Rusya'da yaşanan devalüasyon, Irak, Suriye ve Ukrayna'daki savaş ortamları ihracatı olumsuz etkiledi. Rusya'ya ihracatta son iki ayda yüzde 20'lere varan düşüş ve 55 milyon dolarlık ihracat kaybı yaşandı.
 
Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği'nin (BAİB) üzerinden 2014 yılında gerçekleştirilen ihracat geliri, sektörler ve ülkelerle, bu ülkelerde yaşanan sorunlara ilişkin genel bir değerlendirme yapıldı.
 
151 ÜLKEYE 1.6 MİLYAR DOLAR İHRACAT
 
Batı Akdeniz'den 2014 yılında 2013'e göre yüzde 6,1 artışla 151 ülkeye 1 milyar 628 milyon 432 bin dolar ihracat yapıldığını belirten BAİB Başkanı Mustafa Satıcı, bu yıl dünya ve bölgemizde yaşanan sorunlar nedeniyle hedefledikleri büyüme oranının altında kaldıklarını söyledi.
 
2014 İHRACAT RAKAMLARI
 
2014 yılında lider ihracat sektörünün yaş meyve sebze olduğunu anlatan Mustafa Satıcı, yüzde 1.9 artışla 650 bin ton yaş meyve ve sebze ürününden toplam 543 milyon 94 bin dolar gelir sağlandığını dile getirdi. Sektörün en fazla ihracatını yaptığı ürünün yüzde 1 artış ve 182 milyon 209 bin dolarla domates olduğunu dile getiren Satıcı, en fazla ihracatı yapılan ikinci ürününse yüzde 13.6 artış ve 66 milyon 834 bin dolarla üzüm olduğunu aktardı.

Maden sektörü ihracatının 2013'e göre yüzde 32.4 oranında artışla 336 milyon 652 bin dolara yükseldiğine işaret eden Mustafa Satıcı, sektörün en fazla ihracatını yaptığı ürünün yüzde 33.5 artış ve 270 milyon 816 bin dolarla doğaltaş olduğunu kaydetti. Satıcı, işlenmiş ürün ihracatının da yüzde 49.7 yükselişle 100 milyon dolara çıktığını dile getirdi.
Kimya sektöründe yüzde 31.9 artışla 154 milyon 731 bin dolarlık ihracat yapıldığını belirten Satıcı, diğer sektörleri şöyle sıraladı:
 
"Ağaç ve orman ürünleri ihracatı yüzde 25.9 artarak 122 milyon 433 bin dolara yükseldi. Çimento, cam, seramik ve toprak ürünleri ihracatı ise 80 milyon 372 bin dolar ihracatla yüzde 32.8 gerileme yaşadı."
 
13 ÜLKEYE İLK KEZ İHRACAT YAPILDI
 
Batı Akdeniz illerinden 2014'de toplam 151 ülkeye ihracat yapıldığını belirten Satıcı, Rusya, Çin ve Almanya'nın 100 milyon doların üzerinde ihracat gerçekleştirilen ülkeler olduğunu, Mali, Şili, Kongo, Fildişi Sahili gibi ülkelerin de aralarında olduğu toplam 13 ülkeye ilk kez ihracat yapıldığını kaydetti. Satıcı, bölgeden 32 ülkeye ise 10 milyon dolar ve üzerinde ihracat yapıldığını anlattı.
 
RUSYA, ALMANYA VE BULGARİSTAN İHRACATI GERİLEDİ
 
2014'te en fazla ihracatın yapıldığı Rusya'ya geçen yıla oranla yüzde 1.3'lük gerilemeye rağmen 346 milyon 171 bin dolarlık ihracat yapıldığını belirten Satıcı, ikinci sıradaki Çin'e ise yüzde 24,4 oranında artışla 157 milyon 615 bin dolarlık ihracat yapıldığını söyledi. Üçüncü sıradaki Almanya'ya yüzde 15,9 azalmayla 100 milyon 898 bin dolarlık ihracat yapıldığını kaydeden Satıcı, "Dördüncü sıradaki Ukrayna'ya yapılan ihracat yüzde 11 artarak 77 milyon 965 dolar oldu. Beşinci sıradaki Bulgaristan'a ise yüzde 9,1 azalmayla 51 milyon 719 bin dolarlık ihracat yapıldı" dedi.
 
KIRMIZI HAT SORUNU ÇÖZÜLDÜ
 
Suriye ve Kuzey Irak sınırlarında başta Habur olmak üzere gümrük kapılarında Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından uygulanan 'kırmızı hat' uygulamasının ihracatçıda büyük sıkıntıya yol açtığını hatırlatan Mustafa Satıcı, Türkiye İhracatçılar Meclisi olarak yürütülen müzakereler neticesinde tüm Tır'ların tek tek ayrıntılı şekilde arandığı uygulamaya son verildiğini ve kırmızı hat sorunu kalmadığını dile getirdi.
 
