ODTÜ bünyesinde kurulan ve 6 eski rektörün danışma kurulunda yer aldığı ODTÜ Enformatik Enstitüsü URAP Laboratuvarı'nın açıkladığı ''dünyanın en iyi 2 bin üniversitesi'' listesine 67 Türk üniversitesi girdi.

Açıklanan ilk 500 listesine ise İstanbul, Hacettepe, Ankara, Ege ve ODTÜ olmak üzere toplam 5 Türk üniversitesi girdi. Bu yılki listeye Türkiye'den 4 yeni üniversite dahil oldu.

URAP Başkanı ODTÜ eski Rektörü Prof. Dr. Ural Akbulut, AA muhabirine yaptığı açıklamada, geçen yıl Türkiye'de ilk kez yapılan bir araştırmayla akademik performanslarına göre Türk ve dünya üniversiteler sıralamasını duyurduklarını anımsattı.

ODTÜ Enformatik Enstitüsü bünyesinde oluşturulan University Ranking by Academic Performance (URAP) laboratuvarlarında yürütülen çalışma, ODTÜ eski Rektörü Prof. Dr. Ural Akbulut'un koordinatörlüğünde yürütülüyor. Çalışmada eski rektörler Prof. Dr. Nusret Aras, Prof. Dr. Tunçalp Özgen, Prof. Dr. Engin Ataç, Prof. Dr. Ülkü Bayındır, Prof. Dr. Atilla Askar, Prof. Dr. Yaşar Sütbeyaz danışma kurulunda görev yaptı.

Araştırmanın sonuçları URAP'ın www.urapcenter.org sitesinden duyuruldu.

Sonuçlara ilişkin AA muhabirine bilgi veren URAP Başkanı Prof. Dr. Ural Akbulut, üniversitelerin bugüne kadar Türkiye kaynaklı herhangi bir kurum tarafından akademik performans açısından daha önce sıralanmadığını ifade etti.

Prof. Dr. Ural Akbulut, ''dünyanın en iyi 2 bin üniversitesi'' sıralamasının, 20 bin dolayındaki üniversiteye ait milyonlarca verinin 180 bilgisayara eşdeğer 18 serverde toplandığını ve 24 saat bu verilerin işlendiği ''siber oda'' adını verdikleri merkezde ileri teknolojik imkanlarla yapıldığını söyledi.

Akbulut, sıralamada, üniversitelerin ISI'ca taranan makale sayısı, son 5 yılda yayımlanan makalelere 2010'da gelen atıflar, üniversitelerin çıkardığı makalelerin etki değerleri, üniversitelerin yayımladığı makalelere gelen atıfların etki değerleri ve son olarak üniversitenin diğer üniversitelerle ortaklaşa bilimsel eser çıkarabilme yetenekleri gibi kriterlere bakıldığını bildirdi.

Sosyal yönü ağır olan üniversiteler için sadece makalelere değil, tebliğ, konferans ve tez gibi diğer dokümanlarına da bakıldığını bildiren Akbulut, geçen yıl ODTÜ'de yapılan sempozyumda dünyanın en iyi üniversitelerini sıralayan kuruluşlarla birlikte URAP'ın yaptığı ''dünyanın en iyi 2 bin üniversitesi'' listesini duyurduklarını anımsattı. Akbulut, bu yıl ise listeye ek olarak üniversiteleri alan bazında da sıraladıklarını bildirdi.

İŞTE MERAK EDİLEN LİSTE

Geçen yılki ilk 2 bin listesine Türkiye'den 63 üniversitenin girdiğini dile getiren Akbulut, bu yılki sıralamaya ise 4 yeni üniversitenin daha katıldığını belirtti.

Prof. Dr. Akbulut'un verdiği bilgiye göre, Ahi Evran Üniversitesi 1966. sıradan listeye girerken, Rize Üniversitesi 1979., İzmir Ekonomi Üniversitesi 1991. ve Aksaray Üniversitesi de 1996. sıradan listeye dahil oldu. Böylece dünyanın en iyi ilk 2 bin üniversitesi arasına 67 Türk üniversitesi girmiş oldu.

Listede Türk üniversiteleri arasında zirveye 383. sıradan listeye giren İstanbul Üniversitesi yerleşti. Sıralamaya Hacettepe Üniversitesi 400. sıradan girerken, Ankara Üniversitesi 464. Ege Üniversitesi 486. ve ODTÜ 495. oldu. Listeye Gazi Üniversitesi 501., İstanbul Teknik Üniversitesi 633. Atatürk Üniversitesi 715. Erciyes 731. ve 9 Eylül 735. sıradan girdi.

TIP ALANINDA TÜRK ÜNİVERSİTELERİ ZİRVEYE YAKLAŞTI

URAP, bu yıl ilk kez dünya üniversitelerini bilim alanlarına göre de sıraladı. Tıp alanında 20 bin üniversite arasından seçilen ilk bin üniversite arasına İstanbul Üniversitesi en yüksek puanla yerleşti. Buna göre, listeye 156. sıradan giren İstanbul Üniversitesini, Hacettepe Üniversitesi 184. sıra ile takip etti. Bu iki Türk Üniversitesi tıp alanında dünyanın en iyi ilk 200 üniversitesi arasına yerleşti.

