Yarım asırlık tecrübemle, bu vahim konuyu özet olarak aşağıda KKTC Devlet yetkilileri ve hükümetin dikkatine sunmayı bir görev addederim; İşte gerçekler:
A. Teşvikler ödenmiyor:
1. Acentelere bakanlık tarafından teşvik verileceği taahhüt ediliyor. Acentelerin yoğun uğraşları ve harcadıkları büyük miktar paralar sonucu turistler geliyor. Ama teşvikler ödenmiyor;
2. 2011, 2012, 2013 yılları teşvik primlerini alamayan acenteler zorluklar içerisinde kıvranıyor; ve,
3. Turizm Müsteşarı ve Bakanlık yetkilileri TV ekranlarında, medyada “en çok turist bu sene geldi” diye ahkam kesiyor, böbürleniyor… “Teşvikleri ne zaman ödeyeceksiniz?” sorusuna ise “Bütçede para yok. TC Yardım Heyeti de para vermiyor. Para olunca ödeyeceğiz” diyorlar.
Bu durumda Turizm Bakanlığı, önümüzdeki yıl için acentelerin pazarlama stratejisini, düşünmüyor dahi. Ekstra charter teşvikleriyle bir kaç acenteyi güçlendiriyorlar, ancak tüm acentelerin getirdiği turist sayısı söz konusu olunca da böbürleniyorlar. Bilinmelidir ki bu bilinçsiz bir turizmdir.. Fakat, taahhüt ettikleri teşvikleri ve iki yılı aşan borçlarını dahi ödemiyorlar. Bin bir zorlukla, uğraşla turisti getiren acenteleri mağdur ediyorlar. Yalnız birkaç acenteye ödeme yaparak TEKEL de yaratıyorlar.
B. Turizm Yasaları ve Planlar:
Turizm Sektörü yasal boşluklarla dövünüp duruyor:
a) Turizm ve Seyahat Acenteleri (Değişiklik) Yasası;
b) Kıbrıs Türk Turizm ve Seyahat Acenteleri Birliği (KITSAB) (Değişiklik) Yasası;
c) Turistik Tesisler, Yan Tesisler ve Yardımcı Tesisler Yasası; ve
d) Kıbrıs Türk Turizm Örgütü Yasası.
Bu yasa tasarı taslakları yıllar önce hazırlandı, birçok kez güncelleştirildi ve bakanlık raflarında tozlar içerisinde beklemekte… Meclise gönderecek yiğit bir bakanlıktan maalesef yoksunuz…; ve planlar,
e) Turizm Master Planı ne durumda? On yıllardır hala yapılıyor mu? Fiziki plan tamamlanmadı mı?
C. Turizm Örgütü;
1975 yılında önerdim ve yıllardır gelmiş geçmiş hükümetler de söz verdiler; “Turizm Devlet Politikası olacak” , “Turizm Örgütü kurulacak”. Politika oldu mu? Hayır. Örgüt kuruldu mu? Hayır. 40 yıl sonra nerede bu örgüt ? Gelişi güzel çalışmalarla turizme devam ediliyor. Sorunları bilinçli olarak çözecek Turizm Örgütü maalesef hala yok!.. Neden?
Elbette yukarıda belirtilen sorunlar daha başlangıç. Diğer önemli ve ülke turizmi’ni derinden etkileyecek sıkıntılara da değinmek gerekir ise; Havaalanı Projesi ve akibeti, Charterler’deki turist kalitesi, Taşıma araçları (T) İzinleri ve bu izinlerde ki bürokratik işkenceler, ve bakanlıkların sürtüşmesi, çevre felaketi, Beşparmaklar daki taş ocakları, Turizm Fonu? Nereye harcanır (Genel Bütçededir) vs.. vs..
Turizm ancak, planlı, programlı, stratejileri belirlenmiş, kaynaklar temin edilmiş, hedefleri saptanmış, buna göre yönlendirilmiş ve uygulamalar kontrol edilerek bilimsel bir sonuç verir. Daha on yıllarca beklemeye ömrümüz yetmez… Yeni yılda olur mu acaba?..
Devlet yetkilileri, Hükümet ve ilgililerinin dikkatine, kamuoyuna sunulur.
Saygılarımla
Ahmet Necati Özkan
Kıbrıs Türk Turizm ve Seyahat Acenteleri Birliği
(KITSAB) Onursal Başkanı