RUSYA'DA DEVALÜASYON ARTIŞI ENGELLEDİ
 
Rusya'daki devalüasyonun ihracatta öngörülen rakamlara ulaşmayı engellediğini belirten Mustafa Satıcı, ruble ve TL ile ticaretin yapılması yönünde iki ülke arasında çalışmalar yürütüldüğünü anlattı. Satıcı, "Burada yaş meyve sebze başta olmak üzere mağdur olan sektörlere birtakım teşvikler için çalışma yapıyoruz. Tüm teknik engellerin kaldırılmasına yönelik çalışmalar yapılacak ve olumlu gelişmeler bekliyoruz" dedi.
 
FİRMALARDA İFLAS OLABİLİR
 
Rusya krizinin özellikle yaş meyve sektörü açısından bakıldığında firmalar açısından riskin daha fazla olduğunu belirten Satıcı, "Bu işin dedikodusu aslında daha çok zarar veriyor. Firmalarımızın mevcudiyetini sürdürmesi, bakanlığın desteklerinin artırılması ve bu geçici dönemde neler yapılabilir konularında çalışıyoruz. Kısmen kayıplar sözkonusu olacaktır. Bu işin doğasında var, ama sektörün doğasını etkileyecek bir durum değil. Rusya'daki alıcı ruble olarak alacak, Türkiye'deki ise TL olarak satacak. Türkiye'deki ne kadar TL'ye satacağını, Rusya'daki ne kadar rubleye alacağını bilecek. Bu anlamda her ülke içinde döviz baskısı da yok olacak" diye konuştu.
 
2015 HEDEFİ 1.8- 2 MİLYAR DOLAR ARASI
 
Son 10 yılda dünyanın en çok büyüyen ekonomisi Çin'de 2014'ün en düşük büyüme oranının gerçekleştiğine dikkat çeken Mustafa Satıcı, "Daha büyük bir ihracat rakamını yakalamamız gerekirken Çin'deki bu büyüme oranı nedeniyle daha düşük kaldı. ABD'deki ekonomik gelişmeler nedeniyle piyasada para arzının azalmasına dönük riskler var. Bölgemizde ihracat oranımızı korumaya çalışıyoruz. 2015 için net bir rakam vermemekle birlikte 1.8- 2 milyar dolar arasında ihracat planlıyoruz" dedi.
 
55 MİLYON DOLAR İHRACAT KAYBI
 
2014'teki sıkıntıların 2015'te yaşanmamasını dileyen BAİB yönetim kurulu üyesi Hakkı Bahar, yaş sebze ve meyve sektörü olarak Türkiye'nin doğal pazarları Rusya'da devalüasyon, Ortadoğu ve Ukrayna'da savaş ortamları, Avrupa'da ise enflasyon sorunları yaşadıklarını anlattı. Sektörün Rusya ihracatının son iki ayda yüzde 20 civarında gerilediğini belirten Bahar, ihracat kaybının 55 milyon dolar olduğunu, ama satın alma gibi görünmeyen kısmının yüzde 300-400 daha fazla zarar oluşturduğunu kaydetti. Bahar, 2015 ve 2016'yı ise kritik yılar olarak gösterdi.
 
2015'DE SORUNLAR KALMASIN ÜMİDİ
 
Yönetim kurulu üyelerinden Hakan Katı, gerek coğrafik durum, gerek birtakım siyasi hareketlerden dolayı Irak, Suriye ve Ukrayna'da patlak veren savaş ortamları, Rusya'da beklenmeyen devalüasyon nedenleriyle ihracatta istenilen seviyelere ulaşılamadığını söyledi. Katı, "2015'ten temennimiz bu olumsuz ortamların ortadan kalkması ve ihracatımızı artırmak" dedi.
 
'1000 FABRİKA 100 BİN İSTİHDAM' SLOGANI
 
BAİB yönetim kurulu üyesi Ramazan Atılgan, Türkiye'nin 10-50-100 yıllık planlarını şimdiden ortaya koyması gerektiğini, bu doğrultuda Antalya, Isparta ve Burdur'un da bu çalışmayı yapmasını önerdi. Atılgan, bu hedefler doğrultusunda üç ilin ortasında belirlenecek bir alanda 5-10 yılda yatırımların yapılabileceği bir yer belirlenerek 1000 fabrika 100 bin istihdam hedefinin slogan olarak şimdiden benimsenmesi gerektiğini önerdi.