ATSO Yönetim Kurulu Başkanı Davut Çetin, Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) tarafından açıklanan Ocak ayı enflasyon rakamlarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Açıklanan enflasyonun beklentilerin altında olduğunu kaydeden Başkan Çetin, “Bu olumlu gelişmeye rağmen tek haneli enflasyon hedefi, çekirdek enflasyonun çift hanede kalması nedeniyle zor bir hedef olmaya devam ediyor” dedi.

Başkan Çetin, “2018 Ocak ayı enflasyonu bir önceki aya göre TÜFE’de yüzde 1,02, yurtiçi ÜFE’de yüzde 0,99 olarak açıklanmıştır. Yıllık enflasyon ise tüketici fiyatlarında yüzde 10,35, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 12,14 olarak gerçekleşmiştir. Açıklanan enflasyon rakamlarının beklentilerin altında olması memnuniyet vericidir. Diğer taraftan önümüzdeki süreçteki fiyat değişimlerine dair öncü bir gösterge olan çekirdek enflasyonun halen çift hanede kalması nedeniyle, tek haneli enflasyon halen zor bir hedef olarak önümüzde durmaya devam etmektedir” dedi.

Çetin, “Aylık olarak en yüksek artış gösteren seçilmiş maddeler yüzde 25,11 ile salatalık, yüzde 25,00 ile köprü geçiş ücreti ve yüzde 23,17 ile otoban geçiş ücreti olurken, en fazla düşüş gösteren seçilmiş maddeler yüzde 14,41 ile karnabahar, yüzde 13,94 ile internet ücreti ve yüzde 13,52 ile ceket (kadın için) olmuştur” dedi.

Enflasyonun tek suçlusunun tarım ve gıda olmadığını belirten Davut Çetin, “Aylık yüzde 1.02 olarak açıklanan TUFE’nin 0.38’i gıdadan, 0.35’i kira, elektrik ve ısınma kalemlerinden, 0.23’ü ulaştırma harcamalarından, 0.19’u ev eşyaları grubundan kaynaklanmaktadır. Ancak gıda grubunun enflasyona etkisi, harcama sepetindeki ağırlığından kaynaklanmaktadır. En yüksek artış gösteren kalemin salatalık gibi bir tarım ürünü olması, diğer ürünlerdeki fiyat artışlarını gözden kaçırmamalıdır. Enflasyonun tek suçlusu tarım ve gıda grubu değildir. Şöyle ki; bir önceki aya göre Ocak ayında seçilmiş ürünler içerisinde salatalık fiyatı yüzde 25 artarken, uçak bileti fiyatı yüzde 87, Kombi yüzde 42, fotoğraf makinesi yüzde 34, kablolu özel yayın aylık yüzde 32.9, yıllık olarak ise yüzde 234, koli gönderme yüzde 29.9, köprü geçiş ücreti yüzde 25 artmıştır” diye konuştu.

Gıda enflasyonunda kuraklık tehdidi

“Gıda enflasyonunda önümüzdeki süreçte odaklanılması gereken konu kuraklık olmalı ve kuraklıkla mücadele için ciddi yapısal önlemler hemen hayata geçirilmelidir” diyen ATSO Başkanı Çetin, “Dünyada akıllı tarım teknikleriyle tarımda su tüketiminin düşürülmesi yönündeki uygulamalar takip edilmeli ve tarımsal teşvikler bu hedefleri de içermelidir. Enflasyonda dikkat etmemiz gereken bir başka önemli konu ise turizmde rakip ülkelere göre fiyat avantajımızın azalmakta olmasıdır. Uluslararası veriler konaklama dışındaki günlük harcama kalemleri maliyetinde Türkiye’nin İspanya düzeyine ulaştığını göstermektedir” diye konuştu. Çetin, şöyle devam etti:

“Ana harcama gruplarına baktığımızda, 2018 yılı Ocak ayında endekste yer alan gruplardan, ev eşyasında yüzde 2,44, sağlıkta yüzde 2,42, konutta yüzde 2,34 ve gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 1,67 oranında artış gerçekleştiğini görüyoruz. Yıllık bazda enflasyonda en fazla artış yüzde 16,02 ile ’ulaştırma’, yüzde 13,49 ile ’ev eşyası’ ve yüzde 12,63 ile ’giyim ve ayakkabı’ gruplarında gerçekleşmiştir. Yİ-ÜFE’de, sanayinin dört sektörünün bir önceki aya göre değişimleri, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 4,38, imalat sanayi sektöründe yüzde 1,63 artış, elektrik ve gaz sektöründe yüzde 8,87, su sektöründe yüzde 1,15 düşüş olarak gerçekleşmiştir.”

Döviz kurundaki yavaşlama

Döviz kurundaki yavaşlamanın üretici fiyatlarındaki artışı frenlediğini ifade eden Davut Çetin, “Yurtiçi UFE’de aylık yüzde 0.99 ve yıllık yüzde 12.4 oranları yüksek olmasına rağmen önceki aylara göre önemli bir düşüş trendini ifade etmektedir. Döviz kuru artışında yavaşlama üretici fiyatlarında etkisini göstermiştir. Aylık yüzde 0.99’luk artışın 0.24’ü cam, çimento, mermer gibi inşaat malzemeleri grubundan, 0.16’sı gıdadan, 0.16’sı fabrikasyon metal ürünlerinden kaynaklanmıştır. Yİ-UFE’nin önümüzdeki aylardaki seyri petrol, enerji ve döviz kuruna bağlı olarak gelişecektir” dedi.

Batı Akdeniz

Batı Akdeniz Enflasyonunun Türkiye ortalamasının üzerinde olduğunu hatırlatan Çetin, “Bölgemizdeki TÜFE oranı, aylık bazda yüzde 1,45 ve yıllık bazda yüzde 10,86 olarak gerçekleşmiştir. TR61 Bölgesi (Antalya-Isparta-Burdur), 26 bölge arasında aylık enflasyonda 3., yıllık enflasyonda ise 8. sırada yer almıştır. Bu oranlara göre Antalya, Isparta ve Burdur illerini kapsayan Batı Akdeniz Bölgesi’nin, aylık ve yıllık değerlendirmede Türkiye ortalamasının üzerinde olduğu görülmüştür. Bölgede ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış yüzde 4,39 ile ’konut’ grubunda görülürken; en fazla düşüş ise yüzde 4,72 ile ’giyim ve ayakkabı’ grubunda görülmüştür.”