Tıp alanında yapılan ilk 500 sıralamasına ise 13 Türk üniversitesi girdi. Bu üniversiteler derecelerine göre, İstanbul, Hacettepe, Ankara, Ege, Gazi, Başkent, Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Marmara, Dokuz Eylül, Erciyes, Selçuk, Akdeniz ve Atatürk Üniversitesi oldu. Akbulut, bu sıralamada özellikle ilk 200 listesi arasında iki Türk üniversitesinin yer almasının büyük bir başarı olduğunu söyledi.

DİĞER ALANLARDA TÜRK ÜNİVERSİTELERİNİN DURUMU

''Ziraat ve Çevre'' alanında yapılan dünyanın en iyi 500 üniversitesi sıralamasına Türkiye'den 10 üniversite girdi. Türkiye'de de birinci sırada bulunan Ankara Üniversitesi 208., Ege 232., Atatürk 315. sıradan listede yer aldı. İlk 500 arasına ayrıca Selçuk, İstanbul, Erciyes, Çukurova, Uludağ, 19 Mayıs ve Süleyman Demirel Üniversiteleri de girdi.

Mühendislik alanında ilk 500'de 6 Türk üniversitesi yer aldı. Mühendislik alanında listeye ODTÜ 192., İTÜ 205., Gazi 306., Ege 407., Yıldız Teknik 464. ve Dokuz Eylül 480. sıradan girdi.

''Yaşam Bilimleri'' alanında 3 Türk üniversitesi ilk 500 arasına girebildi. Hacettepe 402., İstanbul 404. Ankara Üniversitesi de 473. sıradan listeye girdi. ''Fen bilimleri'' alanında ise Türk üniversiteleri diğer alanlar kadar başarı gösteremedi. İlk 500 sıralamasına sadece ODTÜ 416. sıradan girdi. ODTÜ'yü, İTÜ 565., Hacettepe 610., Gazi Üniversitesi 621., Ankara Üniversitesi 652., Ege Üniversitesi 684., İstanbul 711. sıradan takip etti.

''Sosyal bilimler'' alanında da ilginç sonuçlar ortaya çıktı. İlk 500'e sadece 4 Türk üniversitesinin girdiği listede en iyi dereceyi ODTÜ 328. sırada alırken, Bilkent 373., Hacettepe 393 ve Gazi Üniversitesi de 442. sırada yer buldu.

''YÜKSELME MEMNUNİYET VERİCİ"

Prof. Dr. Akbulut, Türk üniversitelerinin yavaş yavaş dünya sıralamalarında yükselmesinin memnuniyet verici olduğunu ifade ederek, ''1966 yılında tüm Türk üniversiteleri biraraya gelmiş ve sadece 7 makale, 1970'de 13 makale, 1973'de 147 makale çıkarmış. Türkiye'de bir yılda artık 26 bin makale çıkarılıyor. Bu büyük bir başarıdır'' dedi. Akbulut, bundan sonra artık Türk üniversitelerinin makalelerin yayımlandığı dergilerin kalitesine bakması gerektiğini vurguladı.

HER KURUM FARKLI KRİTERLERE GÖRE ÜNİVERSİTELERİ SIRALIYOR

Akbulut, İngiltere, Çin, Hollanda gibi farklı ülkelerdeki kurumlar tarafından yapılan dünya üniversiteler listesinde Türk üniversitelerinin farklı sıralarda olmasına ilişkin de şunları kaydetti:

''Farklı listelerde farklı sıralamalarda bulunan bazı üniversiteler, bu sıralamalara eleştiriler getiriyor. Bu sıralamayı dünyada URAP'la birlikte 8 kurum ciddi olarak yapıyor. Hepsinin kriterleri farklı. Örneğin Times dergisi toplam puanın yüzde 30'unu yayın başına atıf olmak üzere geri kalanları da üniversitelerden alınan doğrudan bilgilere, anketlere verilen cevaplarla sıralama yapıyor. Çin sıralamasında ise 39 ülke ilk 500'e girebiliyor. Çünkü Çin'in yaptığı sıralamanın en etkili kriteri Nobel ödülü almak. Webometrics ise sadece elektronik ortamdaki dokümanlara göre sıralama yapıyor. Yani her sıralama yapan kurum birbirinden farklı kriterler kullandığı için farklı sıralamalar ortaya çıkabiliyor. Ancak biz oldukça objektif kriterlere göre sıralama yapıyoruz.''

URAP'ın yaptığı sıralamada toplam makale sayısı ve o makalelere gelen atıf sayısı gibi kaliteyi ölçen kriterlerin oranlarının dengeli olduğunu bildiren Akbulut, ancak gelecek yıldan itibaren kaliteyi ölçen kriterlerin puanını daha yüksek tutacaklarını açıkladı. Bu kriterlerle hedeflerinin ise öğretim üyelerinin etki değeri yüksek dergilerde yayın yapmaya yöneltmek olduğunu söyleyen Akbulut, ''Rektörlerimiz kaliteyi teşvik ederse Türk üniversiteleri ilk 200'e hızla yükselecektir bu sıralamalarda'' dedi.

Dünya üniversiteler sıralamasının URAP'ın web sitesi urapcenter.org.tr adresinden tüm dünyaya Türkçe ve İngilizce olarak açıklandığını duyuran Akbulut, böylece pek çok ülkenin kendi üniversitelerinin durumunu bu siteden takip edip, yetkililerle paylaştığını söyledi.