Chia tohumunun glutensiz olması ise çölyak hastaları için sağlıklı bir alternatif.
1 yemek kaşığı chia tohumunu 1 bardak su ile karıştırıp yarım saat beklettiğinizde tohumun içeriğindeki çözünür lifler sayesinde sıvı, jelatini andıran bir form oluştuğunu göreceksiniz. Yapılan araştırmalar chia tohumunun sindirildiğinde midede de aynı formu aldığını ortaya çıkarmıştır. Midede oluşan jel karbonhidratlar ile onları parçalayan sindirim enzimleri arasında bir bariyer oluşturuyor, dolayısıyla karbonhidratların şekere dönüşme süreci yavaşlamış oluyor. Chia tohumu bu sayede kan şekeri seviyesini normalleştirirken aldığı form sayesinde acıkmayı önlüyor, uzun süre tok tutuyor.
Bu tohum kaliteli bir yağ olan omega-3 yağ asitlerinden zengindir. Doymamış yağ asitleri vücudun A, D, E, K gibi yağda çözünen vitaminlerin emilmesine yardım eder. Ayrıca et, balık gibi diğer omega-3 kaynaklarının tersine chia da kolesterol olmaması da bu tohumu daha avantajlı bir hale getirmektedir. ‘Plant Foods for Human Nutrition’ dergisinde yayımlanan bir araştırmada, 7 gün boyunca günde 25 gram chia tüketen kişilerin vücutlarındaki omega-3 yağ asidi seviyesinin önemli miktarda arttığı gözlenmiştir.
Chia tohumu nasıl tüketilmeli?
Chia tohumları belirgin bir tada sahip değiller. Kahvaltıdan sonra 1 bardak suda yarım saat bekleterek içebilirsiniz. Ayrıca kahvaltılık gevreklere, meyve-sebze sularına, çeşitli yemeklere, süt veya yoğurta ekleyerek de tüketebilirsiniz. Günlük önerilen miktarı 1-2 yemek kaşığıdır. 28 gram chia tohumunda 11 gram diyet lifi bulunmaktadır. Bu miktar yetişkinler için önerilen günlük miktarın üçte biri kadardır.
Güçlü dişler ve kemikler için chia tohumu
1 avuç chia tavsiye edilen günlük kalsiyum miktarının yüzde 18’ini içermekte. Sağlıklı diş ve kemiklere sahip olmak ve osteoporozdan korunmak için güzel bir alternatiftir. Vejetaryenler için ideal besinlerden biri olan chianın 28 gramı 4.4 gram protein içermektedir. Bu miktar ise günlük tavsiye edilen miktarın yaklaşık yüzde 10’unu içermektedir. 100 g chia tohumu besin değeri, protein 20,7 g, yağ 32,8 g, karbonhidrat 41,8 g, kalsiyum 714 mg ve demir 16,4 mg.
Güney Afrikalıların savaşta vazgeçilmezi chia tohumu
Chia tohumları Meksika ile Guatemala’ya özgü, nane ailesine ait çiçekli bir bitkiden elde ediliyor. Chia ilk kez M.Ö. 3500 yıllarında Aztekler tarafından kullanılmaya başlandı. Özellikle Meksika vadisinde yetişen bitki Aztek diyetinin temel taşlarından biridir. Güney Amerika yerlileri yüzlerce yıl bitkinin tohumlarını ayıklayarak kimi zaman ham haliyle kimi zaman suya ya da başka besinlere karıştırarak tüketmişlerdir. Yıllarda bozulmadan saklanabilen chia ununu uzun yolculuklar ve savaşlarda yanlarında taşıyarak enerji ihtiyaçlarını karşılamışlardır. Chia tohumları genellikle 1 milimetre çapında, ovaldir.