Haber : İrem KESİM /KKTC
Dr. Güllüelli açıklamasında, Dünya Sağlık Örgütü’nün Nisan ayının son haftasını çocukların aşı ile önlenebilir hastalıklardan korunması için, toplumsal farkındalık oluşturmak amacı ile aşı haftası olarak ilan ettiği belirterek, özellikle çocuklar için aşıların büyük önem arz ettiğini ifade etti.
Çocukluk çağı aşılamalarının sekteye uğramadan devam etmesinin çok önemli
olduğunu dile getiren Dr. Güllüelli, Dünya Aşı Haftası’nın 2021 yılı teması olan, “Aşı Bizi
Yaklaştırır” temasına atıfta bulunarak, aşı konusunda toplumun bilinçlenmesi ve tekrar
yakınlaşabildiğimiz günler için; herkesin bu farkındalığı benimsemesi gerektiğini vurguladı.
Dr. Emine Güllüelli aşılar hakkında yaptığı açıklamasında ise; Aşıların hastalıklara karşı
bağışıklama (korunma) sağlamak amacıyla insanlara ya da hayvanlara da uygulanan,
içerisinde zayıflatılmış mikropları ya da bu mikropların farklı ürünlerini içeren tıbbi ürünler
olduğunu ifade etti. Bunların, vücuda verildiğinde hastalık oluşturmaksızın bağışıklık
sistemini uyararak, vücutta o mikroba karşı özel savunma maddelerinin (antikorlar)
üretilmesini sağladığını söyleyerek, vücudun o mikroorganizma ile karşılaşıldığında bu
antikorların mikropları yok ederek hastalığı önlemiş olduğunu belirtti.
Dr. Güllüelli açıklamasının devamında ise şunlara değindi;
AŞILAMANIN AMACI NE?
”Aşılamanın üç amacının olduğu söylenebilir. Birincisi, çocukların hastalıklardan, bu
hastalıkların neden olabileceği komplikasyonlardan ve sakatlıklardan; hatta ölümden
korunması öncelikli amaçtır. İkincisi kitlesel uygulamalarla toplum sağlığının korunması, iş
ve okul günü kaybının önlenmesi, hastalıkların ülkeye getirdiği tedavi ile ilgili doğrudan, ya
da indirekt harcamaların azaltılmasıdır. Üçüncüsü tıpkı çiçek hastalığında olduğu gibi,
insanlara yüzyıllardır büyük acılar çektirmiş olan bulaşıcı hastalıkların yeryüzünden tamamen
silinmesidir.
Aşı uygulamalarından sonra toplumlarda birçok olumlu gelişme görülmüştür örnek verecek
olursam; veba, çiçek, sıtma gibi hastalıklar, orta çağdan itibaren geniş kitlesel ölümlere,
savaşların kaybedilmesine, toplumsal alışkanlıkların değişmesine ve ülkelerin nüfus
yapılarının değişmesine yol açmışlardır. Aşı sayesinde Çiçek hastalığı 1977 yılında dünya
yüzünden silinmiştir ve 1980’lerden itibaren aşısı yapılmamaktadır. Günümüzden örnek
vermek gerekirse, Çocuk felci ciddi sakatlıklara yol açan çok trajik bir hastalık iken, artık
ülkemizde görülmemektedir.”
AŞI YAPTIRMALI MIYIZ?
Dr. Emine Güllüelli, aşılamaların temel amaçlarından birisinin de sadece kişisel bir korunma
olmadığını, aynı zamanda toplumsal bir bağışıklama sağlanması ve sonunda o hastalığın
eradike edilmesi yani yeryüzünden silinmesi olduğunu belirterek; “Bunun için de toplumun
büyük kesiminin, mümkünse tüm çocukların aşılanması şarttır. Aşılanmayan kişiler
toplumdaki yaşlı, kanser hastaları ve birçok kronik hastalığı olan insanları riske atmaktadır.”
COVİD 19 AŞILARI GÜVENLİ Mİ?
”2020 sonbaharı, Covid-19 salgınının birçok ülkede ikinci dalgayı görmeye başlaması ve
günlük vaka sayılarındaki rekor artışlarla başladı. Ancak Kasım ayında aşılarla ilgili peş peşe
gelen umut vadeden gelişmelerin yaşanmasıyla insanlık, bu son pandemiyi yenmeye bir adım
daha yaklaştı. Aşı geliştirmek zorlu bir süreç. Laboratuvarda başlayan, hayvanlarda ve
insanlarda yapılan deneylerde devam eden süreçle birlikte aşının güvenli ve etkili olup
olmadığı test ediliyor. Tarihte üretilen aşıların çoğunu geliştirmek yıllar sürdü. Ancak
salgınının başlamasının üzerinden henüz bir yıl bile geçmeden yüzlerce aşı adayı ortaya çıktı.
Bu çalışmalar hiç olmadığı kadar hızlı ilerledi.”
ONAY SÜRECİ NASIL İŞLİYOR?
”Aşıların onay alabilmesi için insanlar üzerinde denemelerin gerçekleştirildiği fazlarda
etkinliğinin kanıtlanmış olması gerekiyor. Üçüncü fazda iki gruba ayrılan deneklerin bir
kısmına geliştirilen aşı, diğerine de etkisiz bir aşı enjekte ediliyor. Belli bir süre geçtikten
sonra korona virüse yakalanan deneklerin ne kadarının aşı grubundan, ne kadarının plasebo
grubundan olduğuna bakılıyor. Böylelikle aşının ne kadar etki gösterdiği anlaşılabiliyor.
Ancak pandemi gibi olağanüstü durumlarda üçüncü fazın tamamen bitmesini beklemek
yerine, alınan ara sonuçlarda belli oranlarda başarı doğrultusunda acil kullanım izni alınarak
aşı kullanılmaya başlıyor.”
SOĞUK ZİNCİR NEDİR?
”Soğuk zincir, üretilen bir ürünün, son kullanıcıya kadar belli aralıkta bir sıcaklıkta tutularak
nakledilmesini sağlayan süreçtir. Aşıların da üretiminden, uygulanacağı son noktaya kadar
soğuk bir tedarik zincirinde taşınması gerekiyor. Belli dereceden yüksek sıcaklıklarda aşılar
etkinliğini yitirebiliyor.”