Diyelim ki nüfus cüzdanınız yok; kendinizi ne yaşta hissediyorsanız o yaştasınız. Kaç yaşında olduğunuzu söylerdiniz?
Boyunuz ve ayak numaranız gibi dünyaya geldiğiniz günden beri geçen zaman değiştirilemeyecek bir olgudur. Ancak yaşlanma sürecini çoğu insan farklı yaşar; kimi olduğundan daha genç, kimi ise daha yaşlı hisseder kendisini.
Bu konu bilim insanlarının ilgisini giderek daha fazla çekiyor. Bu 'sübjektif yaş' algısı, bazı insanlar yaşlandıkça güzelleşirken bazılarının neden sararıp solduğunu anlamada önemli bir rol oynayabilir.
Yaşlanmayı etkileyen faktörler
İnsanın kendisini olduğundan daha genç hissetme derecesi, geleceğe yönelik kararlarını etkiler.
Ayrıca birçok araştırmada, hissedilen yaşın, ölüm riski de dahil, sağlık açısından birçok önemli sonuçları öngörmede etkili olduğu görülmüştür. Aslında birçok yönüyle gerçekten de insan hissettiği yaştadır.
Araştırmacılar şimdi de insanın yaşlanma sürecini etkileyen biyolojik, psikolojik ve sosyal faktörleri belirleyerek daha uzun ve sağlıklı yaşamın sırlarını çözmeye çalışıyor.
Bu konu uzun zamandır bilim insanlarının ilgisini çekmekle beraber son 10 yılda artarak, gerçek yaş ile hissedilen yaş arasındaki farkın psikolojik ve fizyolojik etkileri üzerinde yoğunlaştı.
Yaşlanmayla karakter değişimi
Araştırmaların ilginç alanlarından biri de hissedilen yaşın insan kişiliğini nasıl etkilediğiydi. Yaşlandıkça insanların olgunlaşıp yumuşadığını, dışadönüklük ve yeni deneyimlere açık olma özelliğinin azaldığını biliyoruz.
Bu tür karakter değişimleri, kendisini olduğundan daha genç hisseden insanlarda daha az iken, daha yaşlı hissedenlerde daha fazla hissediliyor.
Ancak kendisini olduğundan daha genç hissedenler de normal yaşlanma sürecindeki bu olumlu değişimden geçerek olgunlaşıyor. Ancak onlarda bu enerjinin ve gençliğin tükenmesi pahasına olmuyor.
Kendisini olduğundan daha genç hisseden insanların yaşlanma sürecinde depresyon ve demans (bunama) riski, hastalıklar nedeniyle hastaneye yatma riski azalıyor, daha iyi bir ruhsal ve bedensel sağlık söz konusu oluyor.
Montpellier Üniversitesi'nden Yannick Stephen, 17 bin orta yaşlı ve yaşlı kişiyle ilgili uzun süre toplanan verileri incelediğinde çoğu kişinin gerçek yaşı ile hissettiği yaş arasında 8 yıllık bir fark olduğunu gördü. Bazıları ise kendisini olduğundan daha yaşlı hissediyor ve bu ciddi sonuçlar doğuruyordu.
İnsanın kendisini 8-13 yaş daha yaşlı hissetmesi, hem ölüm riskini (yüzde 18-25), hem de hastalık yükünü artırıyordu.
Hissedilen yaşın sağlıkla bu kadar bağlantılı olmasının birkaç nedeni olabilir. Yaşla gelen karakter değişikliğinin doğrudan sonucu olarak, kendini olduğundan daha genç hissetmek, yaşlılıkta da seyahat veya yeni bir hobi edinmek gibi çeşitli aktivitelerden yararlanma anlamına gelebilir.



Kaynak :BBC