Haber :İrem Kesim/KKTC

Dr. Güllüelli söz konusu hafta ile ilgili yaptığı açıklamada, “Her yıl Nisan ayının son
haftasında kutlanan Aşı Haftasının amacı, her yaştan insanı hastalıklara karşı korumak için
aşılamayı teşvik etmektir. Aşılama her yıl milyonlarca insanın hayatını kurtaran en başarılı,
etkili ve düşük maliyetli sağlık müdahalelerinden birisidir” dedi.
Güllüelli açıklamasına şöyle devam etti;
• Aşılar sağlık alanında 20. yüzyılın en önemli başarılarından biri olarak kabul
edilmektedir. Aşılama enfeksiyon hastalıklarından korunmada önemli bir yer tutmaktadır.
Aşılamanın temel prensibi, bir patojenin doğal yollarla alınması durumunda oluşan immün
yanıtı taklit ederek, o patojenden korunmanın sağlanmasıdır. Aşı, bir enfeksiyöz ajanla tekrar
karşılaşılması durumunda oluşabilecek komplikasyon ve mortalite riskini düşürmektedir.
• Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, her yıl 2-3 milyon kişi aşı ile önlenebilir
enfeksiyonlar nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Dünya genelinde aşılama oranlarının
artırılmasıyla bu ölümlerin yarı yarıya azaltılması mümkündür.
• Enfeksiyon hastalıklarında aşı, en önemli korunma yollarından biridir. COVID-19
pandemisi bunu bir kez daha tüm dünyaya göstermiştir.
• Aşı ile bulaşıcı hastalıklara bağlı ölümler azaltılarak toplum sağlığı korunabilir,
böylece tedaviye ayrılan yüksek maliyetler giderleri sağlık harcamalarına yeniden
kazandırılabilir.
Aşı Nedir?
• Aşılar hastalıklara karşı bağışıklama (korunma) sağlamak amacıyla insanlara ya da
hayvanlara da uygulanan, içerisinde zayıflatılmış mikropları ya da bu mikropların değişik
ürünlerini içeren tıbbi ürünlerdir.

• Bunlar, vücuda verildiklerinde hastalık oluşturmaksızın bağışıklık sistemini uyararak,
vücutta o mikroba karşı özel savunma maddelerinin (antikorlar) üretilmesini sağlarlar.
Böylelikle, o mikroorganizma ile karşılaşıldığında bu antikorlar mikropları yok ederek
hastalığı önlemiş olurlar.
Aşılamanın amaçları nelerdir?
• 1. Çocukların hastalıklardan, bu hastalıkların neden olabileceği komplikasyonlardan
ve sakatlıklardan; hatta ölümden korunması öncelikli amaçtır.
• 2. Kitlesel uygulamalarla toplum sağlığının korunması, iş ve okul günü kaybının
önlenmesi, hastalıkların ülkeye getirdiği tedavi ile ilgili doğrudan, ya da indirekt harcamaların
azaltılmasıdır.
• 3. Tıpkı çiçek hastalığında olduğu gibi, insanlara yüzyıllardır büyük acılar çektirmiş
olan bulaşıcı hastalıkların yeryüzünden tamamen silinmesidir.
• Aşı sayesinde Çiçek hastalığı 1977 yılında dünya yüzünden silinmiştir ve 1980’lerden
itibaren aşısı yapılmamaktadır. Bu çok büyük bir başarıdır.
• Günümüzden örnek vermek gerekirse,. Çocuk felci ciddi sakatlıklara yol açan çok
trajik bir hastalık iken, artık ülkemizde görülmemektedir.
• Keza difteri ve tetanos ölümlere yol açan çok önemli bulaşıcı hastalıklar olmasına
karşın, bugün artık bu hastalıkları neredeyse hiç görmüyoruz.
• Hepatit B’ ye bağlı olarak çocuklarda siroz ve karaciğer kanseri olgularına da artık
rastlamıyoruz.
• Hemofiluz İnfluenza B Aşısınınnın ülkemizde yapılmaya başlamasından sonra
menenjit olgularında da ciddi bir azalma olmuştur.
• Aşılamaların temel amaçlarından birisi de sadece kişisel bir korunma değil, aynı
zamanda toplumsal bir bağışıklama sağlanması ve sonunda o hastalığın eradike edilmesi yani
yeryüzünden silinmesidir. Bunun için de toplumun büyük kesiminin, mümkünse tüm
çocukların aşılanması şarttır.
• Günümüzde savaşlar nedeniyle bazı ülkelerde sağlık politikaları da iflas etmiş ve
çocukları aşılanmamıştır. Bu ülkelerden çocuk felci, kızamık gibi hastalıkları taşıyan
milyonlarca insan göç etmekte ve göç ettikleri toplumu risk altına sokmaktadır.

