Doğum borçlanması adı verilen uygulama kapsamında çalışan kadınlar, işten ayrıldığı iki yılı sigortalı saydırarak erken emekli olabilecek. Doğumdan sonra işe girmiş olanlar uygulama kapsamında değil. Doğum borçlanmasında bir başka şart ise bebeğin hayatta olması.

 

Milyonlarca kadının merak ettiği doğum borçlanmasıyla ilgili ayrıntılar netleşiyor. Sosyal Güvenlik Kurumu'nun (SGK) geçtiğimiz günlerde yayınladığı genelge, kadınlara erkeklerin askerlik borçlanmasına benzer bir hak tanıdı. Bebek sahibi olan kadınlar işten ayrıldığı iki yılı sigortalı saydırabiliyor. Ancak uygulamadan, doğumdan önce işe girmiş olanlar yararlanabilecek. Kadınların borçlanabilmesi için, doğumdan önceki sürede 1 gün bile olsa sigortalı çalışmış olmaları gerekiyor. Doğum borçlanmasıyla kadınların, doğum nedeniyle çalışamadıkları süreleri borçlanıp zaman kaybetmeden emekli olabilmeleri hedefleniyor.

 

1 Ekim 2008'de yürürlüğe giren Sosyal Güvenlik Reformu, çocuk yapan kadınlara önemli bir hak tanıdı. Doğum yapan kadınlar, 2 çocuk için toplam 4 yıl doğum borçlanması yapabilecek. Çocuk sayısı 2'den fazla olsa da borçlanma süresi en fazla 4 yıl olacak. Kadın sigortalılar, çocuk sayısının 2'den fazla olması durumunda hangi çocukları için borçlanacaklarını kendileri tespit edecekler. Genelgeye göre, daha önceki beklentilerin aksine doğum borçlanması çocuğu olan bütün kadınları değil, sadece doğumdan önce SSK'lı olarak çalışan kadınları kapsıyor. Genelgeye göre doğum borçlanması talebinde bulunan kadın sigortalıların doğum yaptığı tarihten sonra adına primi ödenmiş süreler borçlanma hesabında dikkate alınmayacak. Örneğin doğum yaptıktan sonra 6 ay çalışan kadın sigortalının başvurması halinde, 2 yıllık sürenin çalışılmayan 1,5 yılı borçlandırılacak. Doğum borçlanmasından bir başka şart ise doğan çocuğun hayatta olması. Buna göre doğumdan sonra çocuğun vefatı halinde vefat tarihine kadar olan süreler borçlandırılacak. Ayrıca ilk doğumu yaptıktan sonra iki yıl dolmadan ikinci doğumunu yapan kadın sigortalı, ilk doğumdan ikinci doğuma kadar geçen süreyi borçlanacak. İkinci doğum sonrasında ise iki yıllık süre borçlanılabilecek. Buna göre iki çocuğu arasında iki yıldan daha az süre bulunanlar için doğum borçlanması, kanunun öngördüğü üst sınır olan 4 yılın altında kalacak. Doğum borçlanmasında temel kriter, doğum öncesi sigortalılık olacak. Örneğin çocukları 2002 ve 2003 yıllarında doğan bir anne, bu tarihten sonra sigortalı olarak çalışmaya başlamışsa doğum borçlanmasına başvuramayacak.

 

Yine örneğin ilk çocuğu 2001 yılında doğan bir anne, 2003 yılında çalışmaya başlamış ve ikinci çocuğu 2005 yılında dünyaya gelmişse, sadece ikinci çocuğu için borçlanmaya başvurabilecek. Sigortalılıklarının bir bölümü SSK, bir bölümü ise Bağ-Kur'da geçen kadın sigortalılar içinse daha farklı bir prosedür uygulanacak. SSK'lı çalıştığı dönemin ardından ve Bağ-Kur kaydı başlamadan önceki dönemde doğan çocuğu için borçlanma yapabilecek. Bağ-Kur'dan ayrıldıktan sonraki dönemde doğan çocuğu içinse, son kaydı Bağ-Kur'a olduğu için borçlanma yapamayacak. İki çocuğu için borçlanabilen kadınlar için 4 yıl erken emeklilik mümkün olacak. Bu sürenin borçlanılması için ödenecek yaklaşık tutar ise 11 bin TL olacak. Kadınlar, ödediği 11 bin TL'ye karşılık 4 yıl içinde yaklaşık 30 bin TL emekli maaşı alabilecek.