlığında toplandı. Baykal'ın yanında, Başkanlık Divanı'nda Meclis'in en genç milletvekillerinden AK Parti Antalya Milletvekili Sena Nur Çelik ile HDP Batman Milletvekili Ayşe Acar Başaran da hazır bulundu.
Deniz Baykal görevi TBMM Başkanı İsmet Yılmaz'dan devraldı. Genel Kurul öncesi, Baykal ve geçici Başkanlık Divanı üyeleri, saat 14.00'da TBMM Atatürk Anıtı'na çelenk koydu.
ERDOĞAN DA MECLİS'TE
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 26. Dönem Milletvekili Ant İçme töreni dolayısıylaTürkiye Büyük Millet Meclisi'ne geldi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan gelişinde, Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı tören kıtasını selamladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı, 2'nci en yaşlı üye sıfatıyla İstanbul Milletvekili İsmail Kahraman karşıladı.
AYAKTA ALKIŞLADILAR
Deniz Baykal, 26. Dönem 1. Yasama Yılı'nın ilk birleşimini açtıktan sonra, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın locadaki yerini aldığını bildirdi. AK Parti milletvekilleri ve bakanlar, Erdoğan'ı ayakta alkışladı.
Deniz Baykal'ın Meclis açılış konuşmasından sonra ayağa kalkan CHP'li Sezgin Tanrıkulu, Ankara ve Paris'teki terör saldırıları için saygı duruşu yapılmasını önerdi. Baykal öneriyi reddetti.
Genel Kurul'da daha sonra İstiklal Marşı okundu. Geçici Meclis Başkanı Baykal, yemin etmeden önce kısa bir konuşma yaptı.
MECLİS'E GELEN İLK LİDER BAHÇELİ OLDU
TBMM Genel Kurulu'na ilk gelen lider, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli oldu.
Bahçeli'nin hemen ardından, Başbakan Ahmet Davutoğlu, AK Parti milletvekillerinin alkışlarıyla Bakanlar Kurulu sırasındaki yerini aldı.
Daha sonra CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu da salona girdi.
BAYKAL'DAN BARIŞ, KARDEŞLİK VE UZLAŞI MESAJI
Meclis'e en yaşlı üye sıfatıyla geçici başkanlık yapan Deniz Baykal açılış konuşmasını yaptı. Baykal açılış konuşmasında barış, kardeşlik ve uzlaşı mesajı verdi.
"Bugün tek parti hükümetinin kurulacak olması uzlaşı ihtimalini ortadan kaldırmamış daha da artırmıştır. TBMM diyalog ve şeffaf içinde çalışmalıdır. Hem parlemanto da hem de yargıda hesap verilecek şekilde olmalıdır. Tarihsel bir kırılmanın yaşandığı bir dönemde görev yapacağız. Devletlerin parçalandığına ve yeniden kurulmasına tanıklık ediyoruz. Şiddet ve vahşet siyasetin yeni enstrümanları haline dönüşüyor. Çevremizdeki bu yangının sönmesi için uluslararası bir uzlaşı aramalıyız. İlk görevimiz Ortadoğu'daki yangının Türkiye'ye sıçramasını önlemeliyiz. Bizim devletimiz ırk ve kafatası devleti değildir. Siyasetimiz din, ırk, mezhep siyaseti değildir, olmamalıdır.
Irkımız, soyumuz ne olursa olursun hepimiz aynı siyasi kimliğin parçayız. O halka Türk milleti denilmektedir. Devlet veya cemaat ile din dayatmanın nelere yol açacağını görüyoruz. Vatan uğruna verdiğimiz şehitlerimizi saygıyla anıyoruz. Tarihimizden ders çıkararak barış ve kardeşlik üretebilirsek Türkiye'miz 21. YY'ın en parlak ve en saygın ülkelerinden biri olacaktır."
BESMELE ÇEKEREK YEMİN ETTİ
Meclis'in engelli milletvekili AK Parti Bursa Milletvekili Bennur Karaburun ilk yemini etti.Karaburun, 7 Haziran sonrası ettiği yeminde olduğu gibi yine "Bismillahirrahmanirrahim" diyerek yemin etti.
Sağlık sorunlarını nedeniyle Bennur Karaburun'dan hemen sonra AK Parti Konya Milletvekili Ahmet Özdemir yemin etti.
LEYLA ZANA 24 YIL ÖNCESİNİ HATIRLATTI
Yemin töreni için kürsüye gelen HDP'li Leyla Zana, yemin etmeden önce Erdoğan'a dönerek Kürtçe konuştu, yemin metnini değiştirdi. Sahne akıllara 24 yıl önceki görüntüleri getirdi.
TBMM'nin açılış töreninde 24 yıl önce yaşanan yemin krizinin benzeri yaşandı. HDP Ağrı milletvekili Leyla Zana, yemin metninin dışına çıktı. Sözlerine Kürtçe başlayan Zana'dan geçici başkan Deniz Baykal yeminin tekrar etmesini istedi. Ancak Zana, ikinci kez kürsüye çıkmayarak yeminini tekrar etmedi. Zana'nın Kürtçe sözleri, Erdoğan'a dönerek söylemesi dikkat çekti.
KÜRTÇE BAŞLADI, "TÜRKİYE MİLLETİ" DEDİ
26. Dönem vekilleri Meclis'te yemin ediyor. HDP milletvekili Leyla Zana da yeminini etmek için kürsüye geldi. Ancak Leyla Zana, yemine başlamadan önce Kürtçe, "Bi Hevîya Aşîtî Kî Bi Rûmet Û Mayînde... *" dedi. Zana, "Onurlu ve Kalıcı Bir Barış Umuduyla..." sözlerinin ardından yemine başladı. Zana, yemin metnindeki "Türk milleti"ni de "Türkiyemilleti" diye okudu.
