Seçim ve Halkoylaması (Değişiklik) Yasası, Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı tarafından, yasa metninin genel olarak “amaçlananı açık biçimde ifade edecek şekilde yeniden düzenlenmesine” ve “Anayasaya aykırılığı öne sürülebilecek iki maddenin Anayasa’ya uygunluğunun tam olarak temin edilmesine olanak yaratmak amacıyla”, yeniden görüşülmek üzere Cumhuriyet Meclisi’ne gönderildi.
Cumhuriyet Meclisi’nin Resmi Gazete’de yayımlanmak üzere Cumhurbaşkanlığı’na ilettiği Seçim ve Halkoylaması (Değişiklik) Yasası’ndaki 13’üncü maddesinde yer alan söz konusu ifadelerin düzeltilmesi için gerek ilgili komitenin üyeleri, gerekse siyasi parti grup başkanlarının Cumhuriyet Meclisi Başkanlığı’na imzalı başvuruda bulundukları bilgisi verilmişti.
 
Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın bugün Cumhuriyet Meclisi Başkanlığı’na yeniden çalışılmak üzere gönderdiği Seçim ve Halkoylaması (Değişiklik) Yasası ile ilgili gerekçe yazısında şu ifadeler yer alıyor:
 
“Aynı bilgi yine Cumhurbaşkanlığına ulaşan farklı partilere mensup bazı milletvekilleri tarafından da tekrarlanmıştır. 13’üncü madde mevcut haliyle, bir siyasal parti için ‘evet’ mührü kullanan ve tercih oyu vermek isteyen seçmenlerin her ilçeden aday sayısının ‘en fazla’ yarısı kadarına tercih yapmasını düzenlemektedir.
 
Meclis Genel Sekreterliği’nin verdiği bilgiden, bu düzenlemedeki ‘en fazla’ vurgusunun murat edilenle uyuşmadığı ve Meclisin esasen ‘evet’ mühründen sonra tercih oyu vermek isteyen seçmenlerin her ilçeden aday sayısının yarısından azını kapsamayacak şekilde sadece yarısı kadarına tercih yapmasını düzenlemek istediği anlaşılmaktadır”.
 
MECLİS İRADESİNİN YANSIMAMASI TEHLİKESİ
 
Cumhurbaşkanı Akıncı, Meclis Genel Kurulu’nda onaylanmış bir yasanın herhangi bir yerinde Resmi Gazete’de yayımlanmadan önce Meclis’ten başka bir kurum tarafından değişiklik yapılmasının hukuken mümkün olmadığına, yasanın bu haliyle onaylanması halinde Meclis iradesinin hatalı ifadeler yüzünden istenildiği gibi yansımaması tehlikesine dikkati çekti.
 
Cumhurbaşkanı Akıncı, Seçim ve Halkoylaması (Değişiklik) Yasası’nda yer alan hatalı ifadeler düzeltilirken, Anayasa’ya uygunluğuna kuşkuyla bakılabilecek iki hususun da yeniden değerlendirilmesini de talep etti.
 
2 MADDENİN ANAYASAYA UYGUNLUĞU
 
Cumhurbaşkanı Akıncı, Seçim ve Halkoylaması (Değişiklik) Yasası’nda yer alan, “Milletvekilliği seçiminde bir ilçeden aday olacak kişinin daimi ikametgahının, seçim tarihinden önce en az iki yıldan beri aday olacağı ilçede bulunması gerekir” şeklindeki düzenlemeye dikkati çekti.
 
Cumhurbaşkanı Akıncı, KKTC Anayasası’nın 68’inci maddesinin (2)’nci fıkrası milletvekili seçilebilmek için en az üç yıldan beri daimi ikametgahın Kuzey Kıbrıs’ta olması şartını getirdiğini hatırlattı. Cumhurbaşkanı Akıncı, Değişiklik Yasası’nda, Anayasa’nın bu maddesine herhangi bir atıf yapılmadığına işaret ederek, iki yıllık bölgesel ikamet zorunluluğunun üç yıllık genel ikamet zorunluluğunun yanı sıra mı değerlendirildiği yoksa tek başına yeterli mi sayıldığının tartışmaya açık bir durum yaratmaması için, Anayasa’ya uygunluğun sarih biçimde sağlanması bakımından ilgili maddenin yeniden ele alınmasında yarar gördüğünü belirtti.
 
İKAMET ŞARTINDA EŞİTLİK
 
Onayına sunulan değişiklik yasasında, mevcut milletvekilleri iki yıllık bölgesel ikamet zorunluluğundan muaf tutulduklarını belirten Cumhurbaşkanı Akıncı, Anayasa’nın 8’inci maddesinde “Herkes, hiçbir ayrım gözetilmeksizin, Anayasa ve yasa önünde eşittir. Hiçbir kişi, aile, zümre veya sınıfa ayrıcalık tanınamaz” denildiğine dikkati çekerek şöyle dedi:
 
“Mevcut milletvekillerinin iki yıllık bölgesel ikamet zorunluluğundan muaf tutuldukları Geçici 1’inci madde ciddi bir eşitsizlik görüntüsü veriyor ve Anayasa’ya uygunluğu tartışmaya açıktır. Bunun ortadan kaldırılması için Geçici 1’inci maddenin ya tümden kaldırılması ya da mevcut milletvekilleri dışında kalacak milletvekili adaylarını da kapsayacak şekilde genişletilmesi gerektiği kanaatindeyim”.
 
Cumhuriyet Meclisi’nin, Cumhurbaşkanı tarafından yeniden çalışılmak ve iyileştirilmek üzere gönderdiği Seçim ve Halkoylaması (Değişiklik) Yasası’nı öncelikli olarak görüşmesi gerekiyor.