• Ayrıca, aşılanmamış kişiler, toplum içerisindeki bağışıklığı zayıf, kanser hastası, yeni
doğan, organ nakli yapılmış milyonlarca riskli kişinin sağlığını da tehlikeye sokmaktadırlar.
Kitlesel ölümlere ve körlüğe neden olan çiçek hastalığı uygulanan aşı sayesinde 1977
yılında dünya yüzünden silinmiştir ve 1980’ lerden itibaren aşısı yapılmamaktadır.
Dünya sağlık örgütünün önerileri ve ülkelerin de üzerinde durduğu aşı ile
korunulabilen hastalıklardan korunmak ve bu hastalıkları önce ülkeler özelinde sonra
da dünyadan erradike etmektir
Aşılama hizmetleri her çocuğun hakkıdır, yüksek aşılama oranlarına ulaşmak güçlü sağlık
uygulamalarını gerektirir. Rutin aşılama hizmetleri yaşamın başlangıcında sağlık hizmetlerine
erişim için en erken temas noktasıdır ve her çocuğa hayatının en erken döneminden
yaşlanıncaya kadar sağlıklı bir yaşam şansı sunar.
Aşılama takvimini tamamlayan bir çocuk; difteri, boğmaca, tetanoz, çocuk felci, kızamık,
kızamıkçık, kabakulak, suçiçeği hepatit B , hepatit A, HİB menenjiti, pnömoni ve aşı ile
önlenebilen hastalıklarla oluşan ve tüm bu hastalıklar sonucu oluşabilecek sakatlık ve
ölümlerden korunmaktadır. Aşılama ebeveynlerin bir sorumluluğudur ve çocukların ise
hakkıdır. Günümüzde Çocukluk çağı aşılamalarının yanında erişkin aşılamaları da önem
kazanmıştır Toplum giderek yaşlanmakta ve özellikle 65 yaş üzeri kişiler bazı enfeksiyonlara
daha duyarlı hale gelmektedir. Örneğin grip ve toplum kaynaklı pnömoni (zatüre) bu yaş
grubunda önemli ölüm nedenidir. Dünya genelinde her yıl 1,6 milyon ölüme yol açan
pnömokoksik pnömoniden ve 500 binin üzerinde ölüme neden olan gripten aşı ile korunmak
mümkündür. Bu yaş grubu, geride kalan bir yıl içeresinde COVID-19’un en ölümcül
seyrettiği grup olmuştur. Aşılamanın başlamasından sonra bu yaş grubunda görülen vaka
sayısının azalması ve hastalığın aşılanmamış yaşlarda daha fazla görülmeye başlaması da
aşılamanın bulaşıcı hastalıklardan korunmada ne denli önemli olduğunu bir kez daha
göstermiştir.
COVID-19, toplumda bağışıklamanın önemi konusunda bir farkındalık oluşmasına sebep
olmuştur. Aşılama kanser gelişmesini önlemede de önemli rol oynar. HPV örneğinde olduğu
gibi…