Leyla Zana'nın Kürtçe sözleri, Erdoğan'a dönerek söylemesi dikkat çekti.
BAYKAL KÜRSÜYE ÇAĞIRDI, LEYLA ZANA GELMEDİ
Deniz Baykal, yemini kabul etmedi. Leyla Zana'yı tekrar yemin etmesi için kürsüye çağırdı.Leyla Zana'yı uyaran Deniz Baykal, "Kendi kişisel anlayışlarına göre değiştirmesi mümkün değildir. Yemin metninin aynen okunması gerekiyor. Sayın Leyla Zana uygun görürse gelip yemin metnini aynen okumalıdır, yemin metni gerçekleşmedi, eğer gelmiyorsa yemin törenine devam ediyoruz" dedi. Fakat Leyla Zana salona geri dönmedi. Zana'nın yemini geçersiz sayıldı.
BAYKAL ALKIŞLI DESTEK VERENLERİ UYARDI
Deniz Baykal'ın Leyla Zana'yı yeminini yenilemesi için tekrar çağırmasına Genel Kurul salonunda bulunan dinleyiciler alkışla destek verirken, Deniz Baykal da dinleyicileri uyardı, kurallara uymayanların dışarıya çıkartılacaklarını belirtti.
AKILLARA 1991'DEKİ YEMİN KRİZİ GELDİ
Erdal İnönü liderliğindeki Sosyal Demokrat Halkçı Parti 1991 seçimlerinde bir kısım DEPadaylarını kendi listesinden aday göstermişti. Bu milletvekillerinden Leyla Zana ve Hatip Dicle 6 Kasım 1991 günü TBMM'de milletvekilliği yemin töreninde Kürtçe konuşunca yemin krizi çıktı. Leyla Zana 1991'deki yemininde de Kürtçe olarak "Bu yemini Türk ve Kürt halklarının kardeşliği adına ediyorum" demiş ve ardından tartışmalar yaşanmıştı.
Milletvekili adı şu şekilde:
"Devletin varlığı ve bağımsızlığını, vatanın ve milletin bölünmez bütünlüğünü, milletin kayıtsız ve şartsız egemenliğini koruyacağıma; hukukun üstünlüğüne, demokratik ve laik cumhuriyete ve Atatürk ilke ve inkılaplarına bağlı kalacağıma; toplumun huzur ve refahı, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde herkesin insan haklarından ve temel hürriyetlerden yararlanması ülküsünden ve Anayasa'ya sadakatten ayrılmayacağıma; büyük Türk milleti önünde namusum ve şerefim üzerine ant içerim."
MECLİS BAŞKANLIĞI SEÇİMİ TAKVİMİ
Yemin töreninin ardından, TBMM'nin 27. Başkanı'nın seçimi için takvim de işlemeye başlayacak. Meclis'in toplandığı ilk birleşimde, TBMM Başkanlığı için adaylık başvuruları alınacak. Milletvekili yemin töreninden sonra, ilk 5 gün içinde TBMM Başkanı ve Başkanlık Divanı için adaylık başvuruları yapılacak, ikinci 5 günlük sürede de seçimler gerçekleştirilecek.
Buna göre, 21 ya da 22 Kasım günleri başvurular sona erecek. Bu tarihten itibaren 5 gün içinde de TBMM Başkanlığı seçimleri yapılacak. Öngörülen 5 günlük sürenin birinci günü, adaylık süresinin bittiği günden sonraki ilk gün. Ancak ilk gün seçime başlanması gerektiğine dair bir hüküm yok. TBMM Başkanlığı seçimi, 5 gün içerisinde bitirilmesi şartıyla herhangi bir gün yapılabilecek. Buna göre, Meclis Başkanı, 23-28 Kasım tarihleri arasında seçilecek.
TBMM BAŞKANI AK PARTİ'DEN OLACAK
Meclis Başkanlığı seçimi gizli oyla yapılacak. İlk iki oylamada üye tam sayısının üçte iki (367), üçüncü oylamada üye tam sayısının salt çoğunluğu (276) aranacak. Üçüncü oylamada salt çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamada en çok oyu alan 2 aday için dördüncü oylama yapılacak. Dördüncü oylamada en fazla oy alan üye, başkan seçilecek.
Buna göre, 26. Dönem'de parlamentoda temsil edilecek dört partinin toplam milletvekili sayısı 317 olan AK Parti'nin milletvekili sayısını geçmediği için kesin olarak Meclis Başkanı AK Parti'den seçilecek. İlk turda siyasi partilerin kendi adaylarına oy vereceği varsayıldığında, Meclis Başkanı'nın ikinci turda seçilmesi bekleniyor.
TBMM Başkanı'nın seçildiği gün Genel Kurul'da, Cumhurbaşkanlığının, Bakanlar Kurulunun istifasının kabul edildiğine ve yeni Hükümet kuruluncaya kadar göreve devamına ilişkin tezkeresi ile Cumhurbaşkanlığının Bakanlar Kurulu'nun yeniden kurulması için görevlendirmesine ilişkin tezkeresi okunacak.
Meclis Başkanı seçiminden sonra Başkanlık Divanı oluşacak. Başkanlık Divanı için siyasi partiler, temsilleri oranında Başkanlık Divanı üyesi belirleyerek başkanlığa bildirecek. Partilerin belirlediği bu adaylar, daha sonra Genel Kurul'un onayına sunulacak.