Yemen’de 33 yıllık devlet başkanı Salih, “yargılanmama” şartı karşılığında yetkilerini yardımcısına devretmişti. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, dünyanın en saygın haber ajanslarından Reuters’la yaptığı özel röportajda Suriye’de bir yıldır devam eden ve 7 bin 500’ün üzerinde insanın ölümüne neden olduğu tahmin edilen şiddet olaylarının son bulması için yeni bir formül önerdi. Gül, Yemen’de olduğu gibi, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın geçiş sürecinde görevi yardımcısına bırakabileceği mesajı verdi. Cumhurbaşkanı, “Suriye’de işler giderek çok kötü senaryoya doğru yaklaşıyor” açıklamasında bulundu. Esad’a “Artık çekil” çağrısını da yineleyen Abdullah Gül, “Yemen modeli’ni Suriye’de de uygulayabiliriz. En makul gözüken o, ortada bir misal var. Diğer opsiyonların hepsi halkın da devletin de zarar göreceği opsiyonlar. Arzu edilir ki, Esad ve yakınları bunu görürler; Suriye’ye halka yapabilecekleri en iyi iyilik bu” diye konuştu.

‘Muhalefet birleşmeli’

Muhalefet içindeki ayrılıkların en önemli sorunlardan olduğunu ve isyancıların iktidar için hazır olmadığını ifade eden Gül, toplumun tüm kesimlerini kucaklayan bir yapının gerekliliğine dikkat çekti. Cumhurbaşkanı, olası rejim değişikliği sonrasına yönelik “İntikam üzerinden hareket edilmemeli. Herhangi bir rejim değişikliğinde, bir rövanşist durumun olmayacağı, bir kaosun olmayacağı, ekstrem bir yönetim tarzının söz konusu olmayacağı, tam tersine özgürlükçü, bağımsız bir yönetim tarzı için tam güveni vermesi gerekiyor” uyarısında bulundu.

‘Rusya ve İran’a uyarı’

BM Güvenlik Konseyi’nde Esad aleyhinde kararları alınmasını veto eden Moskova’nın bu tutumunu değerlendiren Gül, “Rusya’nın, bu rejimin yükünü daha ne kadar üstlenebileceğini bekleyip göreceğiz. Bana göre bu çok uzun sürmeyecek. Rusya zamanla verdiği desteğin Suriye rejimi tarafından suistimal edildiğini görecek. Ağır silahların Suriye halkına karşı kullanıldığı gerçeğini gördüklerinde bunu anlayacaklar. Bu Rusya için bile hoş görülebilir bir şey değil” diye konuştu.

Ankara’nın, Tahran’ı, “kaçınılmaz olanı desteklemesi” için ikna etmeye çalıştığını söyleyen Gül, “İran’ın bile suyun yukarı akmasını sağlayacak gücü yok. Daha kötü senaryo gerçekleşirse, İran’ın bunun için sorumluluk hissetmemesi mümkün olmaz. Bundan sorumlu olacaktır” dedi.

Yetki devri sonrası seçim

Gül’ün ‘Yemen modeli’ dediği süreçte Yemen’i 33 yıl demir yumrukla yöneten eski başkan Ali Abdullah Salih, ‘yargı muafiyeti’ karşılığında görevinden ayrılmıştı. Salih bu geçiş sürecinde yetkilerini yardımcılarına devretmişti. Başkan Yardımcısı Mansur Hadi, geçen ay yapılan ve tek aday olarak girdiği seçimde 2 yıl için başkanlık koltuğuna oturmuştu. Şii isyancılarn boykot ettiği seçim sırasında çıkan olaylarda ise 10 kişi ölmüştü.

‘Şam’ı desteklemiyoruz’

Çin’le birlikte Suriye yönetiminin BM’deki koruyucusu haline gelen Rusya, yavaş yavaş pozisyonunu gözden geçirmeye başladı. Dün ülkesindeki yabancı gazetecilerle bir araya gelen Rusya Başbakanı Vladimir Putin, Beşar Esad yönetimiyle özel bir ilişkileri olmadığını vurguladı. Putin, “Biz taraflara dengeli yaklaşıyoruz. İki taraf da ateşkes yapmalı. Ne Suriye rejimini ne de silahlı muhalif grupları destekliyoruz. Libya’da olanların tekrarlanmasını istemiyoruz” dedi.

AB, Esad’ı sildi

AB devlet ve hükümet başkanları, Suriye’de muhaliflerin kurduğu Ulusal Konsey’i bu ülkenin meşru temsilcisi olarak tanıdı. Brüksel’deki zirve sonucunda 27 lider tarafından kabul edilen karar metninde, Avrupa Konseyi’nin bir kez daha BM Güvelik Konseyi’ne, özellikle de Rusya ve Çin’e işbirliği çağrısı yaptığı belirtildi. Metinde, “AB Birliği özgürlük, haysiyet ve demokrasi mücadelesinde Suriyeli muhalifleri destekler, Suriye Ulusal Konseyi’ni Suriyelilerin meşru temsilcisi olarak tanır ve muhalefet mensuplarına barışçıl mücadelelerinde birleşme çağrısı yapar” denildi.

Gazeteciler Humus’a gömüldü

Suriye’nin Humus kentinde hava saldırısında ölen ABD’li gazeteci Marie Colvin ile Fransız foto muhabiri Remi Ochlik, cenazelerinin çıkarılamaması nedeniyle bu kentte defnedildi. İnternette yayınlanan ve Suriyeli muhaliflerin çektiği belirtilen video görüntüsünde bir kişi, Baba Amr yakınındaki bir mezarlıkta, iki gazeteciyi defnetmek zorunda kaldıklarını çünkü Kızılhaç’ın cesetleri almaya gelmediğini söyledi. Adının ‘Dr. Muhammed Ahmed el Muhammed’ olduğunu belirten kişi, elektrik kesintisi nedeniyle iki gazetecinin naaşlarının korunamadığını ve muhaliflerin onları gömmeye karar verdiğini ifade etti.

Yeni Bosna mı?

İngiltere’niN saygın gazetesi The Daily Telegraph başyazısında “Suriye ikinci Bosna mı olacak?” diye sordu. Yazıda şu ifadeler kullanıldı: “Acı gerçek şu ki, Suriye Bosna’daki gibi, dünyanın elleri bağlı olarak seyrettiği, destekçilerin taraflara silah gönderdiği, uzun bir iç savaşın pençesine düşme riskiyle karşı karşıya. Ama hala felaketi önlemek için zamanımız var. Irak ve Lübnan, komşuları Suriye’ye abluka uygulayabilir. Hatta övgüye değer şekilde sağlam duran Türkiye bile fazlasını yapabilir.”